Landsting: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Wybory: drobne techniczne
poprawa linków, Potrzeba więcej przypisów
Linia 1:
{{Dopracować|linki=2015-01|źródła=2015-01więcej przypisów}}
'''Landsting''' ({{w języku|da|Landstinget}}) był pierwsządo izbąpołowy XX wieku pierwsza izba [[Dania|duńskiego]] parlamentu[[parlament]]u. Parlament powstał wraz z podpisaniem konstytucji [[5 czerwca]] [[1849]], by ograniczyć [[władza absolutna|absolutną władzę]] [[władcy Danii|monarchy]]. Drugą, identyczną izbą był [[Folketinget|Folketing]]. Po podpisaniu konstytucji w [[1953]] Folketing stał się [[unikameralizm|samodzielną izbą parlamentu]] wykonującą wszystkie jego zadania.
 
== Uprawnienia ==
Obie izby parlamentu były uprawnione do projektowania [[ustawa|ustaw]] i ich zatwierdzania, co prowadziło do ciągłych konfliktów. Folketing miał prawo pozywać urzędników państwowych o nadużycia władzy lub zdradę. [[Sąd Najwyższy (Dania)|Sąd Najwyższy]] składał się z [[Højesteret]] oraz z wybranych członków Landstingu. W historii tej izby pozwanych zostało przez Folketing sześć osób.
 
== Wybory ==
Tuż po roku 1849 Landsting składał się z 51 członków. Każdy z nich musiał mieć minimum 40 lat, dochody powyżej 1200 talarów[[talar]]ów rocznie i płacić składki wynoszące 200 talarów. Członków Landstingu wybierało zgromadzenie elektorów raz na osiem lat<ref>{{Cytuj stronę|url = http://www.denstoredanske.dk/Samfund,_jura_og_politik/Samfund/Folketinget_og_parlamentarisme_generelt/Landstinget|tytuł = Den store danske|autor = |data dostępu = |opublikowany = |język = }}</ref>.
 
Tylko jedna siódma dorosłych mieszkańców Danii miała [[prawa wyborcze]]; kobiety, nędzarze, słudzy, byli więźniowie i bankruci byli wyłączeni z wyborów.
System parlamentarny w Danii był wielokrotnie reformowany: po wojnie [[Dania|duńsko]]-[[Niemcy|niemieckiej]], w [[1863]] roku, następnie w [[1866]] reforma zwiększyła liczbę miejsc w Landstingu do 66. Spośród nich 12 było wybieranych dożywotnidożywotnio przez króla. Jeden poseł pochodził z [[Wyspy Owcze|Wysp Owczych]], pozostałych 53 było – jak poprzednio – wybieranych w pośrednim głosowaniu (przez [[elektorat (socjologia)|elektorat]]): spośród nich 7 musiało pochodzić z [[Kopenhaga|Kopenhagi]], 1 z Bornholmu[[Bornholm]]u, pozostali z reszty części państwa.
Reforma z roku 1915 podniosła liczbę miejsc w izbie do 72. Zamiast mianowania przez króla, część członków – w liczbie 18 –wybierał– wybierał ustępujący parlament. W latach [[1920]]-1953 pierwsza izba parlamentu składała się z 76 posłów<ref>[http://danmarkshistorien.dk/leksikon-og-kilder/vis/materiale/landstinget-1849-1953/ danmarkshistorien.dk Landstinget 1849-1953]</ref>.
 
{{Przypisy}}