Sertoriusz: Różnice pomiędzy wersjami

'''Sertoriusz''', ''Quintus Sertorius'' (ur. [[123 p.n.e.|123]], zm. [[72 p.n.e.]]) - [[starożytny Rzym|rzymski]] [[wódz]] i [[polityk]].

Pochodził z kraju [[Sabinowie|Sabinów]] w środkowej [[Italia|Italii]]. Od początku swojej kariery był związany z [[Gajusz Mariusz|Mariuszem]], m.in. służył pod jego rozkazami w wojnie przeciw [[Cymbrowie|Cymbrom]] i [[Teutoni|Teutonom]]. W 98 p.n.e. jako [[trybun wojskowy]] walczył w [[Hiszpania|Hiszpanii]], podczas [[wojna sprzymierzeńcza|wojny sprzymierzeńczej]] (''helium sociale'', [[90 p.n.e.|90]]-[[88 p.n.e.]]) dowodził jednym z [[legion]]ów rzymskich. W trakcie wojny domowej w 87 p.n.e. był jednym z czterech wodzów mariańskich. W [[83 p.n.e.]] objął [[namiestnictwo]] [[Hiszpania Bliższa (prowincja rzymska|prowincji Hiszpania Bliższa]]. Skazany na śmierć przez [[Sulla|Sullę]] w [[82 p.n.e.]], Sertoriusz zbiegł do [[Mauretania|Mauretanii]].

Dla samej Hiszpanii wojna ta miała większe znaczenie niż dla Rzymu. Opierając się na miejscowej ludności, wśród której cieszył się wielką popularnością, SertoriuszSertorius zorganizowałpróbował stworzyć niezależne od Rzymu państwo ze stolicą w Osca (obecnie [[Huesca]]). Powołał nawet [[senat rzymski|senat]] konkurencyjny wobec rzymskiego. Zdaniem niektórych historyków państwo to miało być tylko odskocznią do dalszej walki o Rzym. Podstawą siły Sertoriusza stał się nowy stosunek do ludności prowincjonalnej. Sertoriusz starał się o względy miejscowej ludności, którą traktował jako sojuszników, zmniejszając [[podatki]], szanując jej zwyczaje i religię, nie obciążając utrzymaniem wojsk. Jednocześnie próbował przekonać miejscową [[arystokracja|arystokrację]] do przyjęcia rzymskiej kultury, wprowadzając nauczanie [[język łaciński|łaciny]] i podstaw rzymskiej cywilizacji dla ich synów, zapewniając im wykształcenie i wyszkolenie wojskowe na wzór rzymski (w tym celu powołał specjalną szkołę). W oparciu o tak przygotowaną ludność iberyjską utworzył silną armię, z którą Rzymianie długo nie mogli sobie poradzić. Prowadził też samodzielną politykę zagraniczną, wyrazem czego były m.in. pertraktacje w sprawie przymierza z królem [[Pont (Azja)|Pontu]] [[Mitrydates VI Eupator|Mitrydatesem VI Eupatorem]], którego wsparł dodatkowo swoimi żołnierzami, jak np. Markiem Mariuszem, który dowodził eskadrą [[Morze Egejskie|egejską]] Mitrydatesa podczas [[Mitrydates VI Eupator#Wojny z Rzymem|jego III wojny Mitrydatesa z Rzymem]]. Powołał również [[senat rzymski|senat]] konkurencyjny wobec rzymskiego oraz założył szkołę mającą dawać synom miejscowej [[arystokracja|arystokracji]] wykształcenie na wzór rzymski.

[[Metellus Pius]], wysłany przeciw Sertoriuszowi w [[79 p.n.e.]], nie potrafił rozbić [[partyzantka|partyzanckich]] oddziałów Sertoriusza i został zmuszony do defensywy. Także [[Pompejusz Wielki]], który przybył Piusowi z pomocą w [[77 p.n.e.]], doznał dotkliwych porażek [[bitwa pod Lauro|pod Lauro]] i [[bitwa pod Sucro|Sucro]] (obecnie [[Aluza]]). Sytuacja uległa zmianie, gdy z armii Sertoriusza doznała [[bitwa pod Segowią|klęski pod Segowią]] w [[75 p.n.e.]] i wzmocnione wojska wodzów senackich poczęły spychać siły Sertoriusza w głąb półwyspu. Niepowodzenia spowodowały zachwianie autorytetu, jakim cieszył się Sertoriusz wśród mieszkańców Hiszpanii.