m
drobne redakcyjne
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
→Bibliografia: dodatkowa kategoria |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 3:
Aktywność galaktyki jest wynikiem procesów, zachodzących w jej jądrze, stąd często wymiennie używa się określenia "aktywne galaktyki" i "aktywne jądra galaktyk", szczególnie w języku angielskim ("Active galaxies" oraz ''Active Galactic Nuclei'', w skrócie AGN). W części aktywnych galaktyk obserwuje sie [[Dżet (astronomia)|dżety]] - strugi materii mogące rozciągać się na bardzo duże odległości, zasilając tym samym rozległe struktury (np. [[radiogalaktyka|radiogalaktyki]], [[kwazary]]). Jednakże we wszystkich przypadkach aktywne jądro lub centralny 'silnik' jest fundamentalnym źródłem energii.
Standardowy model zakłada, że energia wytwarzana jest podczas opadania materii na [[czarna dziura|supermasywną czarną dziurę]] o masie 10<sup>5</sup> - 10<sup>10</sup> [[masa Słońca|M<sub>☉</sub>]] (mas [[Słońce|Słońca]]) (Vestergaard i in., 2008; Ghosh i in. 2008). [[moment pędu|Moment pędu]] jest przyczyną, dla której materia opadając spłaszcza się do [[dysk akrecyjny|dysku akrecyjnego]]. Dyssypacja energii prowadzi do silnego grzania, powodując że materia ta staje się gorącą [[plazma|plazmą]]. Zjonizowana i poruszająca się plazma może być źródłem silnego [[pole magnetyczne|pola magnetycznego]] powstającego poprzez mechanizm [[Dynamo magnetohydrodynamiczne|dynama magnetohydrodynamicznego]].
Wydaje się, że kiedy czarne dziury pochłoną cały pył i gaz z otaczającej przestrzeni, wtedy aktywne jądro galaktyczne przestaje emitować duże ilości promieniowania i staje się normalną galaktyką. Potwierdzeniem tego modelu zdają się być supermasywna czarna dziura, która prawdopodobnie znajduje się w centrum [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] oraz inne czarne dziury w pobliskich galaktykach. Wyjaśnia to w dość dobry sposób, dlaczego [[kwazary|kwazary]] wydają się być bardziej powszechne we wczesnym Wszechświecie, gdy było dostępne znacznie więcej paliwa.
| |||