Komunistyczna Partia Łotwy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Warschauer (dyskusja | edycje) szablon |
Warschauer (dyskusja | edycje) uzup. korekty linki wewn. |
||
Linia 2:
'''Komunistyczna Partia Łotwy''' ([[łot.]] ''Latvijas Komunistiskā partija'', LKP; [[ros.]] ''Коммунистическая партия Латвии'', КпЛ) - komunistyczne ugrupowanie sprawujące władzę na terenie [[Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka|Łotewskiej SRR]] w latach [[1940]]-[[1991|91]], część składowa [[KPZR]].
Początki KPŁ sięgają czerwca [[1904]] roku, gdy założono [[Łotewska Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza|Łotewską Socjaldemokratyczną Partię Robotniczą]] (ŁSDPR). Rok później przyjęła ona program rosyjskich socjalistów z [[SDPRR]], a w [[1906]] roku przyłączyła się do rosyjskiej lewicy jako jej autonomiczna sekcja.
W marcu [[1919]] roku ugrupowanie zmieniło swoją nazwę na Komunistyczną Partię Łotwy - w okresie od [[1918]] do [[1920]] roku sprawowało rządy na terenie [[Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka (1918-1920)|Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej]], organizacja liczyła wówczas 7,5 tys. członków.
Linia 10:
Po wkroczeniu wojsk radzieckich na [[Łotwa|Łotwę]] w [[1940]] roku komuniści formalnie objęli władzę w kraju - do [[1990]] roku sprawowali ją w sposób niepodzielny jako narodowa sekcja [[WKP(b)]], a od [[1952]] roku [[KPZR]]. W tym samym roku przywrócono historyczną nazwę partii: Komunistyczna Partia Łotwy.
Na fali pierestrojki w łonie KPŁ zaczęły się zarysowywać poważne pęknięcia: część komunistów nastawionych na autonomizację Rygi od [[Moskwa|Moskwy]] powołała [[14 kwietnia]] [[1990]] roku Niezależną Komunistyczną Partię Łotwy ([[łot.]] ''Latvijas Neatkarīgā komunistiskā partija'') pod przewodnictwem Ivarsa Ķezbersa, podczas gdy tzw. skrzydło twardogłowe
[[14 września]] [[1990]] roku NKPŁ zmieniła nazwę na Łotewską Demokratyczną Partię Pracy ([[łot.]] ''Latvijas Demokrātiskā darba partija''), co wiązało się z przyjęciem nowego socjaldemokratycznego i niepodległościowego już programu.
Linia 16:
[[10 września]] [[1991]] roku Rada Najwyższa [[Łotwa|Republiki Łotewskiej]] dokonała delegalizacji Komunistycznej Partii Łotwy zarzucając jej działanie na szkodę interesów państwa. Trzy lata później dawni członkowie KPŁ z [[Alfrēds Rubiks|Alfrēdsem Rubiksem]] na czele powołali do życia [[Łotewska Partia Socjalistyczna|Socjalistyczną Partię Łotwy]], która nawiązuje do dziedzictwa lokalnych komunistów, ściśle współpracując z mniejszością rosyjską w krytyce aktualnej polityki łotewskiej centroprawicy.
Organem prasowym KPŁ była od marca [[1904]] roku gazeta ''"Cīņa"'' (''"Walka"'') - do [[1940]] roku wydawana w [[Moskwa|Moskwie]], później w [[Ryga|Rydze]]. Dla ludności rosyjskojęzycznej przewidziano odpowiednik ''"Sowietskaja Łatwija"''. W [[1990]] roku '''Cīņa"'' została przekształcona przez frakcję Ķezbersa w ''"Neatkarīgā Cīņa"'', później zmieniła nazwę na ''"Neatkarīgā Rīta Avīze"''.
Pierwszymi sekretarzami KPŁ byli kolejno: [[Pēteris Stučka]] ([[1919]]-[[1920|20]]), [[Jānis Kalnbērziņš]] ([[1920]]-[[1959|59]], od [[1940]] roku w kraju), [[Arvīds Pelše]] ([[1959]]-[[1966|66]]), [[Augusts Voss]] ([[1966]]-[[1984|84]]), [[Boriss Pugo]] ([[1984]]-[[1988|88]]), [[Jānis Vagris]] ([[1988]]-[[1990|90]]) i [[Alfrēds Rubiks]] ([[1990]]-[[1991|91]]).
| |||