Kolej Wschodniochińska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Holdenhk (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Holdenhk (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Kolej Wschodniochińska''' (Китайско-Восточная железная дорога, КВЖД) była to linia kolejowa przebiegająca przez północno-wschodnie [[Chiny]] ([[Mandżuria|Mandżurię]]). Jej południowa gałąź, znana na Zachodzie jako [[Kolej Południowomandżurska]], stanowiła [[casus belli]] [[wojna rosyjsko-japońska|wojny rosyjsko-japońskiej]] i [[Wojna chińsko-japońska (1937-1945)|drugiej wojny chińsko-japońskiej]] ([[1937]]-[[1945]]).
 
Początki budowy KWŻD sięgają lat 90. [[XIX]] wieku. W maju [[1895]] roku, jeszcze na rok przed uzyskaniem zgody Chin, Rosjanie wysłali na teren budowy dwie grupy inżynierów, z zadaniem wytyczenia przebiegu przyszłej kolei. Jedna ekspedycja opracowała tzw. wariant północny, który ostatecznie został zatwierdzony do realizacji. Według niego kolej miała przebiegać przez miasta Aczeng, Hulan i Tsitsikar i schodzić w dolinę rzeki [[Jalu]]. Początkowo budowa kolei spotkała się z oporem władz chińskich, ale wskutek rosnącej potęgi Japonii i dominacji Wielkiej Brytanii na Dalekim Wschodzie, Rosja wydawała się naturalnym sojusznikiem, a w najgorszym wypadku, 'mniejszym złem'. W maju 1896 r. w zamian za zgodę na budowę, Chiny otrzymały gwarancje militarne ze strony Rosji oraz pożyczkę, bez której nie mogłyby spłacic odszkodowań wobec Japonii po przegranej wojnie w 1895. W porównaniu z koncesjami na budowę kolei uzyskanymi przez Wielką Brytanię (Kolej Kowloon-Kanton ukonczona z 1911 r., o długości zaledwie 35 km35km) i Francję (Linia Indochiny-Junnan z 1898 r., o długości 460 km460km) skala rosyjskiego przedsięwzięcia nie miała sobie równych (sama długośc trakcji, bez poźniejszej odnogi południowej wynosiła 1481 km1481km). Oficjalnie budowę kolei finansował stworzony specjalnie w tym celu Bank Rosyjsko-Chiński, z kapitałem pochodzącym głównie z Francji. Budowa kolei była ukoronowaniem koncepcji "pokojowego podboju" Dalekiego Wschodu rosyjskiego ministra finansów [[Siergiej_Witte|Siergieja Witte]].
 
Mimo przyjętego przez Chiny 1435mm standardu [[Rozstaw_toru|rozstawu toru]], na trasie KWŻD Rosjanie wymogli swój 1520mm standard.
 
W budowie kolei brali udział polscy inżynierzy, m. in. [[Stanisław Kierbedź]]. Na centrum administracyjne Kolei i Wschodniochińskiej Strefy Kolejowej obrano [[Harbin]]. Przy budowie zatrudniono wielu Polaków, wcześniej zatrudnionych przy budowie [[Kolej Transsyberyjska|Kolei Transsyberyjskiej]], a także zesłańców politycznych z [[1863]] roku.