Fennicyzacja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kalev (dyskusja | edycje)
znane nazwiska
Nie podano opisu zmian
Linia 4:
Po raz pierwszy to zjawisko pojawiło się w [[Średniowiecze|średniowieczu]], kiedy [[Viipuri]] (Wyborg) w [[1293]] roku zostało przyłączone do [[Finlandia|Finlandii]], będącej wówczas pod szwedzkim panowaniem. [[Karelowie|Ludność karelska]], która tam mieszkała, stopniowo przyswajała język fiński. Proces ten trwał przez ponad 200 lat.
 
Miała ona również miejsce w [[Ingria|Ingrii]], która po pokoju w Stolbova w 1617 roku została przyłączona do Królestwa Szwecji. Na skutek licznych wojen kraina ta była słabo zaludniona i zamieszkiwały ją głównie ugrofińskie ludy [[Iżorowie|Iżorów]] i Wotów. Wkrótce została ona objęta intensywnym osadnictwem fińskim, a miejscowej ludności narzucono [[Luteranizm|wiarę luterańską]], która stopniowo przyswajała język fiński. W [[1696]] roku Finowie w Ingrii stanowili 74% ludności. Po [[pokój w Nystad|traktacie w Nystad]] (obecnie [[Uusikaupunki]]) w [[1721]] roku, kiedy Ingria i Karelia przeszły w ręce Rosji, asymilacja została spowolniona.
 
Fennicyzacja przybrała duże rozmiary w XIX wieku, kiedy wśród wyższych warstw fińskiego społeczeństwa dominował język szwedzki. Na fali odrodzenia narodowego, które nastąpiło po [[1835]] roku po publikacji przez [[Elias_Lönnrot|Eliasa Lönnrota]] narodowego eposu "[[Kalewala|Kalevala]]". Zjawisko to przypominało odchodzenie od języka polskiego na rzecz litewskiego na Litwie. W [[1858]] wprowadzono fiński jako język urzędowy na terenach, gdzie przeważała ludność mówiąca tym językiem, a w [[1863]] roku na terenie całego kraju. Część ludności mówiącej po szwedzku wyemigrowała, a część uczyła się języka fińskiego i przyjmowała fińskie nazwiska. W tym języku upowszechniało się szkolnictwo oraz prasa. W [[1886]] roku podjęto akcję usuwania szwedzkiego z urzędów. Z czasem zmniejszał się odsetek ludności mówiącej po szwedzku z 14,6% w [[1800]] roku, 12,9% w [[1900]], do 11% w [[1920]] roku, a obecnie stanowi ona 5,4% ludności.