Latyczów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Magen (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 28:
 
== Historia ==
Miasto byłozałożono wielokrotnieu paloneujścia przezrzeki Wołk do Bohu na tzw. [[TatarzySzlak czarny|TatarówCzarnym szlaku]]. Od XV w. do rozbiorów był miejscem, drugim w województwie po [[Kamieniec Podolski|Kamieńcu Podolskim]], w którym odbywały się sądy szlacheckie: [[Sąd grodzki|sądy grodzkie]] i [[Sąd ziemski|sądy ziemskie]]<ref><span lang="DE">M. Pawlikowski, ''Sądownictwo grodzkie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej'', Strzałków
2012, tenże, ''Sądownictwo ziemskie w''
przedrozbiorowej Rzeczypospolitej'', Strzałków 2012''</span></ref>. Pod koniec XVI w. w Latyczowie miał siedzibę [[Jan Potocki (zm. 1611)|Jan Potocki]] herbu [[Pilawa (herb szlachecki)|Pilawa]] (1552–1611), który zbudował tu przed 1607 rokiem murowany zamek. W latach 1613-1638 przy zamku wzniesiono dla dominikanów jednonawowy kościół (z dwiema kaplicami) pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Podczas Powstania Chmielnickiego Kozacy zajęli i złupili miasto. W czasie okupacji tureckiej klasztor dominikanów został zniszczony. „''Starostwo z miastem teraz całe spustoszone i zdezelowane, a dlatego, że na samym szlaku zostawa, którym gościńcem każden nieprzyjaciel chodzi''” – opisywał w 1658 lustrator [[Królewszczyzna|królewszczyzn]]. Z tego powodu miasto było wielokrotnie palone przez [[Tatarzy|Tatarów]]. W 1750 roku na miasto i klasztor napadli [[Hajdamacy]]. Do [[1793]] roku [[Powiat latyczowski|miasto powiatowe]] w [[Województwo podolskie|województwie podolskim]], później miasto powiatowe w [[Gubernia podolska|guberni podolskiej]].
 
==Zabytki==
* [[Zamek w Latyczowie|zamek]] - wprzed XVI1607 wieku,rokiem dlaJan większegoPotocki bezpieczeństwa, Potoccy zbudowalizbudował w Latyczowie mury obronne i zamek
* Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i klasztor Dominikanów - od [[1606]] roku w Latyczowie znajduje się słynny klasztor [[Dominikanie|dominikański]] z cudownym obrazem [[Matka Boża Latyczowska|Matki Boskiej Latyczowskiej]]. Obecnie istniejący kościół zbudowano w latach 1613–1638, a fasadę ozdobiono „lubelskim” szczytem<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Latyczów – miasto Królowej Podola |data dostępu = 2019-12-04 |opublikowany = www.wilanow-palac.pl |url = https://www.wilanow-palac.pl/latyczow_miasto_krolowej_podola.html}}</ref>. W bryle kościoła można dostrzec świadome nawiązania do gotyckiej tradycji budowlanej w postaci ostrołukowych sklepień. W 1641 roku konwent dominikanów otrzymał [[nowicjat]]. Klasztor został zniszczony podczas okupacji tureckiej, ale w latach 1702-1724 został odbudowany w stylu barokowym<ref name=":0" />. Ze względu na wielką liczbę cudów i łask, jakich doznawali tutaj pielgrzymi, papież [[Pius VI]] w [[1778]] roku wydał dekret o koronacji obrazu. OryginałPo tegostłumieniu obrazu[[Powstanie znajdujelistopadowe sięna ziemiach zabranych|Powstania listopadowego]] władze rosyjskie w Polsce1832 roku zlikwidowały klasztor, a sanktuarium przejęli księża diecezjalni. W 1854 roku kościół został uszkodzony na skutek pożaru. W 1920 roku w obawie przed wojskami bolszewickimi wywieziono cudowny obraz i obecnie oryginał obrazu znajduje się w [[Lublin]]ie w kaplicy Zgromadzenia Służek NMP<ref name=":0" />. W roku [[2006]] roku została wprowadzona kopia obrazu, która została poświęcona w Krakowie przez papieża [[Benedykt XVI|Benedykta XVI]] w Krakowie. W [[1935]] roku klasztor był miejscem czystek stalinowskich, w jego katakumbach spoczywają tysiące zamordowanych. W czasie II wojny Niemcy „wyprostowali” drogę przez Latyczów (Lwów – Front Wschodni), prowadząc ją przez tereny ogrodów klasztornych i niszcząc zabytkowe mury klasztorne. Drogę tę budowali Żydzi, po jej ukończeniu zamordowani pod lasem za Zalatyczówką. Klasztor nie został wysadzony w powietrze w czasach Breżniewa, bo jeden z ówczesnych pracowników „kijowskiej architektury”, pochodzący z Latyczowa, wstawił się za jego pozostawieniem. Kościół i klasztor są obecnie odbudowane.
 
== Galeria ==
<gallery>
Plik:Домініканський костел. Гравюра ХІХ ст..jpg|Kościół w XIX wieku
Plik:Костел Успiння Дiви Марiї з келіями (Летичів).JPG|Kościół Dominikanów
Plik:Костел Успiння Дiви Марiї DSC 1482.JPG|Kościół Dominikanów po remoncie
Plik:Letyczow klasztor Dominikanow kosciol IMG 2213 68-230-0002.JPG|Dach kościoła z sygnaturką
Plik:Костел Успiння Дiви Марiї DSC 1533.JPG|Kościół Dominikanów od strony prezbiterium
Plik:Летичівський замок.jpg|Wieża zamkowa
Plik:Успенська церква в Летичеві DSC 1457.JPG|Cerkiew Uspienska (Zaśnięcia)
[[FilePlik:Letichev Assumption Church.jpg|left|210px]]Matka Boska Latyczowska
</gallery>
 
== Przypisy ==
Linia 44 ⟶ 56:
== Linki zewnętrzne ==
* {{SgKP|V|99|Latyczów}}
[[File:Letichev Assumption Church.jpg|left|210px]]
{{Obwód chmielnicki}}