Grążawy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 39:
== Zabytki ==
* Kościół św. Marcina z 1752 roku ufundowany przez biskupa płockiego Antoniego Dębowskiego. Kościół rozbudowano w 1886 roku. Jest to budowla drewniana o konstrukcji zrębowej. Najcenniejszy zabytek to obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVII wieku przysłonięty w XIX wieku przez wizerunek św. Marcina. Ołtarze w stylu eklektycznym zostały przywiezione tu w XIX wieku z różnych klasztorów w czasie ich kasaty.
* grodzisko kasztelańskie na północ od wsi, w widłach Drwęcy i Brynicy. Grodzisko pełniło w średniowieczu ufortyfikowanego ośrodka administracyjnego, z którego kasztelan zarządzał pobliską okolicą. Obiekt po raz pierwszy był wymieniany w źródłach pisanych w 1230 roku jako ''castrum Zvitinese''. Okres funkcjonowania grodu przypada na okres od XII do XVI wieku<ref>{{Cytuj | url=http://gorzberg.blogspot.com/2013/01/grodzisko-grazawy.html | tytuł=Górzno - wśród lasów i jezior: Grodzisko "Grążawy" - kasztelańska warownia w widłach rzek<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=gorzberg.blogspot.com | data dostępu=2017-11-23}}</ref><ref>Chudziakowa J., 1994, Wczesnośredniowieczne grodziska Ziemi Chełmińskiej; katalog źródeł, Instytut Archeologii i Etnologii, UMK, Toruń</ref>. Gród powstał w szczytowym okresie ekspansji polskiej w XII wieku. Stanowił on niewątpliwie istotny ośrodek z punktu widzenia strategicznych planów państwa piastowskiego, na co wskazuje nic tylko jego topografia i dwuczłonowa forma obwałowań, ale także funkcja strażnicy przeprawy przez Drwęcę w kierunku Mazowsza i ziemi lubawskiej przez Brynicę<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Uniwersytet Mikołaja Kopernika (Toruń) Instytut Archeologii i Etnografii |tytuł = Studia nad Osadnictwem Średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej. T. 5 (2003) |data = 2003 |data dostępu = 2019-08-26 |wydawca = Toruń |url = http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=42138}}</ref>. Rangę tego ośrodka miał pośrednio podkreślać fakt planowanej fundacji klasztornej ''in confinio casti Zvitinense'', na co zezwalał biskup płocki Gunter niejakiemu Arnoldowi z Opola (jednak czy do owej fundacji w ogóle doszło, trudno przesądzić). Sukces akcji kolonizacyjnej i chrystianizacyjnej nie trwał chyba zbyt długo, skoro tak znacząca warownia została opuszczona na rzecz [[Michałowo (Brodnica)|Michałowa]] zapewne w 2. ćwierci XIII wieku, choć sam obiekt pojawia się źródłach pisanych w 1230 roku jako książęca darowizna na rzecz biskupów płockich. Możliwe, że jeszcze do 1239 roku Świecie nad Drwęcą zachowało swe funkcje administracyjne, co poświadcza dokument księcia Bolesława Mazowieckiego, potwierdzając przynależność do tego grodu szeregu wsi<ref name=":0" />.
 
== Religia i oświata ==