Historia Kijowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Faktoria Wikingów: drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎W Rusi Kijowskiej: drobne merytoryczne
Linia 5:
[[Kijów]] został założony na początku [[V wiek]]u jako placówka handlowa Waregów (szwedzkich Wikingów) na szlaku łączącym [[Konstantynopol]] ze [[Skandynawia|Skandynawią]]. W [[IX wiek]]u znany jako '''Könugard''' był centrum wikińskiego handlu na Rusi. Był jednocześnie głównym składem daniny, ściąganej przez Waregów z plemion słowiańskich. Stąd Waregowie spławiali towary i niewolników [[Od Waregów do Greków|szlakiem greckim]] w dół [[Dniepr]]u na [[Morze Czarne]]<ref>[[Richard Pipes]], Rosja carów, [[Warszawa]], [[2006]], s. 29-30.</ref>. Według starej, zapisanej już w [[VIII wiek|VIII]] wieku legendy, nazwa miasta wywodzi się od imienia pierwszego legendarnego miejscowego księcia – [[Kij (postać legendarna)|Kija]]. Naukowcy widzą w niej jednak raczej związek ze źródłosłowem: Kujaw związanym z [[Kucie]]m, co znajduje potwierdzenie w źródłach arabskich, nazywających Kijów: [[Kujaba|Kujawią]] lub [[Kujaba|Kujabem]]. Wg Kroniki Nestora w 862 roku dwóch Waregów [[Askold i Dir]] z drużyny [[Ruryk]]a udało się z Nowogrodu Wielkiego na południe i opanowali Kijów, rządząc w nim do 882 roku. Wtedy zostali najechani i zabici przez Waregów pod dowództwem władcy nowogrodzkiego Helgi<ref>Вся жe Русь стала называться Gardariki — «страна гардов» (= городов). На ранних этапах своeй истории Рюриково городищe (дрeвнeйший Новгород русских лeтописeй IX — X вв.) являлось рeзидeнциeй князeй — Рюрика, Олeга, откуда в 882 г. [w:] Anders Hedman, Анатолий Николаевич Кирпичников. Викинги и Славяне. 1998</ref>, którego źródła ruskie nazwały [[Oleg Mądry|Olegiem Mądrym]]. W ten sposób zostały zjednoczone dwa państwa Waregów, którego stolicą został Kijów. Dało to początek [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]].
 
== WStolica Rusi Kijowskiej ==
W 882 roku zdobyty przez Waregów pod dowództwem [[Oleg Mądry|Olega Mądrego]], który przeniósł do Kijowa swoją siedzibę z Nowogrodu Wielkiego. Przy okazji zaprzysiężenia układu z [[Bizancjum]] przez [[Igor Rurykowicz|Igora Rurykowicza (Ingvara Rörekssona)]] w 945 roku, wspomniano o istnieniu w Kijowie świątyni św. Eliasza. W 988 lub 989 roku miał miejsce w Kijowie chrzest [[Włodzimierz I Wielki|Włodzimierza I Wielkiego]] w Kijowie uznawany symbolicznie za [[chrzest Rusi]]. [[14 sierpnia]] [[1018]] roku [[Bolesław I Chrobry]] zdobył Kijów podczas [[Wyprawa kijowska (1018)|Wyprawy kijowskiej]], osadzając na tronie Rusi swojego zięcia [[Światopełk I Przeklęty|Światopełka Przeklętego]] i pozostał w nim przez kilka miesięcy. PodPo koniecŚwiatopełku władcą został [[IXJarosław wiekMądry]]u, który otoczył Kijów nowym wałem i wybudował Sobór św. Sofii oraz Złotą Bramę. W 1037 roku Kijów został stolicąsiedzibą [[Ruśmetropolii Kijowska|Rusikościoła Kijowskiej]]prawosławnego. W [[1069]] roku Kijów został zdobyty przez [[Bolesław II Szczodry|Bolesława II Śmiałego]] w celu osadzenia w nim na tronie [[Izjasław I|Izjasława I]]., Królkosztem Bolesław[[Wsiewołod ŚmiałyI|Wsiewołoda zdobył miasto także w [[1077I]] roku.
 
W 1169 roku rolę Kijowa jako stolicy Rusi Kijowskiej przejął [[Włodzimierz (Rosja)|Włodzimierz nad Klaźmą]], ponieważ tam postanowił rezydować wielki książę [[Andrzej Bogolubski]]. W 1228 roku zaczęto budować [[Kościół św. Jacka i klasztor Dominikanów w Kijowie]]. W 1234 roku katolickim biskupem Kijowa (misyjnym biskupem dla Rusi) został Gerard. W tym czasie swój konwent rozbudowali w mieście dominikanie. W

== Pod władzą Tatarów ===
Jesienią [[1240]] miasto zostało zdobyte i całkowicie zniszczone przez [[Tatarzy|Tatarów]]. Większość mieszkańców wymordowano. Z powodu upadku miasta, ośrodek polityczny południowej Rusi przeniósł się do Księstwa halickiego, a od 1299 roku Kijów przestał mieć znaczenie jako siedziba religijna ponieważ, ponieważ do Włodzimierza nad Klaźmą przeprowadził się [[Maksym (metropolita kijowski)|metropolita kijowski Maksym]].
 
== W Wielkim Księstwie Litewskim i Koronie Królestwa Polskiego ==