Konstancja wrocławska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków wewnętrznych, drobne redakcyjne
rozbudowa
Linia 1:
'''Konstancja''' (ur. przedmiędzy [[1221]] a [[1227]], zm. [[21 lutego|21]] międzylub [[125323 lutego]] a [[1257]]) – księżniczka śląska, księżna kujawska z dynastii [[Piastowie|Piastów]].
 
Córka [[książęta śląscy|księcia śląskiego]], [[książęta krakowscy|krakowskiego]] i [[książęta wielkopolscy|wielkopolskiego]] [[Henryk II Pobożny|Henryka II Pobożnego]] oraz [[Anna Przemyślidka|Anny]], córki [[władcy Czech|króla Czech]] [[Przemysł Ottokar I|Przemysła Ottokara I]]. Żona [[książęta kujawscy|księcia kujawskiego]] [[Kazimierz I kujawski|Kazimierza I]]. Matka księcia sieradzkiego, łęczyckiego, [[książęta sandomierscy|sandomierskiego]] i krakowskiego [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]] oraz księcia inowrocławskiego [[Siemomysł inowrocławski|SiemomysłaZiemomysła]].
 
== Data urodzenia i kwestia imienia ==
Jej imię nawiązywało do babki od strony matki – [[Konstancja węgierska (zm. 1240)|Konstancji]], królowej czeskiej.
Konstancja została wydana za mąż w [[1239]] – musiała mieć wtedy ukończonych 12 lat. Spośród jej sióstr tylko [[Gertruda wrocławska|Gertruda]] wcześniej została żoną, stąd uważa się Konstancję za drugą pod względem starszeństwa córkę [[Henryk II Pobożny|Henryka II Pobożnego]] i [[Anna Przemyślidka|Anny czeskiej]]<ref>Córki wydawano za mąż z reguły w kolejności starszeństwa, zaś najmłodsze potomstwo przeznaczano do stanu duchownego. Gertruda w [[1233]] poślubiła [[Bolesław I mazowiecki|Bolesława I mazowieckiego]], [[Elżbieta wrocławska|Elżbieta]] w [[1244]] wyszła za mąż za [[Przemysł I|Przemysła I wielkopolskiego]], natomiast [[Agnieszka wrocławska|Agnieszka]] została cysterką trzebnicką, a [[Jadwiga wrocławska|Jadwiga]] wstąpiła do klasztoru klarysek wrocławskich. Zob. K. Jasiński, ''Rodowód Piastów śląskich'', cz. I, wyd. II, Kraków 2007, s. 120.</ref>. Na podstawie tych informacji przyjmuje się, że urodziła się między [[1221]] a [[1227]]<ref name="Jasiński">K. Jasiński, ''Rodowód Piastów śląskich'', cz. I, wyd. II, Kraków 2007, s. 120.</ref>. Umownie wśród dzieci książęcej pary jest umieszczana na czwartym miejscu<ref name="Jasiński" />.
 
Jej imię nawiązywało do babki odze strony matki – [[Konstancja węgierska (zm. 1240)|Konstancji]], królowej czeskiej, córki [[władcy Węgier|króla Węgier]] [[Bela III|Beli III]]<ref name="Jasiński" />.
W [[1239]] została wydana za mąż za księcia kujawskiego Kazimierza I. Małżeństwo to było wynikiem polityki jej ojca, Henryka II Pobożnego, który poprzez ślub córki z synem [[Konrad I mazowiecki|Konrada I mazowieckiego]] chciał osłabić mazowieckiego rywala, z którym od lat wraz z ojcem, [[Henryk I Brodaty|Henrykiem I Brodatym]], prowadził walki o Kraków. Związek ten przypieczętowywał sojusz polityczny książąt śląskiego i kujawskiego. Rozwścieczony tymi planami Konrad nakazał zamordować prowadzącego przedmałżeńskie negocjacje [[scholastyk]]a płockiego [[Jan Czapla (duchowny)|Jana Czaplę]], za co została nałożona na niego klątwa, a jego ziemie zostały obłożone [[interdykt]]em. Jako posag Piastówna wniosła mężowi kasztelanię lądzką. W czasie trwającego kilkanaście lat małżeństwa Konstancja urodziła dwóch synów: [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]] i [[Siemomysł inowrocławski|Siemomysła]].
 
== Małżeństwo z Kazimierzem I kujawskim ==
[[Grafika:Kazimierz I kujawski.JPG|thumb|Kazimierz I kujawski na patenie fundacji Konrada I mazowieckiego]]
W [[1239]] została wydana za mąż za [[książęta kujawscy|księcia kujawskiego]] [[Kazimierz I kujawski|Kazimierza I]]. Małżeństwo to było wynikiem polityki jej ojca, Henryka II Pobożnego, który poprzez ślub córki z synem [[Konrad I mazowiecki|Konrada I mazowieckiego]] chciał osłabić mazowieckiego rywala, z którym od lat wraz z ojcem, [[Henryk I Brodaty|Henrykiem I Brodatym]], prowadził walki o Kraków. Związek ten przypieczętowywał sojusz polityczny książąt śląskiego i kujawskiego. Rozwścieczony tymi planami Konrad nakazał zamordować prowadzącego przedmałżeńskie negocjacje [[scholastyk]]a płockiego [[Jan Czapla (duchowny)|Jana Czaplę]], za co została nałożona na niego klątwa, a jego ziemie zostały obłożone [[interdykt]]em. JakoW posagposagu Piastówna wniosła mężowi kasztelanię lądzką. W czasie trwającego kilkanaście lat małżeństwa Konstancja urodziła dwóch synów: [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]] i [[Siemomysł inowrocławski|Siemomysła]].
 
Kazimierz I kujawski urodził się między [[1210]] a [[1213]]<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 57-58; O. Balzer, ''Genealogia Piastów'', Kraków 1895, s. 292 kładł narodziny Kazimierza na ok. 1211.</ref>. Był drugim synem Konrada I mazowieckiego i [[Agafia Światosławówna|Agafii Światosławówny]]. Za życia ojca, w 1230 lub 1231, objął panowanie na Kujawach, a po jego śmierci w [[1247]] do swojej domeny dołączył także ziemie łęczycką i sieradzką. Był trzykrotnie żonaty. Przed poślubieniem Konstancji zawarł związek małżeński z Jadwigą, której pochodzenie nie jest znane – prawdopodobnie była to córka [[Władysław Odonic|Władysława Odonica]]<ref>Jest to pogląd [[Dariusz Karczewski|D. Karczewskiego]]. Przemawiają za nim to samo imię żony Odonica, [[Jadwiga (żona Władysława Odonica)|Jadwigi]], a także przyjazne stosunki między księciem wielkopolskim a ojcem Kazimierza, Konradem mazowieckim. Zob. K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001.</ref>. Małżeństwo to zapewne pozostało bezdzietne<ref>K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 63.</ref>. Natomiast po śmierci Henrykówny pojął za żonę [[Eufrozyna opolska|Eufrozynę]], córkę [[Kazimierz I opolski|Kazimierza I opolskiego]]. Z tego małżeństwa pochodził m.in. [[władcy Polski|król Polski]] [[Władysław I Łokietek]]. Mąż Konstancji zmarł [[14 grudnia]] [[1267]].
 
W czasie trwającego kilkanaście lat małżeństwa Konstancja urodziła dwóch synów: [[Leszek Czarny|Leszka Czarnego]] i [[Siemomysł inowrocławski|Ziemomysła inowrocławskiego]]<ref>O. Balzer, ''op. cit.'', s. 337-339 do dzieci z tego związku zaliczył także Adelajdę, dominikankę sandomierską; K. Jasiński, ''Rodowód Piastów śląskich'', cz. I, wyd. II, Kraków 2007, s. 121, przyp. 7 obalił tę hipotezę, zarzucając poglądowi Balzera brak podstaw źródłowych, oparcie się na domysłach i ryzykownych rekonstrukcjach tekstu źródłowego. Wskazał także na brak występowania Adelajdy w ''Genealogii św. Jadwigi''.</ref>.
 
== Śmierć ==
Dwa nekrologi informujące o śmierci Konstancji zawierają różne daty dzienne: według ''Nekrologu strzeleńskiego'' jej śmierć nastąpiła [[21 lutego]], ''Nekrolog opactwa św. Wincentego we Wrocławiu'' podaje, że zmarła [[23 lutego]]<ref>O. Balzer, ''op cit.'', s. 299 opowiedział się za datą wcześniejszą, K. Jasiński, ''Rodowód Piastów śląskich'', cz. I, wyd. II, Kraków 2007, s. 120-121 oraz ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 62 uznał obydwie za równie prawdopodobne.</ref>. Po raz ostatni jako żyjąca występuje w źródłach w dokumencie z [[25 maja]] [[1252]], natomiast w dokumencie z [[3 maja]] [[1257]] wymieniona jest jako nieżyjąca. Zmarła zatem 21 lub 23 lutego między [[1253]] a 1257. Z uwagi na to, że jedyne trzy wzmianki o jej śmierci w dokumentach Kazimierza I pochodzą z roku 1257 (3 maja, 16 września, 10 listopada) uznaje się, że zmarła w tym roku<ref>O. Balzer, ''op. cit.'', s. 298-299 oraz K. Jasiński, ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Poznań – Wrocław 2001, s. 62-63.</ref>.
 
Miejsce pochówku Konstancji nie jest znane.
 
{{Przypisy}}
 
==Bibliografia==
*[[Oswald Balzer|Balzer O.]], ''Genealogia Piastów'', Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1895, s. 292 i 297-299.
*[[Kazimierz Jasiński|Jasiński K.]], ''Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich'', Wydawnictwo Historyczne, Kraków 2007, s. 57-58 62-63.
*Jasiński K., ''Rodowód Piastów śląskich'', cz. I, wyd. II, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2007, s. 120-122.
*[[Tomasz Jurek|Jurek T.]], ''Konstancja'', (w:) ''Piastowie. Leksykon biograficzny'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999, s. 413-414.
 
[[Kategoria:Piastowie wrocławscy]]
[[Kategoria:Urodzeni w XIII wieku]]
[[Kategoria:Zmarli w XIII wieku1257]]