Brody (obwód lwowski): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięcie odwołania do pliku Brody_066.jpg, ponieważ użytkownik Krd skasował go z Commons
Konarski (dyskusja | edycje)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
Linia 65:
Miasto prywatne [[Lokacja (historia)|założone]] w 1584 pod nazwą ''Lubicz''<ref>Od [[herb]]u Żółkiewskich.</ref> przez [[Stanisław Żółkiewski (wojewoda ruski)|Stanisława Żółkiewskiego]]. Do [[Rozbiory Polski|pierwszego rozbioru]] w [[1772]] [[województwo ruskie]], [[ziemia lwowska]], powiat brodzki [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]]. Po [[Rozbiory Polski|pierwszym rozbiorze Polski]] (1772) wcielone do [[Monarchia Habsburgów|monarchii Habsburgów]], pozostawało w jej składzie na terytorium [[Kraj koronny|kraju koronnego]] [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] do upadku [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]] (1918). Od [[1 listopada]] [[1918]] do maja [[1919]] pod administracją [[Zachodnioukraińska Republika Ludowa|ZURL]], od maja 1919 do 14 marca 1923 pod administracją tymczasową [[II Rzeczpospolita|Polski]], zatwierdzoną przez [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919)|paryską konferencję pokojową]] 25 czerwca 1919. [[Suwerenność]] Polski na terytorium [[Galicja Wschodnia|Galicji Wschodniej]] [[Rada Ambasadorów]] uznała 15 marca 1923. Po [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939]] [[okupacja wojenna|okupowane]] przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] (do czerwca [[1941]]) i [[aneksja|anektowane]] przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Po [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku III Rzeszy na ZSRR]] od czerwca 1941 do 1944 pod okupacją [[III Rzesza|III Rzeszy]] (od 1 sierpnia [[1941]] w [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnym Gubernatorstwie]]). Od 16 sierpnia [[1945]]<ref>Po [[Konferencja jałtańska|konferencji jałtańskiej]] (4–11 lutego 1945), wyłoniony w konsekwencji jej ustaleń [[Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej]] podpisał 16 sierpnia 1945 [[Umowa graniczna pomiędzy Polską a ZSRR z 16 sierpnia 1945 roku|umowę]] z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], uznając nieco zmodyfikowaną [[Linia Curzona|linię Curzona]] za wschodnią granicę Polski, w oparciu o porozumienie o granicy zawarte pomiędzy [[Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego|PKWN]] i rządem ZSRR 27 lipca 1944. W konsekwencji umowy [[województwo tarnopolskie]], w tym Brody, włączono do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]].</ref> – do [[1991]] w granicach [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], na terytorium [[Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka|USRR]]. Od 1991 w granicach niepodległej [[Ukraina|Ukrainy]].
 
Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowana w roku [[1441]] jako mała osada należąca do dóbr [[Olesko|oleskich]], będących w rękach [[Sieniawscy|Sieniawskich]] (lub Sienieńskich z [[Sienno (województwo mazowieckie)|Sienna]]), później [[Koniecpolscy herbu Pobóg|Koniecpolskich]]. W roku [[1580]] kupił je [[Stanisław Żółkiewski (wojewoda ruski)|Stanisław Żółkiewski]], wojewoda ruski, ojciec [[Stanisław Żółkiewski|hetmana]], który docenił znaczenie strategiczne tego miejsca położonego na szlaku handlowym [[Ruś Czerwona|Rusi Czerwonej]] na [[Wołyń]]. Wystarał się u króla [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] o przywilej nadający w roku [[1584]] Brodom prawa miejskie, pod urzędową nazwą Lubicz. Nazwa ta pochodziła od [[herb]]u [[Żółkiewscy herbu Lubicz|Żółkiewskich]], jednak już w pierwszej połowie XVII w. używano starego określenia, a mianowicie Brody. W roku [[1629]] miasto nabył hetman [[Stanisław Koniecpolski (hetman)|Stanisław Koniecpolski]]. Hetman rozbudował Brody, czyniąc z nich fortecę z 10 [[bastion]]ami i zamkiem, ale zadbał także o ich rozwój gospodarczy osadzając [[Żydzi|Żydów]] i [[Ormianie|Ormian]]. Pracami budowlanymi w latach 1630-1635 kierował [[Andrzej dell'Aqua|Andrea dell’Aqua]] według planów, które stworzył [[Guillaume Le Vasseur de Beauplan|Wilhelm le Vasseur de Beauplan]]. Stanisław Koniecpolski w pobliżu miasta zbudował też rezydencję w [[Zamek w Podhorcach|Podhorcach]]. Stanisław Koniecpolski zmarł na zamku w Brodach w marcu 1646 roku i w tutejszym kościele odbył się jego pierwszy imponujący pogrzeb.
 
W roku [[1648]] [[Bohdan Chmielnicki|Chmielnicki]] wraz z Kozakami zdobył i spalił miasto, jednak zamekzałoga zamku zbudowanego przez Stanisława Koniecpolskiego odparłodparła atak Kozaków. Aleksander Koniecpolski zapisał w testamencie m.in. Brody, Podhorce, Złoczów królowi Janowi III Sobieskiemu,. któregoSyn synkróla Jakub w 1704 sprzedał je [[Józef Potocki|Józefowi Potockiemu]]. W czasie wojny o sukcesję polską miasto w 1734 roku została zajęte przez Rosjan.
 
W połowie XVIII wieku, [[Potoccy herbu Pilawa|Potoccy]] wybudowali na terenie zamku nowy [[barok]]owy pałac z wieżą. W 1772 roku Brody znalazły się pod [[zabór austriacki|zaborem austriackim]]. [[27 maja]] [[1809]] r. – w czasie [[wojna polsko-austriacka|wojny polsko-austriackiej]] i marszu spod [[Zamość|Zamościa]] oraz po wejściu do Galicji, płk [[Piotr Strzyżewski]] ze swoim oddziałem, ruszył na południe, na Brody zdobywając miasto bez walki.
Linia 81:
 
Planowany jest rurociąg [[Odessa]]-Brody-[[Gdańsk]].
 
 
== Zabytki ==