Klasztor Bernardynów w Słonimie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 41:
== Historia ==
=== Kościół ===
Fundacji z 1630 roku Jana Żarnowskiego i stolnikowej mozyrskiej Heleny Łukaszewiczowej i jej synów Konstantego i Hieronima. Po śmierci w 1632 roku Jana Żarnowskiego fundacją zajął się sekretarz królewski [[Andrzej Radwan]] (zapisał legat w wysokości 20 tys. złotych) wraz z żoną Katarzyną Rogalską, a w 1635 roku w testamencie na rzecz kościoła zapisał 3 tys. złotych [[Jan Stanisław Sapieha]]<ref name=":0">Materiały do dziejów sztuki sakralnej, Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa nowogródzkiego, część II tom 3 Miasto Słonim, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Kraków 2013, s.65-86</ref>. Kościół murowany zbudowano w latach 1639-1642 w stylu barokowym, ale stylistycznie nawiązuje jeszcze do epoki gotyku<ref name=":0" />. Zbudował go majster Szymon Tarasewicz z Nieświeża<ref name=":0" />. W 1648 roku zbudowano przy kościele kaplicę ufundowaną przez podstolego Zygmunta Przecławskiego<ref name=":0" />. W 1655 roku klasztor i kościół zniszczone zostały przez wojska moskiewskie, z których rąk zginęli kapłani Eliasz Bina i Ludwik Rosa<ref name=":0" />. Konsekracji odbudowanego kościoła dokonał w 1671 roku biskup [[Mikołaj Słupski]]. W 1750 do kościoła dostawiono od południa kaplicę fundacji Michała Śliźnia<ref name=":0" />. W 1 poł. XVIII w. dokonano również całkowitego przekształcenia wystroju wnętrza świątyni, urządzając je w stylu [[rokoko]]. [[Plik:Słonim, Bernardynskaja. Слонім, Бэрнардынская (V. Pikiel, 1931).jpg|thumb|Kościół i klasztor Bernardynów (Starostwo) w 1931 r.|lewo|238x238px]]W 1864 roku kościół klasztorny św. Trójcy władze rosyjskie zamknęły i w 1867 roku przebudowały na prawosławną cerkiew Świętej Trójcy. Podczas [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] rosyjski paroch zbiegł i opuszczone budynki przejęła armia niemiecka. Gdy Słonim znalazł się w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], [[akcja rewindykacji cerkwi prawosławnych w II Rzeczypospolitej|katolicy odzyskali kościół klasztorny]] w 1921 roku przeznaczając na kościół szkolny. Po 1945 obiekt został po raz drugi przekazany parafii prawosławnej i od tego czasu jest nieprzerwanie czynny<ref name="prz">[[Grzegorz Rąkowski|G. Rąkowski]], ''Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi'', Burchard Edition, Warszawa 1997, {{ISBN|83-904446-9-0}}, s.218-219</ref>. W tym czasie usunięto też hełm wzniesiony przed 1939 rokiem. Podczas remontu w latach 2006-2009 zniszczono glorię z Okiem Opatrzności, figury aniołów, putta i rokokowe wazony<ref name=":0" />. W 2012 roku usunięto dotychczasowy hełm wieży kościelnej zastępując go cebulastą kopułą charakterystyczną dla rosyjskiej architektury cerkiewnej<ref name=":0" />.
=== Klasztor ===
Klasztor, początkowo drewniany, zbudowano w 1641 roku. Spaliły go wojska moskiewskie w 1655 roku. Klasztor murowany budowano etapami w latach 1733-1759<ref name=":0" />. W 1782 roku kosztem klasztoru zbudowano szpital-przytułek dla ubogich<ref name=":0" />. Od 2 połowy XVIII wieku w klasztorze istniało studium filozofii dla młodzieży zakonnej, wzmiankowane jeszcze w 1828 roku<ref name=":0" />. Biblioteka w 1818 roku liczyła 1064 książek. W 1864 [[zabór rosyjski|władze carskie]] skasowały klasztor bernardyński, przeznaczając zabudowania pod zarząd policji i prawosławnych. W klasztorze w [[Dwudziestolecie międzywojenne|dwudziestoleciu międzywojennym]] działało [[Powiat słonimski (II Rzeczpospolita)|starostwo słonimskie]], następnie rozlokowano w nim internat szkolny<ref name="prz" />. W 1928 roku dach klasztoru przykryto dachówką karpiówką<ref name=":0" />. Obecnie klasztor jest internatem szkoły medycznej.
Budynki poklasztorne wzniesione zostały w stylu [[barok]]owym, są zdobione rzędami [[pilaster|pilastrów]]. We wnętrzach przetrwała wielka sala kryta sklepieniem kolebkowym oraz oryginalne sklepienia krzyżowe lub kolebkowe w innych pomieszczeniach<ref name="prz"/>.
| |||