Bunt wójta Alberta: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne redakcyjne, drobne merytoryczne |
||
Linia 1:
'''Bunt wójta Alberta''' - jest to termin przyjęty do określania buntu mieszczan krakowskich między majem 1311 roku a majem lub czerwcem roku 1312. Główną przyczyną buntu była walka krakowskiego mieszczaństwa o zwiększenie prerogatyw sądowych na terenie miasta i w okolicy, czemu zdecydowanie przeciwne było okoliczne rycerstwo. Nie bez znaczenia była także proczeska orientacja patrycjatu krakowskiego, chętniej widzącego na tronie polskim Jana Luksemburczyka niż Władysława Łokietka.
Za przywódcę buntu uchodzi '''Albert''', lub '''Albrecht''', od roku 1290 dziedziczny wójt [[Kraków|Krakowa]]. W latach 1295-1305 popierał rządy [[Czechy|czeskie]] w Krakowie, jednak w roku 1306, po wygaśnięciu dynastii [[Przemyślidzi|Przemyślidów]], oddał miasto księciu [[Władysław I Łokietek|Władysławowi Łokietkowi]]. W maju 1311 roku wraz z niemieckim [[mieszczaństwo|mieszczaństwem]], przy poparciu niektórych klasztorów (jak [[Miechów]], [[Mogiła (Kraków)|Mogiła]], [[Jędrzejów]]) i [[Biskupi krakowscy|biskupa krakowskiego]] [[Jan Muskata|Jana Muskaty]] - zniemczonego [[Ślązacy|Ślązaka]] osadzonego na biskupstwie przez [[Wacław II|Wacława II]] – wywołał bunt przeciwko Łokietkowi, dążąc do ustanowienia w Polsce władzy świeżo koronowanego na króla Czech [[
Za ten bunt Kraków został przez Władysława Łokietka surowo ukarany. Ludzie książęcy wyłapywali i ścinali mieszczan nie mówiących po polsku<ref>[[Paweł Jasienica]]: ''Polska Piastów'', Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979, ISBN 83-06-00094-3, s.282</ref>. Większość przywódców stracono i skonfiskowano wiele prywatnych majątków, miastu odebrano szereg przywilejów - zniesiono dziedziczenie wójtostwa, prawa wójta jak również jego dochody zostały ograniczone. Zburzono też dom Alberta a na jego miejscu zbudowano warowny [[Gródek (Kraków)|gródek]]. Po stłumieniu buntu książę Łokietek zakazał w Krakowie prowadzenia ksiąg miejskich po niemiecku, wprowadzając łacinę. Zachowane zostały natomiast przywileje gospodarcze miasta<ref>[[Stanisław Szczur]]: ''Historia Polski: Średniowiecze'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003, s.442</ref>.
|