Gliptodonty: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
grafika
m ort., lit.
Linia 13:
|Wikispecies=Glyptodontidae
}}
'''Gliptodonty''', (''Glyptodontidae'')- rodzina wymarłych [[ssaki|ssaków]], więksi i bardziej uzbrojeni krewni dzisiejszych [[pancerniki|pancerników]]. Ich miejscem zamieszkania była [[Ameryka Południowa]], którą zasiedlały od [[miocen]]u. Gliptodonty żyjące na początku tej epoki posiadały jeszcze wiele cech prymitywychprymitywnych i do takich właśnie należał ''[[Parapropalaehoplophorus septentrionalis]]'', odkryty w dzisiejszym [[Chile]] i opisany stosunkowo niedawno, bo w [[2007]]. Kiedy z kolei 3 MLT pojawił się [[Przesmyk Panamski]], południowoamerykańskie gliptodonty dostały się na nieznane im wcześniej tereny [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], tak jak wiele innych gatunków zwierząt w tym okresie.
 
==Pancerz==
Najbardziej charakterystyczną cechą tych wspaniałych stworzeń był solidny [[pancerz]] przypominający [[żółwie|żółwi]], skostniały i dobrze zachowany w skamieniałościach. U każdego z gatynkówgatunków gliptodontów posiadał on inny, specyficzny wzór. Ponieważ w przeciwieństwie do dzisiejszych żółwi ssaki te nie były w stanie wciągać swej [[głowa|głowy]] pod pancerz, także na niej rozwinęło się kostne zabezpieczenie, coś w rodzaju chroniącej czapki (albo raczej twardego [[hełm]]u. Poza tym kostny pierścień otaczał [[ogon]] zwierzęcia przypominający buławę. Mogła być ona używana do obrony siebie i innych osobników swego gatunku pzredprzed drapienikamidrapieżnikami (podobnie czyniły [[ankylozaury]] 100 milionów lat wcześniej jest to jeden z najbardziej zadziwiających przypadków [[konwergencja|konwergencji]] w dziejach [[Ziemia|ZiemiiZiemi]]
). Trzeba także pamiętać o wielkości tego [[łożyskowce|łożyskowca]]. Typowy rodzaj, [[Glyptodon]], osiągał rozmiary [[samochód|samochodu]]. Tak dalece rozwinięte przystosowania obronne musiały wiązać się z istnieniem jakichś wielkich i niebezpiecznych [[drapieżnik]]ów, zdolnych do polowań na aż tak dobrze chronione stworzenia. W czasie ewolucji omawianej rodziny najgroźniejszymi drapieżcami na ich [[kontynent|kontyneneciekontynencie]] były ''[[Phorusrhacidae]]'', olbrzymie nielotne [[ptaki]].
 
==Pożywienie==
Gliptodonty na co dzień jednak były pasącymi się [[roślinożerca]]mi. Jak inne, w tym także dzisiejsze [[szczerbaki]], nie posiadały one ani [[siekacz]]y, ani też [[kieł|kłów]] (od tego pochodzi nazwa ich [[rząd|rzędu]]). Miały one za to liczne zęby policzkowe zdolne do miażdżenia twardej roślinności, takiej jak [[trawy]]. Ich szczęki były głębokie, zaopatrzone w duże wyrostki stanowiące miejsce przyczepu potężnych [[mięśnie|mięśni]] używanych podczas pożywiania się.
Linia 27 ⟶ 28:
==Wymarcie==
[[Grafika:Glyptodon old drawing.jpg|thumb|left|220px|Polowanie ludzi na gliptodonta]]
Te fascynujące zwierzęta wyginęły pod koniec [[Epoka lodowa|epoki lodowej]] razem z innymi przedstawicielami [[magafauna|megafauny]], takimi jak choćby jeszzcejeszcze od nich większe naziemne [[leniwce]] - [[Megateria]]. Przeżyły za to ich znacznie mniejsi, gorzej uzbrojeni, choć zwinniejsi i pewnie liczniejsi kuzinikuzyni - [[pancerniki]], spotykane w Ameryce po dziś dzień.
 
[[Kategoria:Wymarłe ssaki]]