Zatoczek gładki (Gyraulus laevis) – gatunek ślimaka słodkowodnego z rodziny zatoczkowatych (Planorbidae), zagrożony wyginięciem, głównie z powodu zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego.

Zatoczek gładki
Gyraulus laevis
(Alder, 1838)
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Rząd

nasadooczne

Rodzina

zatoczkowate

Rodzaj

Gyraulus

Gatunek

zatoczek gładki

Synonimy
  • Planorbis laevis Alder, 1838
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Występowanie edytuj

Zasięg występowania tego gatunku obejmuje Europę Środkową i Wschodnią, północne Włochy, Hiszpanię, Wielką Brytanię, Finlandię oraz obszary położone poza kołem podbiegunowym, a także Islandię[2] oraz region Maghrebu[1].

Zasiedla głównie nasłonecznione i płytkie strefy czystych i spokojnych wód. Toleruje wody o niewielkim stopniu zasolenia. W jeziorach jest często gatunkiem pionierskim[2].

Budowa edytuj

Muszla o wymiarach 1–2,5 × 3–4,5 mm, rogowo brązowa, błyszcząca, nieregularnie prążkowana, z 3–4 mocno uwypuklonymi skrętami z głębokim szwem[2].

Zagrożenia i ochrona edytuj

W klasyfikacji IUCN gatunek zaliczony został do kategorii LC (najmniejszej troski), mimo że w znacznej części zasięgu obserwowane są spadki jego populacji z powodu zanieczyszczeń i modyfikacji siedlisk[1].

Obszar występowania tego ślimaka, pomimo szerokiego zasięgu, jest niepełny i ograniczony. W całym zasięgu zatoczek gładki występuje lokalnie. W Szwecji wyginął. W wielu krajach jest uznawany za gatunek zagrożony (Niemcy, Szwajcaria) lub narażony na wyginięcie. W Polsce, Czechach, Danii i Norwegii jest gatunkiem bardzo rzadkim[1]. W Polsce zaliczany do najrzadszych i najbardziej zagrożonych wyginięciem zatoczkowatych[3].

Zasadniczą przyczyną zanikania tego gatunku jest pogarszanie się parametrów wody spowodowane zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Gyraulus laevis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  2. a b c Species summary for Gyraulus laevis. AnimalBase, 2010. [dostęp 2012-09-02]. (ang.).
  3. Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 389, 420. ISBN 978-83-88147-09-8.