Zmierzch bożyszcz
Zmierzch bożyszcz, czyli Jak filozofuje się młotem (niem. Götzen-Dämmerung, oder, Wie man mit dem Hammer philosophiert) – dzieło filozoficzne Friedricha Nietzschego z roku 1888, wydane po raz pierwszy rok później w wydawnictwie Constantina Georga Naumanna. Pierwszy szkic utworu ukończył w niewiele ponad tydzień (od 26 sierpnia do 3 września 1888)[1]. Utwór stanowi prawdopodobnie zamierzony przez Nietzschego wstęp do własnej filozofii[1]. Tytuł jest grą słów na temat nazwy dramatu muzycznego Richarda Wagnera Zmierzch bogów (niem. Götterdämmerung), ostatniego z cyklu Pierścień Nibelunga.
karta tytułowa oryginalnego pierwszego wydania | |||
Autor |
Friedrich Nietzsche | ||
---|---|---|---|
Tematyka |
filozofia | ||
Data powstania |
1888 | ||
Wydanie oryginalne | |||
Miejsce wydania |
Niemcy | ||
Język | |||
Data wydania |
1889 | ||
Wydawca |
Constantin Georg Naumann Verlag | ||
Pierwsze wydanie polskie | |||
Data wydania polskiego |
1905-06 | ||
Wydawca |
J. Mortkowicz, W.L. Anczyc | ||
Przekład | |||
|
Na całość składają się kilkustronicowe rozdziały:
- Vorwort (Przedmowa)
- Sprüche und Pfeile (Zdania i groty)
- Das Problem des Sokrates (Problemat Sokratesa)
- Die "Vernunft" in der Philosophie („Rozum” w filozofii)
- Wie die "wahre Welt" endlich zur Fabel wurde (Jak „świat prawdziwy” stał się w końcu baśnią)
- Moral als Widernatur (Morał jako wynaturzenie)
- Die vier grossen Irrthümer (Cztery wielkie błędy)
- Die "Verbesserer" der Menschheit („Poprawiacze” ludzkości)
- Was den Deutschen abgeht (Na czym zbywa Niemcom)
- Streifzüge eines Unzeitgemässen (Niewczesne dywagacje)
- Was ich den Alten verdanke (Co zawdzięczam starożytnym?)
- Der Hammer redet (Mówi młot).
Polskie przekłady edytuj
- Zmierzch bożyszcz czyli Jak filozofuje się młotem, przeł. Stanisław Wyrzykowski, J. Mortkowicz, W. L. Anczyc, Warszawa–Kraków 1905-06,
- Zmierzch bożyszcz czyli Jak filozofuje się młotem, przeł. Paweł Pieniążek, ISBN 83-7389-508-6, "Zielona Sowa", Kraków 2004,
- Zmierzch bożyszcz czyli Jak filozofuje się młotem, przeł. Grzegorz Sowiński, ISBN 978-83-233-3293-0, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Duncan Large, Introduction [w:] Friedrich Nietzsche, Twilight of the Idols, ISBN 978-0199554966, Oxford University Press, Oxford 1998, s. IX
Linki zewnętrzne edytuj
- Wydania dzieła w bibliotece Polona