30 812
edycji
(edycja niektórych inf.) |
(znaczna rozbudowa, zmiany merytoryczne) |
||
'''Układ kontaktowy''' - ciasny [[gwiazda podwójna|układ podwójny]] gwiazd, krążących na tyle blisko, że wypełniają one swoje [[powierzchnia Roche'a|powierzchnie Roche'a]]. Mogą one nawet utworzyć wspólną otoczkę obu składników.
Siły pływowe powodują znaczne zniekształcenie obu gwiazd. Ich zewnętrzne warstwy stykają się w okolicy [[punkt libracyjny|punktu Lagrange'a]] L<sub>1</sub>, co sprawia, że następuje między nimi stała wymiana materii. Taki układ jest bardzo niestabilny i w toku jego ewolucji może dojść do wybuchu [[supernowa|supernowej]].
Pewną zagadką jest powstawanie tak ciasnych układów podwójnych. Uważa się, że wiele spośród nich to w rzeczywistości [[gwiazda wielokrotna|układy wielokrotne]], w których oddziaływanie trzeciego towarzysza prowadzi do zbliżenia pozostałych dwóch gwiazd.
Prawie wszystkie znane układy kontaktowe są jednocześnie [[Gwiazda zmienna zaćmieniowa|układami zaćmieniowymi]]. Są one znane także jako [[gwiazdy zmienne typu W UMa|zmienne typu W Ursae Majoris]].
== Zobacz też ==
* [[Układ kataklizmiczny]]
[[en:Contact binary]]
▲[[Kategoria:astronomia]].
[[es:Estrella binaria de contacto]]
[[fr:Binaire à contact]]
|