Michał I Rumuński: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
→Rządy w Rumunii: drobne merytoryczne |
||
Linia 47:
[[Plik:King Mihai I of Romania postcard.jpg|thumb|left|100px|Michał w dzieciństwie]]
[[Plik:Mihai.jpg|thumb|left|100px|Michał I jako król Rumunii]]
20 lipca 1927 małoletni Michał I objął tron po śmierci króla Ferdynanda. 8 czerwca 1930, z inicjatywy grupy polityków niezadowolonych z [[Rada Regencyjna (Rumunia)|regencji]], do kraju powrócił ojciec Michała I – Karol II.
Od 1940 roku dyktatorem Rumunii był [[Ion Antonescu]], który zdecydował o przystąpieniu do sojuszu z III Rzeszą niemiecką. Po zwycięstwie Armii Czerwonej nad 4 Armią rumuńską, król Michał próbował przekonać Antonescu do ogłoszenia zawieszenia broni. W związku z odmową dyktatora 23 sierpnia 1944 roku doszło do zamachu stanu zorganizowanego przez Blok Narodowo-Demokratyczny, paramilitarne skrzydło komunistów i część armii rumuńskiej, w wyniku którego aresztowano Antonescu i członków jego rządu. Karol II został odsunięty od władzy, a król Michał (wówczas 19-letni) ponownie został proklamowany królem. Sformowany przez króla rząd wydał rozkaz przerwania walk z Armią Czerwoną, a gen. Antonescu został wydany [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Król Michał I ogłosił zerwanie sojuszu z Niemcami i wypowiedział im wojnę, stając tym samym po stronie [[Alianci II wojny światowej|aliantów]]. W ciągu kilku kolejnych dni wojska radzieckie opanowały dużą część Rumunii, łącznie z [[Bukareszt]]em (cały kraj opanowany został do końca października). W dniu 13 września podpisany został oficjalny układ rozejmowy z ZSRR, który pozwalał wojskom radzieckim oficjalnie stacjonować w Rumunii i dawał im faktyczną kontrolę nad krajem, a Rumunię zobowiązywał do zbrojnego udziału w wojnie przeciwko Niemcom. Postanowiono też o powrocie do granic z 1940 roku (o ponownym włączeniu do ZSRR [[Besarabia|Besarabii]] i [[Bukowina północna|północnej Bukowiny]] oraz o odzyskaniu przez Rumunię od Węgier północnego [[Siedmiogród|Siedmiogrodu]]).
Za postawę w 1944 roku pod koniec wojny prezydent USA [[Harry Truman]] odznaczył Michała I orderem [[Legia Zasługi|Legion of Merit]] najwyższego stopnia (Chief Commander).
W marcu 1945 nacisk ZSRR (do [[Bukareszt]]u przyjechał [[Andriej Wyszynski]]) zmusił Michała do powołania rządu [[Petru Groza|Petru Grozy]], zdominowanego faktycznie przez [[Rumuńska Partia Komunistyczna|Rumuńską Partię Komunistyczną]] (PCR). W lipcu tego samego roku [[Józef Stalin]] nadał Michałowi sowiecki [[Order Zwycięstwa]] za osobistą odwagę, jaką król wykazał się w trakcie obalenia Antonescu, za zaprzestanie wojny przeciwko wojskom sprzymierzonym i za wydanie rozkazu wstrzymania ognia. Od sierpnia 1945 do stycznia 1946 miał miejsce tzw. ''strajk królewski'' – Michał podjął bezskuteczną próbę przeciwstawienia się komunistycznemu rządowi Petra Grozy, odmawiając podpisywania dekretów.
| |||