Zmierzch bożyszcz, czyli Jak filozofuje się młotem (niem. Götzen-Dämmerung, oder, Wie man mit dem Hammer philosophiert) – dzieło filozoficzne Friedricha Nietzschego z roku 1888, wydane po raz pierwszy rok później w wydawnictwie Constantina Georga Naumanna. Pierwszy szkic utworu ukończył w niewiele ponad tydzień (od 26 sierpnia do 3 września 1888)[1]. Utwór stanowi prawdopodobnie zamierzony przez Nietzschego wstęp do własnej filozofii[1]. Tytuł jest grą słów na temat nazwy dramatu muzycznego Richarda Wagnera Zmierzch bogów (niem. Götterdämmerung), ostatniego z cyklu Pierścień Nibelunga.

Zmierzch bożyszcz, czyli jak filozofuje się młotem
Götzen-Dämmerung, oder, Wie man mit dem Hammer philosophiert
Ilustracja
karta tytułowa oryginalnego pierwszego wydania
Autor

Friedrich Nietzsche

Tematyka

filozofia

Data powstania

1888

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Niemcy

Język

niemiecki

Data wydania

1889

Wydawca

Constantin Georg Naumann Verlag

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1905-06

Wydawca

J. Mortkowicz, W.L. Anczyc

Przekład

Stanisław Wyrzykowski

poprzednia
Przypadek Wagnera
następna
Antychryst

Na całość składają się kilkustronicowe rozdziały:

  1. Vorwort (Przedmowa)
  2. Sprüche und Pfeile (Zdania i groty)
  3. Das Problem des Sokrates (Problemat Sokratesa)
  4. Die "Vernunft" in der Philosophie („Rozum” w filozofii)
  5. Wie die "wahre Welt" endlich zur Fabel wurde (Jak „świat prawdziwy” stał się w końcu baśnią)
  6. Moral als Widernatur (Morał jako wynaturzenie)
  7. Die vier grossen Irrthümer (Cztery wielkie błędy)
  8. Die "Verbesserer" der Menschheit („Poprawiacze” ludzkości)
  9. Was den Deutschen abgeht (Na czym zbywa Niemcom)
  10. Streifzüge eines Unzeitgemässen (Niewczesne dywagacje)
  11. Was ich den Alten verdanke (Co zawdzięczam starożytnym?)
  12. Der Hammer redet (Mówi młot).

Polskie przekłady edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Duncan Large, Introduction [w:] Friedrich Nietzsche, Twilight of the Idols, ISBN 978-0199554966, Oxford University Press, Oxford 1998, s. IX

Linki zewnętrzne edytuj