|
[[ImageGrafika:Schragemusik.jpg|thumb|300px|Instalacja ''Schräge Musik'' na Ju 88G]]
'''Schräge Musik''', — określenie nadane przez propagandę faszystowską muzyce [[jazz|jazzowej]]. Dosłownie ''Schräge'' oznacza ''niemoralny'', ''podejrzany''. Nazwą tą ochrzczono strzelającą do góry instalację montowaną na [[myśliwiec_nocnyNocny myśliwiec|nocnych myśliwcach]] [[Luftwaffe]] podczas [[II_wojna_światowaII wojna światowa|II wojny światowej]]. Pozwalała ona na zbliżenie się i zaatakowanie [[bombowiecSamolot bombowy|bombowców]] brytyjskich od spodu w miejscu gdzie nie było defensywnego uzbrojenia, a zauważenie myśliwca było mało prawdopodobne.
Przed wprowadzeniem systemu ''Schräge Musik'' nocnymi myśliwcami były zazwyczaj ciężkie myśliwce wyposażone w [[radar]] zamontowany na dziobie. Naprowadzane radarem myśliwce zbliżały się zazwyczaj od tyłu bombowca wyposażonego w silnie uzbrojoną wieżyczkę strzelecką na ogonie. Ponadto wieżyczka ta służyła także za stanowisko obserwacyjne i w przypadku zauważenia nocnego myśliwca, pilot bombowca mógł poprzez manewrowanie uciec z zasięgu radaru myśliwca.
W celu uniknięcia zauważenia z wieżyczki ogonowej bombowca, piloci nocnych myśliwców podchodzili do celu na pułapie niższym o 500 m.metrów, a nie bezpośrednio z tyłu. W decydującym momencie pilot myśliwca podrywał samolot otwierając ogień do celu. Był to jednak dość trudny manewr, gdyż wznoszący się myśliwiec zwalniał, co utrudniało celowanie do bombowca. Ponadto manewr taki stwarzał niebezpieczestwoniebezpieczeństwo kolizji.
W [[1941]] na wniosek oberleutnanta Rudolfa Schönerta przeprowadzono eksperyment ze strzelającymi do góry karabinami. Pierwszą instalację zamontowano w końcu 1942 roku na samolocie [[ Dornier_Do_17|Dornier Do 17]] wyposażonym w [[radar]] typu [[ radar_Lichtensteinradar Lichtenstein|Lichtenstein]]. Próba ta nie powiodła się dlatego Schönert przygotował kolejny samolot, [[ Messerschmitt_Bf_110Messerschmitt Bf 110|Me 110]] z dwoma 20 mm działkami [[ MG_151Karabin maszynowy MG 151|MG 151]] przytwierdzonymi do tylnej ściany kokpitu myśliwca. Pierwsze zestrzelenie bombowca uzyskał na tym samolocie w maju 1943. Latem tego roku Schönert już jako dowódca dywizjonu myśliwców nocnych dostał do testowania z nowym systemem 3 samoloty [[ Dornier_Do_217Dornier Do 217|Dornier Do 217J]]. ▼
Pierwsze operacyjne użycie systemu ''Schräge Musik '' miało miejsce w nocy 17 sierpnia 1943 podczas nalotu samolotów [[Royal Air Force|RAF]] na [[Peenemünde]]. Atak odbył się w trzech falach, ale tylko ostatnia z nich, spotkała się z nocnymi myśliwcami. Piąta grupa bombowa i szósta kanadyjska grupa straciły łącznie 29 ze 166 bombowców. Łącznie podczas operacji RAF stracił 40 maszyn: 23 [[ Avro_LancasterAvro Lancaster|Lancastery]], 15 [[ Handley_Page_HalifaxHandley Page Halifax|Halifaxów]] i 2 [[ Short_StirlingShort Stirling|Stirlingi]]. ▼▲W [[1941]] na wniosek oberleutnanta Rudolfa Schönerta przeprowadzono eksperyment ze strzelającymi do góry karabinami. Pierwszą instalację zamontowano w końcu 1942 roku na samolocie [[Dornier_Do_17|Dornier Do 17]] wyposażonym w [[radar]] typu [[radar_Lichtenstein|Lichtenstein]]. Próba ta nie powiodła się dlatego Schönert przygotował kolejny samolot, [[Messerschmitt_Bf_110|Me 110]] z dwoma 20 mm działkami [[MG_151|MG 151]] przytwierdzonymi do tylnej ściany kokpitu myśliwca. Pierwsze zestrzelenie bombowca uzyskał na tym samolocie w maju 1943. Latem tego roku Schönert już jako dowódca dywizjonu myśliwców nocnych dostał do testowania z nowym systemem 3 samoloty [[Dornier_Do_217|Dornier Do 217J]].
[[Grafika: Fw189_1Fw189 1.jpg|thumb |300px|Fw 189 z jednym karabinem systemu ''Schräge Musik '']] ▼[[ ImageGrafika: Me_110_SMMe 110 SM.jpg|thumb |300px|Me 110 z dwoma karabinami systemu ''Schräge Musik '']] ▼
Od końca [[1943]] roku zaczęto na szerszą skalę wyposażać samoloty w ten system, a w [[1944]] stosowano go już w co trzecim niemieckim myśliwcu nocnym. Wraz ze wzrostem liczby instalacji zaczęto stosować potężniejsze 30 mm działka [[ MK_108Działko MK 108|MK 108]] takie same jak w samolocie [[ Heinkel_He_219Heinkel He 219|He 219]] . Ostateczna wersja myśliwca nocnego [[Messerschmitt Me 262|Me 262]], Me 262B-2 również była wyposażona w ten system, jednak do końca wojny nie zbudowano żadnego egzemplarza. ▼▲Pierwsze operacyjne użycie systemu ''Schräge Musik'' miało miejsce w nocy 17 sierpnia 1943 podczas nalotu samolotów [[Royal Air Force|RAF]] na [[Peenemünde]]. Atak odbył się w trzech falach, ale tylko ostatnia z nich, spotkała się z nocnymi myśliwcami. Piąta grupa bombowa i szósta kanadyjska grupa straciły łącznie 29 ze 166 bombowców. Łącznie podczas operacji RAF stracił 40 maszyn: 23 [[Avro_Lancaster|Lancastery]], 15 [[Handley_Page_Halifax|Halifaxów]] i 2 [[Short_Stirling|Stirlingi]].
▲[[Grafika:Fw189_1.jpg|thumb|Fw 189 z jednym karabinem systemu ''Schräge Musik'']]
▲Od końca [[1943]] roku zaczęto na szerszą skalę wyposażać samoloty w ten system, a w [[1944]] stosowano go już w co trzecim niemieckim myśliwcu nocnym. Wraz ze wzrostem liczby instalacji zaczęto stosować potężniejsze 30 mm działka [[MK_108|MK 108]] takie same jak w samolocie [[Heinkel_He_219|He 219]].
Ostateczna wersja myśliwca nocnego [[Messerschmitt_Me_262|Me 262]], Me 262B-2 również była wyposażona w ten system, jednak do końca wojny nie zbudowano żadnego egzemplarza.
Podobne systemy testowano także w myśliwcach dziennych, do najbardziej znanych należy ''Sondergeräte 113A'', znane szerzej jako [[Jägerfaust]].
Uzbrojenie ''Schräge Musik'' nie było pozbawione wad. Zasadniczą wadą była mała celność w przypadku, gdy różnica prędkości bombowca i myśliwca była duża. Pilot musiał w takim wypadku mieć bardzo dobry refleks, by w odpowiednim momencie nacisnąć spust. Dla przykładu myśliwiec Me 262 przelatując pod bombowcem poruszał się z prędkością ponad 800 km/h, natomiast przeciętny bombowiec około 500 km/h. Rozwiązano ten problem stosując komórkę fotoelektryczną, która automatycznie odpalała pociski, gdy myśliwiec przelatywał pod bombowcem. Urządzenie tego typu, nazwane ''Zossen''„Zossen”, opracowano w zakładach [[AEG (koncern)|AEG]] w [[Neustadt]]. Po raz pierwszy zastosowano je na lotnisku w Werneichen pod [[Berlin]]em w połowie [[1944]] roku, celem była płachta materiału rozwieszona między dwoma [[balon]]ami. Próby zakończyły się sukcesem i rozpoczęto produkcję, jednak niewiele egzemplarzy zostało wyprodukowanych przed końcem wojny. Przypuszczalnie tylko dwa zostały zamontowane na samolotach i użyte bojowo.
''Schräge Musik'' musiał więc podchodzić do ataku dość blisko maszyny alianckiej, przez co był narażony na uszkodzenia wywołane destrukcją alianckiego bombowca (odpadające fragmenty konstrukcji, wyciekająca benzyna). Z tego też względu preferowano celowanie w płat między silniki i po oddaniu jednej serii odchodzenie w bok (jeden atak). Ponadto działka były umieszczane (z reguły) za pilotem, co przesuwało środek cieżkościciężkości do tyłu i utrudniało pilotaż (mniejsza [[stateczność podłużna]]), z tego względu łatwe wchodzenie w niezamierzony korkociąg i trudne z niego wyprowadzanie. Opór aerodynamiczyaerodynamiczny luf też był znaczący i w maszynach słabszych (np. [[Messerschmitt Bf 110]]) potęgowało to trudności w pilotażu.
Jednak skryte podejście, łatwe celowanie (z martwego pola obserwacji bombowca alianckiego) sprawiało, iż ataki nocnych myśliwców Schräge Musik zbierały tragiczne żniwo i zazwyczaj zaatakowany bombowiec aliancki nie wracał już do bazy.
Załoga zaatakowanego przez myśliwiec z systemem ''Schräge Musik '' bombowca była zazwyczaj kompletnie zaskoczona, gdyż zdawała sobie sprawę z obecności myśliwca dopiero w momencie ataku. ▼▲[[Image:Me_110_SM.jpg|thumb|Me 110 z dwoma karabinami systemu ''Schräge Musik'']]
▲Załoga zaatakowanego przez myśliwiec z systemem ''Schräge Musik'' bombowca była zazwyczaj kompletnie zaskoczona, gdyż zdawała sobie sprawę z obecności myśliwca dopiero w momencie ataku.
===Przykładowe instalacje=== ▼*[[Dornier_Do_217|Dornier Do 217N]]: 4 działka 20mm [[MG_151|MG 151/20]] ▼*[[Focke-Wulf_Fw_189|Focke-Wulf Fw 189]]: 1 działko 20mm [[MG_151|MG 151/20]] (używany głównie na froncie wschodnim) ▼*[[Heinkel_He_219|Heinkel He 219]]: 2 działka 30mm [[MK_108|MK 108]] ▼*[[Junkers_Ju_88|Junkers Ju 88C/G]]: 2x 20mm [[MG_151|MG 151/20]] ▼*[[Junkers_Ju_388|Junkers Ju 388J]]: 2x30mm [[MK_108|MK 108]] ▼*[[Messerschmitt_Bf_110|Messerschmitt Me 110G-4]]: 2 działka 20mm [[MG_FF|MG FF/M]] ▼*[[Messerschmitt_Me_262|Messerschmitt Me 262B-2]]: 2 działka 30mm [[MK_108|MK 108]] ▼*[[Focke-Wulf_Ta_154|Focke-Wulf Ta 154]]: 2x 30mm [[MK_108|MK 108]] ▼
▲=== Przykładowe instalacje ===
▲*[[ Dornier_Do_217Dornier Do 217|Dornier Do 217N]]: 4 działka 20mm [[ MG_151MG 151|MG 151/20]]
▲*[[ Focke-Wulf_Fw_189|Focke-Wulf Fw 189]]: 1 działko 20mm [[ MG_151MG 151|MG 151/20]] (używany głównie na froncie wschodnim)
▲*[[ Heinkel_He_219|Heinkel He 219]]: 2 działka 30mm [[ MK_108|MK 108]]
▲*[[ Junkers_Ju_88Junkers Ju 88|Junkers Ju 88C/G]]: 2x 20mm [[ MG_151MG 151|MG 151/20]]
▲*[[ Junkers_Ju_388Junkers Ju 388|Junkers Ju 388J]]: 2x30mm [[ MK_108|MK 108]]
▲*[[ Messerschmitt_Bf_110Messerschmitt Bf 110|Messerschmitt Me 110G-4]]: 2 działka 20mm [[ MG_FFMG FF|MG FF/M]]
▲*[[ Messerschmitt_Me_262Messerschmitt Me 262|Messerschmitt Me 262B-2]]: 2 działka 30mm [[ MK_108|MK 108]]
▲*[[ Focke-Wulf_Ta_154|Focke-Wulf Ta 154]]: 2x 30mm [[ MK_108|MK 108]]
== Bibliografia ==
* Peter Hinchliffe: ''Luftkrieg bei Nacht 1939–1945'', Motorbuch Verlag. ISBN 3-613-01861-6 {{lang|de}}
[[kategoriaKategoria:Działka lotnicze]]
[[kategoriaKategoria:II wojna światowa]]
[[cs:Schräge Musik]]
| 