Cyklopentadienyl: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tawbot (dyskusja | edycje)
poprawione linki na przekierowania: THF na Tetrahydrofuran
Tawbot (dyskusja | edycje)
poprawione linki na przekierowania: Aren na Węglowodór aromatyczny
Linia 1:
'''Cyklopentadienyl''' to nazwa [[ligand|ligandu]] występującego w [[związki metaloorganiczne|związkach metaloorganicznych]]. Ligand ten powstaje w wyniku połączenia [[metal|metalu]] z cyklopent-1,3-dienem. Cyklopentadienyl jest ligandem [[arenWęglowodór aromatyczny|aromatycznym]]. Sam cyklopent-1,3-dien nie jest związkiem aromatycznym. Wystarczy jednak "dodać" mu jeden [[elektron]], aby spełniał on regułę aromatyczności [[reguła Huckela|Huckela]]. Ligand cyklopentadienylowy oznacza się we wzorach tradycyjnie skrótem '''cp'''. Do ligandów cyklopentadienylowych zalicza się też wszelkie pochodne cyklopent-1,3-dienu, w którym jest zachowany charakterystyczny dla niego układ cykliczny.
 
== Rodzaje kompleksów cyklopentadienylowych ==
Linia 33:
=== Kompleksy metali przejściowych ===
 
Wiązanie cp-M w metalocenach i innych [[pi_kompleks|π-kompleksach]] z udziałem tego ligandu jest chemicznie bardzo trwałe. Raz utworzone jest w stanie przetrwać nawet bardzo drastyczne warunki. Powoduje to, że metaloceny są bardzo trwałymi związkami, które można traktować jak zwykłe, choć szczególnie bogate w elektrony [[arenWęglowodór aromatyczny|areny]], które ulegają wszystkim reakcjom charakterystycznym dla arenów, przy czym wiązania M-cp pozostają w tych wszystkich reakcjach całkowicie nienaruszone. Metaloceny topią się w temp. 160-170 ºC i są całkowicie stabline aż do temperatur rzędu 250 ºC.
 
Ligandy cyklopentadienylowe działają zawsze stabilizująco na własności chemiczne kompleksów i dlatego są często stosowane do "regulowania" aktywności [[katalizator|katalitycznej]] wielu związków metaloorganicznych. Metaloceny są na tyle trwałe, że nie są przydatne jako [[katalizator|katalizatory]] (oprócz niklocenu [NiCp<sub>2</sub>]), jednak katalizatory typu "bent" i półsandwichowe mają już dobre własności katalityczne. Dodatkową zaletą ligandów cp jest silny wpływ na geometrię całej cząsteczki, która często okazuje się idealna z katalitycznego punktu widzenia. Np. to dzięki ligandom cp [TiCp<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>] jest przydatny jako katalizator [[polimeryzacja|polimeryzacji]] [[Eten|etylenu]]: