Kościół św. Mikołaja w Bejscach: Różnice pomiędzy wersjami

 

== Historia ==

Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi z [[1063]] roku gdy [[Biskupi krakowscy|biskup krakowski]] [[Lambert II Suła]], dał kościołowi dziesięcinę z Młogolic, z czego wnioskować można, ze wtedy pierwotny kościół w Bejscach był ufundowany. Następne wzmianki o parafii pochodzą z [[Świętopietrze|rejestru świętopietrza]] z [[1326]] roku. Obecny, gotycki kościół, wzniesiony został z cegły w II poł. [[XIV wiek]]u przez dziedzica wsi, Ostasza (według Jana Długosza). Jest to świątynia jednonawowa, czteroprzęsłowa z niższym i zamkniętym wielobocznie prezbiterium. W świątyni znajduje się urna z sercem [[Marcin Badeni|Marcina Badeniego]], ministra sprawiedliwości [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]].

 

== Główna przestrzeń ==

Początkowo [[prezbiterium]] w dwunawowej świątyni ozdobiono prostymi malowidłami ściennymi, które przedstawiały [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] jako sędziego w otoczeniu [[Maria z Nazaretu|Marii]] i [[Jan Ewangelista|św. Jana]] (ok. 1380 rok). Prezbiterium i [[zakrystia]] były nakryte oryginalnymi gotyckimi [[sklepienie krzyżowo-żebrowe|sklepieniami krzyżowo-żebrowymi]] z rzeźbionymi [[zwornik (architektura)|zwornikami]]. Wsporniki również gotyckie, rzeźbione z ornamentacją [[maswerk]]owo-roślinną. Pod koniec [[XIX wiek|XIX w.]] sklepienie przekształcono na styl [[neogotyk|neogotycki]], przez co świątynia stała się jednonawowa.

 

 

=== Kaplica Matki Boskiej ===

{{osobny artykuł|Nagrobek Firlejów w Bejscach}}

W [[1590]] r. wojewoda krakowski [[Mikołaj Firlej (zm. 1601)|Mikołaj Firlej]], ufundował dla swojej żony Elżbiety z Ligęzów pomnik nagrobny w prezbiterium. Po śmierci żony wojewoda podjął decyzję o wzniesieniu przy kościele kapliczki-[[mauzoleum]] rodowego (kaplica Matki Boskiej). Prace rozpoczęte pod koniec [[XVI wiek|XVI w.]] ukończył w [[1601]] r. brat Mikołaja, [[Henryk Firlej (arcybiskup gnieźnieński)|Henryk]]. Wzorem dla budowli była [[Kaplica Zygmuntowska na Wawelu]]. Do kaplicy prowadzi kamienna ażurowa bramka. Nieznany artysta wykonał wewnątrz liczne dekoracje rzeźbiarskie. Na jednej ze ścian kaplicy wykonał nagrobek klęczącego przed krzyżem wojewody i jego rodziny, przy drugiej wzniesiono ołtarz. Do budowy użyto kamienia pińczowskiego, który umożliwiał nadanie dekoracjom fantastycznych kształtów. Pojawiły się tam m.in.: kształty [[smok]]ów, [[bazyliszek (stworzenie mityczne)|bazyliszków]] i falujących wici. Pomnik Firlejów jest jednym z pierwszych nagrobków z figurami klęczącymi. Kaplica Matki Boskiej jest najcenniejszym tego typu obiektem w Polsce<ref>L. Cmoch, ''Ponidzie'', Busko-Zdrój 1999, s. 108</ref>.

 

=== Kaplica św. Anny ===

 

== Rejestr zabytków ==