Wikipedia

Historia Sławkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Linia 139:
[[Plik:Gubernia radomska 1844.jpg|200px|thumb|left|Gubernia radomska [[1844]]-[[1866]]]]
W latach [[1816]]–[[1837]] Sławków przynależał administracyjnie do obwodu olkuskiego w [[Województwo krakowskie (Królestwo Polskie)|województwie krakowskim]], a od [[1837]], kiedy [[województwo|województwa]] [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Kongresowego]] zastąpione zostały [[gubernia]]mi, w [[gubernia krakowska|guberni krakowskiej]] (w [[1841]] r. przemianowanej na [[gubernia kielecka|kielecką]]).
Natomiast w latach [[1845]]–[[1866]] wchodził w skład powiatu olkuskiego w [[gubernia radomska|guberni radomskiej]] ([[Język rosyjski|ros.]]: ''Радомская губерния''), który - podobnie jak wcześniejszy obwód obejmującego- obejmował teren całego Zagłębia Dąbrowskiego i graniczącegograniczył na zachodzie bezpośrednio z pruską rejencją opolską. Po zmianach administracyjnych, jakie miały miejsce w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Kongresowym]] w roku [[1866]] powiat olkuski został poważnie okrojony, a z jego zachodniej części wydzielono powiat będziński, który włączony został do [[Gubernia piotrkowska|guberni piotrkowskiej]]. Sławków pozostał wtedy przy powiecie olkuskim jako jego gmina graniczna i wszedł tym samym od [[1 stycznia]] [[1867]] r. do [[gubernia kielecka|guberni kieleckiej]] ([[Język rosyjski|ros.]]: ''Келецкая губерния''), utworzonej poprzez wydzielenie z guberni radomskiej. Zdarzenie to przesądziło na okres ponad stu lat o podporządkowaniu Sławkowa władzy powiatowej w [[Olkusz|Olkuszu]], osłabiając więzi miasta z [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiem Dąbrowskim]]. Pomimo przyporządkowania powiatowi olkuskiemu Olkusz nie był jednak dla sławkowian ani miejscem pracy, ani tym bardziej ośrodkiem myśli społeczno-politycznej. Do momentu powstania fabryki Westena w Olkuszu to powiatowe miasteczko zatrudniało jedynie 38 robotników w dwóch zakładach przemysłowych<ref>R. Kołodziejczyk, M. Markowski: ''Olkuskie w przededniu I wojny światowej'', w: F. Kiryk, W. Kołodziejszyk (red.): ''Dzieje Olkusza i regionu olkuskiego'', t. I, Warszawa - Kraków 1978, s. 545-547.</ref>. W okresie późniejszym fabryki w Olkuszu i [[Wolbrom|Wolbromiu]] nie były konkurencyjne pod względem płac z zagłębiowskimi kopalniami i hutami. Nie zatrudniali się też w nich pracownicy ze Sławkowa, którzy pozostawali w tradycyjnych związkach z przemysłem Sosnowca, [[Zagórze (dzielnica Sosnowca)|Zagórza]] i Dąbrowy Górniczej<ref>Z. Matuszczyk: ''W czasach niewoli narodowej'', w: F. Kiryk (red.): ''Dzieje Sławkowa'', Kraków 2001, s. 324.</ref>. Olkusz był natomiast miejscem funkcjonowania okupacyjnych władz rosyjskich.
[[Plik:Powiat olkuski 1866-1914.JPG|thumb|left|200px|Sławków na obrzeżach powiatu olkuskiego (1867-1914)]]
W czasach [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Kongresowego]] Sławków leżał bezpośrednio na granicy z [[Wolne Miasto Kraków|Wolnym Miastem Krakowem]], od [[1846]] r. na granicy rosyjsko-austriackiej, która przebiegała wzdłuż [[Biała Przemsza|Białej Przemszy]], w obszarze leśnym oddzielającym go od galicyjskiej [[Szczakowa|Szczakowej]]. Z tego względu trudna dziś do oszacowania liczba sławkowian trudniła się przemytem, a przez zieloną granicę przedostawali się tutaj do [[Galicja|Galicji]] kurierzy i zdekonspirowani działacze polityczni. Znana i opisana jest pełna perypetii ucieczka do [[Galicja|Galicji]] przez zieloną granicę w Sławkowie [[Józef Montwiłł-Mirecki|Józefa Montwiłła-Mireckiego]] - czołowego działacza [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], bliskiego współpracownika [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]<ref>Relacja cytowana za J. Kańskim: ''Rzeczpospolita Sławkowska w 1905 r. i jej echa w Bolesławiu. Wspomnienia'', maszynopis, zbiory prywatne inż. J. Liszki, s. 2-3 przez Z. Matuszczyka: ''W czasach niewoli narodowej'', w: F. Kiryk (red.): ''Dzieje Sławkowa'', Kraków 2001, ISBN 8387345474, s. 320.</ref>. Według miejscowej legendy, pod koniec grudnia [[1909]] r. uciekając z syberyjskiego zesłania do Sławkowa przybył [[Feliks Dzierżyński]]. Następnie w noc noworoczną z [[1909]] r. na [[1910]] r. wyruszył dalej do [[Galicja|Galicji]], na południe od miasta nielegalnie przekraczając granicę między [[Rosja|Rosją]] i [[Austro-Węgry|Austro-Węgrami]].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Sławkowa”