Szczytniki (Wrocław): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Julo (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
 
utworzenie artykulu
Linia 1:
'''Szczytniki''' - [[wrocław]]skie osiedle w dzielnicy [[Śródmieście (Wrocław)|Śródmieście]]. W granicach miasta od XIX wieku.
#redirect [[Park Szczytnicki]]
 
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1204, kiedy książę [[Henryk I Brodaty]] ofiarował klasztorowi św. Wincentego na [[Ołbin]]ie jeden [[źreb]] we wsi ''Stitnic''. Jej nazwa wskazuje, że była wsią służebną, której mieszkańcy wytwarzali szczyty (czyli [[Tarcza (uzbrojenie)|tarcze]]) dla drużyny książęcej. Wieś zamieszkiwali również rybacy i rolnicy zaopatrujący Wrocław w ryby, płody rolne, warzywa i owoce. W [[1318]] zakonnicy sprzedali wieś radzie miejskiej Wrocławia. Była to najstarsza posiadłość miasta, niegranicząca bezpośrednio z jego murami. Znajdowała się na lewym brzegu Odry, w północnej części obecnej ulicy Parkowej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Antkowiak |imię=Zygmunt |tytuł=Wrocław od A do Z |wydawca=Ossolineum |miejsce=Wrocław-Warszawa-Kraków |rok=1991 |isbn=83-04-03723-8 }} s. 320 "Szczytniki, osiedle w dzielnicy Śródmieście. Dokuemnt z 1204 r. stwierdza, że ks. Henryk Brodaty nadaje klasztorowi Św. Winentego w Ołbinie źreb (tj. ziemię należącą do jednego gospodarstwa) w Szczytnikach koło Strzemlina - osady, która przestawała istnieć już w średniowieczu. W tamtych czasach mieszkańcy Szczytnik trudnili się wyrobem szczytów, czyli tarcz dla drużyny książęcej i stąd nazwa wsi. Zajmowano się tu także uprawą warzyw i rybołóstwem."</ref>.
 
W XVI w. przeprowadzono roboty regulacyjne i wieś znalazła się na prawym brzegu, zajmowała spory obszar, z którego wyodrębniły się wówczas wsie: [[Dąbie (Wrocław)|Dąbie]], Nowe Szczytniki (1660, wówczas też powstaje określenie: Stare Szczytniki) i [[Rakowiec (Wrocław)|Rakowiec]] (1677).
 
Ludność Nowych Szczytnik (obszar obecnego Wybrzeża S. Wyspiańskiego) obsługuje przeprawę na Odrze, do Rakowca. W XVIII przekształcają się w osiedle rezydencjonalne. W 1808 Nowe Szczytniki zostają włączone do granic miasta.
 
Stare Szczytniki w XVIII w również zmienia się z zamieszkanej przez ludność polską wioski w osiedle rezydencjonalne. Stają się terenem wycieczkowym. W 1783 Fryderyk Ludwik Hohenlohe – Engelfingen komendant garnizonu wrocławskiego wykupił go i założył tu jeden z pierwszych parków na kontynencie europejskim urządzonych w stylu angielskim - późniejszy [[Park Szczytnicki]] (''Scheitniger Park''). W 1868 Stare Szczytniki zostają włączone do granic miasta<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Antkowiak |imię=Zygmunt |tytuł=Wrocław od A do Z |wydawca=Ossolineum |miejsce=Wrocław-Warszawa-Kraków |rok=1991 |isbn=83-04-03723-8 }} s. 320 "Osada była położona na lewym brzegu Starej Odry, wzdłuż północnego odcinka dzis. ul. Rosenbergów. Na prawym brzegu znalazła się w XVI w., gdy po przeprowadzeniu robót regulacyjnych rzeka zmieniła swe koryto. W 1318 Szczytniki przeszły z rąk prywatnych w posiadanie miasta Wrocławia. Zajmowały wówczas rozległy obszar, z którego z czasem wyodrębniły się wsie Dąbie (XVI w.), Nowe Szczytniki w rejonie dzis. Wybrzeża S. Wyspiańskiego (1660 r.) i Rakowiec (1667). Ludność Nowych Szczytnik zajmowała się rolnictwm, rybołóstwem, flisactwem i przewożeniem pasażerów na lewą stronę Odry - do Rakowca. W drugiej połowie XVIII w. przekształciły się w osiedle rezydencjonalne, a w 1808 zostały włączone do Wrocławia. Również w Starych Szczytnikach (to określenie weszło w życie z chwilą powstania Nowych Szczytnik) zaczęły przybywać pod koniec XVIII w. otoczone ogrodami wille, które wznosili sobie zamożni mieszczanie. Okolice te licznie odwiedzali też wycieczkowicze z Wrocławia. Ludnośc polska utrzymywała się w Starych Szczytnikach do schyłku XVIII w. W tym czasie powstał też ogród książęcy - póżniejszy park Szczytnicki (zob.). Do Wrocławia włączono Stare Szczytniki w 1868 r."</ref>.
 
{{Przypisy}}
 
{{Osiedla dzielnicy Śródmieście (Wrocław)}}