Architektura barokowa w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Architektura sakralna: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Architektura sakralna: drobne merytoryczne
Linia 14:
=== Architektura sakralna ===
Barok pojawił się pod koniec [[XVI wiek]]u, w okresie dominacji w architekturze [[Polska|polskiej]] [[Historia architektury|stylistycznej]] formy późnego [[architektura renesansu w Polsce|renesansu]] z przewagą [[architektura manierystyczna|manieryzmu]]. Prekursorami nowego stylu byli [[jezuici]], sprowadzeni do Polski w [[1564]] r., cieszący się poparciem dworu i magnaterii. W Polsce, podobnie jak w innych krajach [[Europa|Europy]], pierwsze barokowe [[kościół (budynek)|kościoły]], budowane przez architektów – zakonników, były wzorowane na [[Kościół Najświętszego Imienia Jezus w Rzymie|rzymskim Il Gesù]]. Do tego typu realizacji powstałych w ówczesnych granicach Rzeczypospolitej należą:
* kościół w [[Nieśwież]]u ([[1584]]-[[1593]]) (jako pierwszy barokowy kościół w Polsce), zbudowany przez [[Jan Maria Bernardoni|Giovanniego BernardoniMarii Bernardoniego]] jako trójnawowa bazylika z kopułą nad skrzyżowaniem nawy głównej z transeptem i dwoma parami kaplic przylegających do naw bocznych. Kościół został ufundowany przez [[Mikołaj Krzysztof Radziwiłł (Sierotka)|Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotkę]] a prace związane z jego budową zostały podjęte w [[1582]] r., jeszcze przed ukończeniem kościoła Il Gesù;
* [[Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie|Kościół Jezuitów w Lublinie (obecnie katedra)]], budowany ([[1586]]-[[1604]]) według planów Giovanniego Marii Bernardoniego;
* [[Kolegiata Bożego Ciała w Jarosławiu]] ([[1591]]-[[1594]]), dzieło Giuseppe Britiusa (Brizio);
* [[Kościół św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa w Kaliszu]], trójnawowa bazylika z emporami, dzieło Giovanniego Marii Bernardoniego ([[1592]]-[[1597]]);
* [[Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie|Kościół Jezuitów w Lublinie (obecnie katedra)]], budowany ([[1586]]-[[1604]]) według planów Bernardoniego;
* [[Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie|kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie]], rozpoczęty przez [[Józef Britius|Józefa Britiusa]] (JózefaGiuseppe Brizio) w 1597 r., budowany przez Bernardoniego i ukończony w latach [[1605]]-[[1619]] przez [[Giovanni Trevano|Trevano]], trójnawowy z trzema parami kaplic i kopułą nad skrzyżowaniem naw;
* [[Kościół św. Kazimierza w Wilnie]] zbudowany w latach [[1604]]-[[1618]] przez Pawła Bokszę na podstawie projektu [[Jan Frankiewicz|Jana Frankiewicza]]. Jest to budowla o szerokich i wysokich nawach – środkowej i poprzecznej z kopułą osadzoną nad ich skrzyżowaniem. Kościół był kilkakrotnie przebudowywany. W połowie XVIII w. pracami przy odnowie kościoła kierował [[Jan Krzysztof Glaubitz]]. W tym czasie wieże otrzymały późnobarokowe hełmy (przebudowy koniec XIX w. obniżono wieże i zdjęto barokowe hełmy). Dzisiejszy kształt kopuły, wzorowany na mitrze książęcej, został zaprojektowany przez [[Tomasz Żebrowski|Tomasza Żebrowskiego]].
Inne obiekty powstałe w pierwszej fazie baroku w Polsce to: