Wikipedia

Zamek w Zbarażu

Zamek w Zbarażu (ukr. Збаразький замок) – twierdza w typie palazzo in fortezza w Zbarażu (Nowym Zbarażu). Powstała w latach 1620–1626 na polecenie Jerzego Zbaraskiego i Krzysztofa Zbaraskiego zaprojektował Henryk van Peene z Flandrii.

Zamek w Zbarażu
Ilustracja
Widok ogólny zamku
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Miejscowość

Zbaraż

Typ budynku

palazzo in fortezza

Styl architektoniczny

renesans

Architekt

Henryk van Peene

Rozpoczęcie budowy

1620

Ukończenie budowy

1626

Pierwszy właściciel

Jerzy Zbaraski, Krzysztof Zbaraski

Kolejni właściciele

Potoccy, Lubomirscy, Związek Oficerów Rezerwy

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Zbarażu”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Zbarażu”
Ziemia49°40′N 25°46′E/49,666667 25,766667
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Zbaraż Stary od 1434 roku był siedzibą bogatego rodu kniaziów zbaraskich, wywodzących się z ruskich Korybutów. W 1474 roku kniaź Wasyl Nieświcki nie mogąc obronić się przed Tatarami spłonął w zamku z całą załogą. Zamek odbudowano, ale w 1589 roku został znów zniszczony przez Tatarów. Budowę nowego zamku rozpoczęto w 1620 roku[1]. Zamek otoczony przez ziemne fortyfikacje, wykonane przy udziale Krzysztofa Arciszewskiego był nieskutecznie oblegany przez Kozaków w 1649 roku. Oblężenie to opisał Henryk Sienkiewicz w Ogniem i Mieczem.

W czasie wojny z Turcją 1672-1676 w sierpniu 1675 roku polska załoga odparła przy pomocy 30 dział dwa szturmy wojsk tureckich, po czym została zaatakowana od wewnątrz przez chłopów, którzy schronili się w jego murach. Pod warunkiem oszczędzenia życia 2 sierpnia chłopi poddali zamek, lecz Turcy nie dotrzymali obietnicy i wszystkich wyrżnęli. Po odbiciu zamku ks. Dymitr Jerzy Wiśniowiecki naprawił uszkodzenia.

W 1682 roku zamek przeszedł w ręce Potockich[1]. Następnie zajęty przez Rosjan w 1707 roku w czasie III wojny północnej i w 1734 roku w czasie wojny o sukcesję polską. W XVIII wieku zamek w ruinie dalej należał do rodu Potockich. Na początku XIX wieku Potoccy sprzedali zamek Lubomirskim. W zamku rezydował przez pewien czas generał Józef Bem[1]. Zniszczony poważnie przez Rosjan w 1914 roku podczas I wojny światowej.

W drugiej połowie lat 30. XX wieku z inicjatywą odbudowy zamku wystąpiło stowarzyszenie Związku Oficerów Rezerwy RP z Tarnopola (prezes Władysław Sardecki, wiceprezesi płk. dypl. Mieczysław Mozdyniewicz, mjr Włodzimierz Krynicki)[2][1]. Po 1945 roku częściowo zburzony. Obecnie zespół ukraińskich muzeów: Muzeum Historyczno-krajoznawczego, Muzeum Iwana Praszki oraz Muzeum Chleba.

Architektura edytuj

Twierdza została zbudowana na planie kwadratu o boku 88 metrów z czterema bastionami w narożach o wysokości 23 metrów z kazamatami i fosą o szerokości 20 metrów. Zamkowe lochy ciągną się aż pod klasztor bernardynów. Do wnętrza zamku prowadzi barokowa dwupiętrowa brama.

W pobliskiej wsi Zbaraż Stary znajdował się poprzedni zamek rodu Zbaraskich.


Zobacz też edytuj

  •  
    Mury i pałac (1902)
  •  
    Widok na pałac (1902)
  •  
    Makieta zamku
  •  
    Budynek bramny zamku
  •  
    Budynek bramny[3]
  •  
    Mury obronne
  •  
    Fosa
  •  
    Dziedziniec
  •  
    Pałac na dziedzińcu
  •  
    Komnata
  •  
    Sufit w komnacie
  •  
    Sala wystawowa
  •  
    Komnata
  •  
    Komnata
  •  
    Komnata
  •  
    Sala wystawowa
  •  
    Zbaraż, podziemia
  •  
    Kazamaty

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2006, s. 159-174. ISBN 83-244-0024-9.
  2. ↑ Zamek zbarazki odbudowują oficerowie rezerwy. „Wschód”. Nr 6, s. 2, 20 marca 1936. 
  3. ↑ Widok od strony dziedzińca zamku

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamek_w_Zbarażu&oldid=72582883”