Zamek swobodny: Różnice pomiędzy wersjami

'''Zamek swobodny''' to najprostszy rodzaj [[Zamek (broń)|zamka]] stosowanego w automatycznej [[broń strzelecka|broni strzeleckiej]]. Układ z zamkiem swobodnym zapewnia działanie [[automatyka broni|automatyki broni]] - przede wszystkim przeładowanie broni - dzięki wykorzystaniu energii odrzutu zamka swobodnego. Określany jest także jako układ z natychmiastowym otwarciem zamka.

Zapobiega przedwczesnemu wysunięciu się [[Łuska (nabój)|łuski]] z [[komora nabojowa|komory nabojowej]] podczas strzału dzięki wykorzystaniu [[bezwładność|bezwładności]] odpowiednio dużej masy własnej. Zamki swobodne są najczęściej zamkami suwliwymi. W pistoletach zamek jest mocowany na zewnątrz i swoją przednią częścią obejmuje [[lufa|lufę]], w pistoletach maszynowych zamek najczęściej porusza się w [[Komora zamkowa|komorze zamkowej]].

Blok zamka posiada bezwładnościową [[iglica (broń)|iglicę]] i pazur wyrzutnika[[wyrzutnik]]a. Przyleganie zamka do wlotowej części lufy (komory nabojowej) zapewnia sprężyna dociskająca, która jednocześnie, wraz z masą bloku zamka, powoduje opóźnienie otwarcia zamka. Siła docisku sprężyny jest znacznie mniejsza od siły gazów prochowych podczas strzału. Lufa w tym układzie jest nieruchoma.

Pierwszym cyklem jest ręczne odciągnięcie zamka do tyłu. Mechanizm spustowy powoduje zatrzymanie zamka w tej pozycji. Po naciśnięciu spustu zamek zostaje zwolniony i sprężyna powoduje gwałtowne przesunięcie zamka do przodu. W trakcie zamykania dolna część bloku zamka wypycha nabój z [[magazynek|magazynka]] i wciska go do komory nabojowej, a pazur wyrzutnika zaczepia o [[kryza łuski|kryzę]] łuski naboju. W momencie zatrzymania się bloku iglica pod wpływem bezwładności przesuwa się do przodu i uderza w [[spłonka|spłonkę]] naboju. Następuje detonacja ładunku prochowego i strzał. Wskutek działania gazów prochowych na dno łuski naboju i poprzez nią na czoło bloku zamka, następuje odrzut bloku zamka do tyłu. W czasie odrzutu sprężyna za zamkiem zostaje ściśnięta. Blok zamka cofając się wyrzuca (wyciąga) pazurem wyrzutnika zużytą łuskę. Zamek zostaje wyhamowany przez sprężynę powrotną, ewentualnie uderza jeszcze w zderzak. Następnie ściśnięta za blokiem zamka sprężyna powoduje ruch zamka do przodu ponownie rozpoczynając cykl kolejnego strzału, lub też zamek zostaje zatrzymany przez mechanizm spustowy w tylnym położeniu w gotowości do kolejnego strzału.