Ziemia przemyska

jednostka podziału terytorialnego w województwie ruskim (I Rzeczpospolita)

Ziemia przemyska – jednostka administracyjna Korony Królestwa Polskiego, (województwa ruskiego) w okresie I Rzeczypospolitej, 1434–1772. Stolicą ziemi przemyskiej był Przemyśl. Sejmiki ziemskie w Przemyślu.

Herb ziemi sanockiej i przemyskiej
Ziemia przemyska i inne krainy historyczne Polski na tle współczesnych granic administracyjnych

Podział administracyjny edytuj

Powiaty (od 1434) edytuj

 
Podział ziemi przemyskiej na powiaty i współczesna granica państwowa

Starosta przemyski zwoływał popis całej szlachty ziemi przemyskiej pod Przemyślem. Powiaty obierały 6 deputatów na Trybunał Koronny i Trybunał Skarbowy Radomski na sejmiku deputackim i gospodarczym.

Drugim, najważniejszym ośrodkiem miejskim ziemi przemyskiej w XV i XVI w. był Przeworsk, gdzie dobrze rozwinięte było, m. in. tkactwo.[1]

 
Sztandar ziemi przemysko-sanockiej z okresu bitwy pod Grunwaldem

W XVI wieku największymi miastami były Przemyśl i Jarosław (powyżej 5 tys. mieszkańców), Stryj (powyżej 4 tys. mieszkańców), Przeworsk, Drohobycz, Grodzisko, Leżajsk, Rzeszów i Żołynia (powyżej 3 tys. mieszkańców)[2][3]. Według lustracji królewskiej sporządzonej w roku 1676 znajdowało się w całej ziemi przemyskiej 32 miasta i 980 wsi.

Przypisy edytuj

  1. Przyboś K.: Granice ziemi przemyskiej w czasach nowożytnych XVI – XVIII wiek. „Rocznik Przemyski” T. 29-30: 1993.
  2. Chłopski adwokat , str. 26. 2020-07-08. [dostęp 2020-07-08].
  3. Przyboś K.: Granice ziemi przemyskiej w czasach nowożytnych XVI – XVIII wiek. „Rocznik Przemyski” T. 29-30: 1993.

Bibliografia edytuj

  • Lustracja województwa ruskiego, podolskiego i bełskiego, 1564–1565. Warszawa 2001, 289 s. ISBN 83-7181-193-4
  • Lustracje województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564–1565. Wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz. Cz. 1. Warszawa–Łódź 1992
  • Lustracja województwa ruskiego 1661–1665. Cz. 1: Ziemia przemyska i sanocka. Wyd. K. Arłamowski i W. Kaput. Wrocław–Warszawa–Kraków 1970
  • Przyboś K.: Granice ziemi przemyskiej w czasach nowożytnych XVI – XVIII wiek. „Rocznik Przemyski” T. 29-30: 1993. Fragmenty jako Granice Ziemi Przemyskiej w czasach nowożytnych XVI-XVIII wiek w: Przemyśl > Wykaz tematów > Dawne wieki. Oprac. P. Jaroszczak. Przemyśl 2003. [1]
  • Dr. Piotr Hrabyk, Ziemia Przemyska i Lwowska (szkic historyczno-geograficzny z mapą), Przemyśl, 1921

Linki zewnętrzne edytuj