Edyl: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
lekka przebudowa i sklarowanie z MEKA; a zaraz więcej będzie jeszcze z książki |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
{{Cursushonorum}}
'''Edyl''' ([[łacina|łac.]] ''aedilis'
Nazwa "edyl" pochodzi od słowa ''aedes'' (świątynia), jako początkowo edylowie byli urzędnikami świątyni [[Ceres]], stanowiącej jeden z najważniejszych ośrodków kultowych ]]plebejusze|plebejuszy]]. Właściwy urząd edyla powstał w 494 p.n.e., w tym samym czasie, gdy plebejusze wywalczyli prawo powoływania [[trybun ludowy|trybunów ludowych]]. Edylowie byli urzędnikami przydzielonymi do pomocy trybunom. Początkowo edylowie pochodzili z mianowania samych trybunów, następnie corocznie wybierały ich ''[[comitia tributa]]''.
Początkowo było tylko dwóch '''edylów plebejskich''' (''aediles plebis''), w [[367 p.n.e.|367 roku p.n.e.]] utworzono urząd [[patrycjusze|patrycjuszowskich]] '''edylów kurulnych''' (''aediles curules'') w liczbie dwóch. Urząd edyla kurulnego powstał dlatego, że edylowie plebejscy nie mogli podołać finansowo organizowaniu igrzysk. Wybieroano ich tak, jak edylów plebejskich - na [[komicja trybusowe|komicjach trybusowych]] na roczną kadencję [?] - ale jedynie pośród patrycjuszy.
W [[367 p.n.e.|367 roku p.n.e.]] utworzono dwóch patrycjuszowskich '''edylów kurulnych''' (''aediles curules''), wybieranych na [[komicja trybusowe|komicjach trybusowych]] w liczbie dwóch na roczną kadencję. Edylowie kurulni uchodzili za wyższych rangą od swych plebejskich kolegów, co zaznaczone było prawem do krzesła kurulnego i purpurowym szlakiem na obramowaniu [[toga|togi]] (edylowie plebejscy nie mieli purpurowego szlaku na obramowaniu togi i zasiadali na zwykłej ławie). Z czasem do edylatu kurulnego dopuszczono [[plebejusze|plebejuszy]]. Poza prestiżowym aspektem edylatu kurulnego w praktyce edylowie kurulni mieli ten sam zakres działalności. Edylowie wyprawiali igrzyska na własny koszt. Jego dalsza kariera zależała od tego czy podobał się ludziom czy nie.▼
▲
Sprawowali nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem miasta, pracami publicznymi, dostawą zboża i odpowiednim zaopatrzeniem igrzysk. Organizowali też wybrane święta.
|