Krzyczew (Białoruś): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 26:
'''Krzyczew''' ([[Język białoruski|biał.]] ''Крычаў'', ''Kryčaŭ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Кричев'') – miasto na wschodniej [[Białoruś|Białorusi]] położone nad rzeką [[Soż]], stolica [[rejon krzyczewski|rejonu krzyczewskiego]] w [[obwód mohylewski|obwodzie mohylewskim]]; 27,1 tys. mieszkańców (2010).
[[Plik:Kryčaŭ,_Rynak._Крычаў,_Рынак_(XX).jpg|thumb|Dawny polski kościół katolicki (Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Maryi) w Krzyczewie zbudowany w latach 1855-1874 nakładem [[Stefan Hołyński|Stefana]] i Wincentego Hołyńskich na miejscu wcześniejszego powstałego na polecenie królowej [[Bona|Bony]] w 1620 r. - widok z początku XX w.]]
Miejscowość była w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] siedzibą starostwa wydzierżawianego przez najzamożniejsze rody. Rezydencją starosty był drewniany zamek nad rzeka [[Soż]]. Podczas wojny z Moskwą, w dniu 24 marca 1664 roku w miejscowości przebywał król [[Jan Kazimierz]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] kraju w [[1772]] r. miasto znalazło się w [[zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]].
 
== Historia ==
[[Władcy Rosji|Cesarzowa]] [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przejęte dobra przekazała księciu [[Grigorij Potiomkin|Potiomkinowi]]. Po roku [[1790]] sprzedał dobra Hołyńskim, którzy byli właścicielami do [[1917]] r. Właścicielami byli m.in.. [[Stefan Hołyński]] – przyjaciel [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]], [[Aleksander Hołyński]] – pisarz.
W 1440 roku wielki książę Kazimierz oddał Krzyczew księciu [[Lingwen]]owi Olgierdowiczowi. W 1507 roku pod grodem hetman polny [[Stanisław Kiszka]] pokonał oddziały zbuntowanego Michała Glińskiego. W 1515 roku mieszkańcy złożyli przysięgę królowi Zygmuntowi I Staremu. W 1535 roku wojska moskiewskie Bazylego Szujskiego spaliły miasto. W wyniku tego Krzyczew otrzymał liczne przywileje od królów polskich. W 1550 roku wygasła linia potomków Lingwena, w związku z czym miasto wróciło do wielkich książąt litewskich. Miejscowość była w [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] siedzibą starostwa wydzierżawianego przez najzamożniejsze rody (Pacowie, Radziwiłłowie, Mniszchowie). W 1620 roku powstał tu katolicki kościół parafialny. W 1633 roku otrzymał od króla prawa miejskie magdeburskie. Kolejne przywileje miasto otrzymało od króla Władysława IV, co potwierdził król [[Jan Kazimierz]] w 1650 roku. Rezydencją starosty był drewniany zamek nad rzeka [[Soż]]. Podczas wojny z Moskwą, w dniu 24 marca 1664 roku w miejscowości przebywał król [[Jan Kazimierz]]. Po [[I rozbiór Polski|I rozbiorze]] kraju w [[1772]] r. miasto znalazło się w [[zabór rosyjski|zaborze rosyjskim]], a dobra miejscowe [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przekazała księciu [[Grigorij Potiomkin|Potiomkinowi]]. Potiomkin po roku [[1790]] sprzedał dobra Hołyńskim, którzy byli właścicielami do [[1917]] r. Właścicielami byli m.in.. [[Stefan Hołyński]] – przyjaciel [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]], [[Aleksander Hołyński]] – pisarz.
 
== Zabytki ==
* Pałac klasycystyczny w latach [[1778]]-[[1787]] wybudował Potiomkin, przebudowany po pożarze w 1840 roku przez Hołyńskich w stylu neogotyckim. Obecnie w nim jest szkoła z internatem. Zachował się budynek dawnej stajni.
* Park otaczający pałac to resztka paku krajobrazowego
* Zamczysko po siedzibie starostów królewskich
* Plebania z XIX w.
* Cerkiew św. Mikołaja
* Cmentarz żydowski
 
{{przypisy}}