Gdańsk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 48494247 autora Moder9781 (dyskusja) nazwa linkowanego artykułu na ten moment przesądza
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Średniowiecze: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 331:
Badania archeologiczne{{doprecyzuj|data=2013-06|czyje? które?}} wskazują na {{fakt|istnienie w tym miejscu [[Osada|osady]] rzemieślniczo-rybackiej już w VII wieku|data=2013-06}}.
 
GdańskNie założonywiadomo zostałgdzie istniał pierwszy gród zbudowany przez Piastów, ponieważ gród w końcuwidłach Motławy i Wisły zbudowano dopiero w latach 50.-60. XI wieku<ref>Sławomir Wadyl, ''Pomorze Wschodnie w X wieku. iUwagi na przełomiemarginesie pracy Błażeja Śliwińskiego'', Początki Gdańska: Dzieje ziem nad zachodnim brzegiem Zatoki Gdańskiej w I połowie X-XI wieku, „Pomorania Antiqua”, tom XXIV, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Gdańsk 2015, s. 557, PL ISSN 0556-0691</ref>. Gród zajmował przestrzeń około 2,27 ha z szacowaną przez archeologów liczbą ok. 250 domów z 1000 mieszkańców{{odn|Praca zbiorowa|1964|s=87}}. W X wieku Mieszko I przyłączył Pomorze Wschodnie z Gdańskiem i Zachodnie ze Szczecinem oraz Kołobrzegiem do Polski{{fakt|data=2013-12}}. W 997 roku w mieście przebywał w drodze do [[Prusy (państwo)|Prus]] [[święty Wojciech]]. W latach 60. XI wieku powstał u ujścia Motławy do Wisły [[gród|gród obronny]]<ref>Sławomir Maździoch, „Grody wczesnopiastowskie w świetle wyników tzw. badań „milenialnych” oraz efektów najnowszych prac wykopaliskowych”, s. 448, [https://www.academia.edu/5022663/Grody_wczesnopiastowskie_w_%C5%9Bwietle_wynik%C3%B3w_tzw._bada%C5%84_milenialnych_oraz_efekt%C3%B3w_najnowszych_prac_wykopaliskowych].</ref>. Po zwycięskiej wojnie z [[Pomorzanie|Pomorzanami]] [[Bolesław III Krzywousty]] odzyskał dla Polski całe [[Pomorze Zachodnie]] i zdobył [[Pomorze Przednie]]. W latach 1217 i 1227 miały miejsce wyprawy pomorskie [[Leszek Biały|Leszka Białego]] i ustanowiono zwierzchność Polski nad Pomorzem Gdańskim. Po objęciu rządów na Pomorzu Gdańskim przez [[Świętopełk II Wielki|Świętopełka II]], nastąpił okres uniezależnienia się regionu. W 1263 miasto otrzymało prawa miejskie wzorowane na [[prawo lubeckie|prawie lubeckim]]. W roku 1271 [[Marchia Brandenburska|Brandenburczycy]] zajęli miasto. [[Mściwój II]] dzięki pomocy [[Bolesław Pobożny|Bolesława Pobożnego]] odzyskał miasto szturmem w 1272 roku. 15 lutego 1282 w wyniku [[Układ w Kępnie|układu w Kępnie]] władca Wielkopolski, [[Przemysł II]], uzyskał zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim.
 
W sierpniu 1308 Brandenburczycy opanowali miasto bez grodu, obronionego przez sędziego [[Bogusza (sędzia pomorski)|Boguszę]]. Krzyżacy wezwani przez Łokietka do pomocy przy usunięciu Brandenburczyków zajęli już w październiku część grodu i po nadejściu posiłków zaatakowali miasto. 13 listopada 1308, po wycofaniu się Brandenburczyków, Krzyżacy dokonali [[Rzeź gdańska|rzezi mieszkańców]]. W 1343 zawarto układ pokojowy z Krzyżakami, w wyniku którego król [[Kazimierz III Wielki]] zrzekł się Pomorza Gdańskiego. W tym samym roku prawa miejskie otrzymało [[Główne Miasto]]. 31 lipca 1346 wielki mistrz krzyżacki [[Heinrich IV Dusemer von Arfberg]] wydał dokument, który zlikwidował resztki działania [[prawo lubeckie|prawa miejskiego według wzoru lubeckiego]] i zastąpił je [[prawo chełmińskie|prawem chełmińskim]]. W 1361 Gdańsk dołączył do Związku Miast Hanzeatyckich. W 1361, 1378, 1411 i 1416 wybuchały powstania antykrzyżackie, krwawo tłumione.