Broń obuchowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Pancerz na zbroja
drobne redakcyjne
Linia 5:
 
== Historia ==
Broń obuchowa jest uważana za najstarszy rodzaj [[broń|broni]] używanej przez człowieka. Pierwszymi jej egzemplarzami był kamień – [[pięściak]] (będący jednocześnie bronią miotaną) oraz prymitywna [[maczuga (broń)|maczuga]] – kawał drewna lub duża kość. W [[neolit|neolicie]] pojawiła się maczuga nabijana [[krzemień|krzemieniami]] oraz kamienne [[topór|topory]] i młoty. Kolejne udoskonalenia broni obuchowej związane są z odkryciem obróbki metali: powstają [[brązy|brązowe]] a następnie żelazne topory i buławy, maczugi nabijane metalowymi ćwiekami. W tym okresie pojawiapojawiła się [[broń sieczna]], jednak prostsza w budowie i znacznie tańsza broń obuchowa pozostajepozostała najpopularniejszym rodzajem broni białej w [[starożytność|starożytności]].
 
W [[średniowiecze|średniowiecznej]] Europie nastąpił prawdziwy rozkwit broni obuchowej ze względu na jej dużą skuteczność. Używane były przybyłe ze Wschodu [[buzdygan]]y i buławy, pochodzące od maczug [[wekiera|wekiery]] oraz wywodzące się z narzędzi użytkowych cepy i młoty bojowe. Główną zaletą tego typu broni był fakt, że miękkie [[zbroja|pancerz]]e ([[kolczuga|kolczugi]], [[brygantyna (pancerz)|brygantyny]], [[karacena|karaceny]] i inne) stanowiły słabą osłonę przeciwko miażdżącym ciosom. Skuteczniejsze okazały się dopiero późnośredniowieczne, sztywne [[zbroja płytowa|zbroje płytowe]], co zaowocowało z kolei wzmożonym rozwojem broni obuchowo-siecznej. Powstały najróżniejsze odmiany toporów oraz ich pochodne: czekany i nadziaki.
 
Od [[XV wiek|XV]]-[[XVI wiek]]u broń obuchowa zaczynazaczęła zanikać. Rozpowszechnienie [[broń palna|broni palnej]] spowodowało stopniowe wycofywanie z użytku zbroi, przez co broń obuchowa stała się niepotrzebna, a do tego bardzo nieporęczna w starciu z lekka bronią sieczną, taką jak [[rapier]] czy [[szpada]]. Broń miażdżąca przestała mieć znaczenie wojskowe z końcem średniowiecza, choć nadal używana jako broń chłopska podczas powstań do [[XVIII wiek|XVIII]] a nawet [[XIX wiek]]u. Niektóre rodzaje broni obuchowej (buława, buzdygan) przekształciły się w oznaki władzy wojskowej. Nieco dłużej służyła w wojsku broń obuchowo-sieczna. Topory (mniejsze i lżejsze niż te średniowieczne) były na wyposażeniu armii europejskich do [[XVII wiek|XVII]]-[[XVIII wiek]]u ze względu na swą uniwersalność: możliwość stosowania nie tylko jako broń ale i jako narzędzie przy pracach saperskich.
 
W dzisiejszych czasach, mimo całkowitego wycofania broni obuchowej z zastosowań militarnych, niektóre jej egzemplarze (np. [[pałka policyjna]], [[pałka teleskopowa]], [[nunchaku]], [[kastet]] itp.) nadal stosowane są do walki.