Dyskusja wikipedysty:Aga1972/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
→minc stefan: nowa sekcja |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
== Pisarze ariańscy ==
Tak określa się twórców, którzy w okresie [[reformacja|reformacji]] byli zwolennikami wyznania stanowiącego odłam [[kalwinizm|kalwinizmu]] (rozłam nastąpił w roku 1562).Zwali się arianami, gdyż ich poglądy nawiązywały do ideologii sekty heretyckiej, założonej w II w. n. e. w Aleksandii przez Ariusza, którego poglądy przyjęli w dobie renesansu zrazu włoscy antytrynitariusze (inaczej; socynianie, od nazwiska przywódcy Fausta Socyna, który gościł również w Polsce i wykładał w akademii ariańskiej w Rakowie).
Oprócz ideologów spotykamy wśród arian znakomitych poetów. Najwybitniejszym był Wacław Potocki (1621-1696). Drugim był Zbigniew Morsztyn (1628-1689), bliski krewny Jana Andrzeja. Miał bardzo bogaty życiorys. Uczestniczył w wojnach kozackich kozackich szwedzkich. Po roku 1658 wyemigrował z kraju, przebywał na Prusach jako dworzanin i dyplomata ks. Bogusława Radziwiłła. Zmarł na emigracji. Jest autorem lekkich, często żartobliwych wierszy, pomieszczonych w zbiorze „Muza domowa”, gdzie znajdujemy jednak i utwory tragiczne, jak „Duma niewolnicza”, lub piękny poemat o niedolach współwyznawców – „Pieśń o ucisku”. Prócz tego napisał cykl wierszy religijnych w duchu mistycznej i alegorycznej poezji barokowej – „Emblemata”. Z innych poetów warto wymienić jeszcze Jana Stojeńskiego (1590-1654), autora wierszy religijnych; jego ojciec, Piotr Statorius-Stojeński, był reformatorem szkoły ariańskiej w Pińczowie i autorem pierwszej polskiej gramatyki (w języku łacińskim). Poetą związanym z arianami był kalwinista Erazm Otwinowski (1526-1614), kurator i nauczyciel szkoły w Pińczowie.▼
Polscy arianie podkreślali swą odrębność, nazywając się braćmi polskimi. Odrzucali oni dogmat o boskości [[Chrystus|Chrystusa]] oraz o jednym [[Bóg|Bogu]] w trzech osobach, jako tezy sprzeczne z rozumem; byli prekursorami oświeceniowego racjonalizmu. Główny nacisk kładli na ponowne odczytanie [[Ewangelia|Ewangelii]] i zawarte w niej wskazówki dotyczące zasad miłości bliźniego oraz sprawiedliwości społecznej. Byli przeciwnikami [[kara śmierci|kary śmierci]] i zaborczych [[wojna|wojen]], wskazywali bardzo daleko idącą tolerancję religijną. W obrębie swej sekty dokonali pełnej [[emancypacja kobiet|emancypacji kobiet]] (zwłaszcza jeśli chodzi o sprawowanie urzędów kościelnych). Zdarzało się, że we własnych majątkach dokonywali uwłaszczenia chłopów; próbowali zakładać gminy społeczne (rodzaj „chrześcijańskich komun”, opartych na zasadach równości i wspólnego korzystania z dóbr materialnych). Przede wszystkim zaś oddali ogromne usługi kulturze polskiej. Zakładali nowoczesne, jak na owe czasy, [[szkoła|szkoły]] (w Rakowie, Pińczowie), [[drukarnia|drukarnie]]. Pisali podręczniki, tłumaczyli na język polski [[Pismo Święte]]. W roku 1658 - po dwudziestoletnim okresie prześladowań - [[sejm]] wydał uchwałę skazującą arian na wygnanie lub zmianę religii pod groźbą kary śmierci.
Pisarze ariańscy byli przede wszystkim myślicielami i propagatorami swojej [[religia|religii]]. Ich poglądy wykraczały jednak poza sprawy wiary. Dotykały kwestii społecznych, politycznych, prawnych, moralnych i filozoficznych.
Oto najwybitniejsi ideolodzy braci polskich:
[[Marcin Czechowiec]] (1532-1613), napisał m. in. „Rozmowy chrześcijańskie…”;
[[Szymon Budny]] (1530-1593), napisał: „O urzędzie miecza używającem”, „O przedniejszych wiary chrystiańskiej artikulech”;
[[Piotr z Goniądza]] (1530-1572), napisał „O synu Bożym”;
[[Andrzej Wiszowaty]] – napisał „O religii zgodnej z rozumem” (po łacinie);
[[Joachim Crell]] – napisał „O wolności sumienia” (po łacinie).
▲Oprócz ideologów spotykamy wśród arian znakomitych poetów. Najwybitniejszym był Wacław Potocki (1621-1696). Drugim był Zbigniew Morsztyn (1628-1689), bliski krewny Jana Andrzeja. Miał bardzo bogaty [[życiorys]]. Uczestniczył w wojnach kozackich
== Żródło ==
„Lektury obowiązkowe” pod redakcją Stanisława Balbusa i Włodzimierza Maciąga. Ossolineum.
[[Kategoria:Literatura]]
== Zjawiska masowe ==
Badania empiryczne w [[pedagogika|pedagogice]] opierają się na bezpośrednim, zmysłowym poznawaniu zjawisk i sytuacji edukacyjnych. Badane zjawiska mogą mieć charakter zjawisk pojedynczych lub masowych.
Do zjawisk pojedynczych zalicza się te, które są zupełnie jedynymi i niepowtarzalnymi zjawiskami. Zjawiska masowe natomiast to te, które występują wielokrotnie lub przynajmniej dwa razy. Czasopismo „Nowa Szkoła” jest zjawiskiem pojedynczym, natomiast [[czasopismo]] pedagogiczne należy do zjawisk masowych, ponieważ tylko na terenie [[Polska|Polski]] publikuje się ich kilkadziesiąt. [[Nauczycielka]] Anna Chmielewska z miasta R. jest zjawiskiem pojedynczym, natomiast nauczycielka wczesnej edukacji jest oczywiście zjawiskiem masowym. Przy dokonywaniu badań i studiowaniu zjawisk masowych często używa się metod statystycznych, nie są one w ogóle wykorzystywane przy badaniu zjawisk pojedynczych. Pomimo, że metody statystyczne umożliwiają badanie zarówno cech jakościowych, jak i ilościowych, to jednak opracowania statystyczne są bardziej charakterystyczne dla [[cecha|cech]] ilościowych. Określenie zjawisk masowych jest proste. Nie jest ono jednak pomocne przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu metod statystycznych. Troje uczniów to już zbiorowość, jednak przy badaniu stosowanie metod statystycznych jest niekorzystne i nieużyteczne. Metody statystyczne bowiem stosuje się dopiero dla „bardziej masowych” zjawisk, czyli dla zbiorowości wielkości klasy szkolnej, szkolnego koła zainteresowań, grupy przedszkolnej, itp. W tym przypadku – przy odpowiednio dużej wielkości [[grupa|grupy]], metody statystyczne staną się przydatne.
== Żródło ==
"Statystyka” Boris Kozuh Częstochowa 2005▼
[[Kategoria:Statystyka]]
▲Statystyka” Boris Kozuh Częstochowa 2005
== minc stefan ==
| |||