Gardna Wielka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 12153822 autora 83.21.18.35 spam |
m →Historia języka po reformacji: poprawa linków |
||
Linia 80:
Wieś trapiły przez całe lata takie klęski jak: pożary, głód – na skutek wojen... Malarze uwiecznili życie codzienne wioski. Motywem były głównie połowy ryb i prace rolne a i zabawa. Wspaniałe obrazy. Wszystkie te elementy są opisane w książce Andrzeja Czarnika, oto fragment z tej książki:
[...]Pod wpływem procesu germanizacyjnego zasięg terytorium zamieszkanego przez Kaszubów na ziemi słupskiej stale się pomniejszał. Po wiekach doszło do otoczenia miejscowej ludności znad jezior Gardno i Łebsko pierścieniem ludności niemieckiej i wytworzenia tu swego rodzaju "rezerwatu".
W 1582 r. superintendent słupski D. Croll stwierdził, że słowińscy Wendowie zajmują jeszcze "hinter Pommerlandt" przez co rozumiał ówczesne ziemie darłowską, sławieńską i słupską. W połowie [[XVII w.]] język kaszubski był żywy jeszcze we wschodniej i południowej części ziemi sławieńskiej, ziemi miasteckiej i prawie całej (z wyjątkiem północno-zachodniej części) ziemi słupskiej. Z Szultka (Język...) pisze, że "w latach czterdziestych [[XVIII w.]] zachodnia granica zasięgu kaszubszczyzny biegła do Bałtyku na zachód od [[Objazda|Objazdy]] przez [[Słupsk]], [[Kobylnica (województwo pomorskie)|Kobylnicę]] Słupską na [[Wrząca|Wrzącą]], stąd lasami na południe do przecięcia rzeki [[Wieprza|Wieprzy]]".[...]<ref>Andrzej Czarnik; Gardna Wielka, Słupsk 2001</ref>
Pierwsi pastorzy po reformacji mówili dwoma językami tzn. [[język kaszubski|językiem kaszubskim]] i [[język niemiecki|językiem niemieckim]]. Językiem do wygłaszania kazań był język kaszubski lub [[język polski]] (a to ze względu na duże podobieństwo tych dwu języków). Po reformacji, po [[1535]]r. w Słupsku ustanowiono [[superintendent|superintendenturę]], podzieloną zaraz potem na trzy [[cyrkuł|cyrkuły]]. Gardna była w 3. cyrkule: circulus vandalicus z parafiami Gardna, [[Wrzeście]], [[Smołdzino]], [[Rowy]], [[Główczyce (województwo pomorskie)]], [[Stowięcino]], [[Cecenowo]], [[Wałdowo]], [[Skórowo]], [[Damno]], [[Dobieszewo]], [[Kwakowo]], gdzie wszędzie w [[XVI]] wieku prowadzono nabożeństwa po polsku. W drugiej połowie do parafii gardeńskiej należało 21 wsi. Istniały zdecydowane naciski i wymuszenia władz kościelnych aby nabożeństwa i kazania prowadzić w języku niemieckim. [[Dawid Gulichius]], dotychczasowy proboszcz [[Borzytuchom|Borzytuchomia]], po objęciu parafii w Gardnie Wielkiej w marcu w [[1720]] roku wszedł od razu w konflikt z miejscową [[szlachta|szlachtą]] bo wprowadził obowiązkową katechezę codzienną dla dzieci i młodzieży. Co odciągało dzieci od pracy w polu.
| |||