Wikipedia

Ziemiórkowate

rodzina owadów

Ziemiórkowate (Sciaridae syn. Lycoriidae) − rodzina muchówek licząca na świecie około 2000 gatunków[2].

Ziemiórkowate
Sciaridae[1]
Newman, 1834
Ilustracja
Sciaridae sp. w bursztynie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

muchówki

Podrząd

długorogie

Infrarząd

Bibionomorpha

Nadrodzina

Sciaroidea

Rodzina

ziemiórkowate

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Wygląd ziemiórkowatych: a: larwa, b: poczwarka, c: imago, e: zakończenie tylnego odnóża samca, f: wierzchołek czułka
Leptosciarella subspinulosa
Bradysia praecox
Sciara analis

Wygląd i biologia edytuj

Dorosłe ziemiórkowate mają smukłe ciała z cienkimi i długimi odnóżami. Zwykle są uskrzydlone, ale np. u rodzaju Epidapus bezskrzydłe. Mają długie, nitkowate, złożone z 8 do 16 członów czułki. Narządy wzroku stanowią 3 przyoczka i para asymetrycznych oczu złożonych, które zakrzywiają się by zetknąć się, lub prawie się zetknąć ponad nasadami czułków. Głowa wyposażona jest także w trójczłonowe głaszczki szczękowe i pozbawiona wibrys. Użyłkowanie skrzydeł z żyłką kostalną nieciągnącą się przez całą krawędź skrzydła, żyłką subkostalną ślepo zakończoną, żyłkach medialnej i kubitalnej niepołączonych poprzecznymi i 3–6 żyłkami sięgającymi brzegu[3].

Jaja składają w gnijących szczątkach roślin, w próchniejącym drewnie, na grzybach, jak również w pobliżu żywych roślin. Beznogie larwy osiągają około 7 mm długości wylęgają się po 4-12 dniach. Mają białe, ale przezroczyste ciało o szklistym połysku, z ciemną puszką głowową[2]. Są saprofagiczne lub mykofagiczne[3]. Larwy ziemiórki pleniówki mogą tworzyć pleń[4].

Taksonomia edytuj

W obrębie podrzędu Bibionomorpha zalicza się ziemiórkowate do grupy Mycetophiliformia i nadrodziny Sciaroidea. W jednej z klasyfikacji nadrodzina ta obejmuje 15 rodzin[5]. W 2007 Dalton de Souza Amorim i Eirik Rindal opublikowali wyniki analizy filogenetycznej Mycetophiliformia, na podstawie której ich systematyka została zmodyfikowana. Po tej zmianie Sciaroidea jest taksonem monotypowym, zawierającym tylko ziemiórkowate[6].

Do rodziny tej zalicza się ponad 80 opisanych rodzajów[7]:

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Sciaridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b Radosław Plewa: Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób ... szkodników i chorób infekcyjnych drzew leśnych w Polsce w 2012 roku. Sękocin Stary: Instytut Badawczy Leśnictwa, 2012, s. 173. ISBN 978-83-62830-07-7.
  3. ↑ a b L. Watson, M. J. Dallwitz: Sciaridae. [w:] British Insects: the Families of Diptera [on-line]. [dostęp 2016-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-21)].
  4. ↑ J. M. Gutowski, S. Czachorowski. P. Górski, M. Wanat: "Bezkręgowce" w: Cz. Okołów (red.), M. Karaś (red.), A. Bołbot (red.): Białowieski Park Narodowy. Poznać – Zrozumieć – Zachować. Białowieski Park Narodowy, 2009.
  5. ↑ Sciaroidea Billberg, 1820. [w:] Fungus Gnats Online [on-line]. [dostęp 2016-08-02].
  6. ↑ Dalton de Souza Amorim, Eirik Rindal. Phylogeny of the Mycetophiliformia, with proposal of the subfamilies Heterotrichinae, Ohakuneinae, and Chiletrichinae for the Rangomaramidae (Diptera, Bibionomorpha). „Zootaxa”. 1535, 2007. 
  7. ↑ Sciaridae. [w:] Systema Dipterorum 2.0 (Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist) [on-line]. [dostęp 2016-08-02].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ziemiórkowate&oldid=70784775”