Kowno: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 49:
Plany carskie nie na wiele się zdały, gdyż [[Niemcy]] zdobyli Kowno [[18 sierpnia]] [[1915]] roku i okupowali je aż do [[1919]] roku. [[21 grudnia]] [[1918]] roku agenci [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieccy]] powołali tu [[Republiki ZSRR|republikę radziecką]], która nie ciesząc się ani poparciem Litwinów i Polaków, ani tym bardziej Niemców, upadła po kilkunastu dniach. W mieście zaczęła rządzić kierowana przez [[Jonas Basanavičius|Basanavičiusa]] [[Taryba]] z [[Antanas Smetona|Smetoną]], [[Augustinas Voldemaras|Voldemarasem]] i [[Stanisław Narutowicz|Narutowiczem]] i innymi w składzie (Wilno było pod okupacją sowiecką). W wyniku wyborów do samorządu w roku 1919 do 71 osobowej Rady Miejskiej zostało wybranych 30 Polaków, 22 Żydów, 12 Litwinów, 6 Niemców i 1 Rosjanin. W [[Dwudziestolecie międzywojenne na świecie|dwudziestoleciu międzywojennym]] Kowno stało się ''de facto'' (choć nie ''de iure'') siedzibą władz państwowych. Z prowincjonalnego miasteczka przekształciło się w miasto na skalę regionu. Tu miały swą siedzibę ośrodki naukowe, gospodarcze, bankowe i kulturalne Litwy. Zorganizowano [[Uniwersytet Witolda Wielkiego|Uniwersytet im. Witolda Wielkiego]], [[Uczelnia muzyczna|konserwatorium]] oraz Szkołę Sztuki. Powstał [[teatr]] dramatyczny, oraz pierwsza na Litwie [[rozgłośnia]] radiowa.
[[Plik:Karmelitu baznycia 2007-04-12.jpg|thumb|left|Kościół karmelitów w XVII w.]]
W dniu 26 września 1926 r. w Kownie w kościele św. Trójcy i na pobliskim cmentarzu doszło do pogromu ludności polskiej, podczas którego Litwini pobili pałkami i poranili nożami około 50 Polaków, wychodzącychprzy obojętności litewskiej policji<ref>''Pogrom polskiej procesji jubileuszowej w Kownie'', "Chata Rodzinna", nr 36 z kościoła3 Świętejpaździernika Trójcy1926, s.2-3</ref><ref>"Chata Rodzinna", nr 37 z 17 października 1926 r., s.1</ref>, natomiast 23 maja 1930 roku doszło w mieście do zajść antypolskich, w których ucierpiało m.in. Gimnazjum Polskie przy ul. Leśnej, redakcja gazety [[Dzień Kowieński]], cukiernię Perkowskiego, polską księgarnię "Stella" przy ul.Kiejstuta 29, zakład fotograficzny Sawsienowicza i polski klub sportowy "Sparta"<ref>''Przeciwpolskie demonstracje w Kownie w piątek 23 maja r.b.'', "Chata Rodzinna", nr 21 z 1 czerwca 1930, s. 2–3</ref>.
W [[1940]] roku Kowno liczyło 160 tys. mieszkańców (w ciągu dwudziestu lat niepodległości liczba mieszkańców wzrosła dwukrotnie). To tutaj (a nie w Wilnie) „sejm ludowy” proklamował samolikwidację państwa i przyłączenie się do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Po wejściu Niemców Litwini zorganizowali [[Pogrom w Kownie|w Kownie pogrom]], w którym zginęło 3,8 tysięcy Żydów.