Hekla: Różnice pomiędzy wersjami

'''Hekla''' ([[język islandzki|isl.]] 'kaptur, czepek') -– [[wulkan]] w południowo-zachodniej [[Islandia|Islandii]], położony 115 km na wschód od [[stolica|stolicy]] kraju [[Reykjavík]]u. Najwyższy czynny wulkan wyspy - (1491 m [[n.p.m.]] -), należy też do najbardziej aktywnych.

Hekla jest [[stratowulkan]]em, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych [[krater wulkaniczny|kraterów]], rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie [[Erupcja wulkanu|erupcji]] wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: [[bomba wulkaniczna|bomby]], [[popiołypopiół wulkanicznewulkaniczny|popioły]], [[gazygaz wulkanicznewulkaniczny|gazy]] oraz [[lawa|lawę]]. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-[[efuzja (geologia)|efuzywnych]] [[typy wulkanów|typu wezuwiańskiego]]. W

Ważniejsze jegoerupcje aktywnościw obserwujeczasach sięprzedhistorycznych pewnąto: periodyczność - wybuchy następują co kilkadziesiąt6600 [[rokBefore Present|latBP]]., Najkrótszy4000 okresBP, między2800 dwomaBP wybuchamioraz wyniósłok. 16860 lat,r. najdłuższy - 87 latn.e. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: [[1104]], [[1158]], [[1206]], [[1222]], [[1300]], [[1341]], [[1389]], ok. [[1440]], [[1510]], [[1597]], [[1636]], [[1693]], [[1766]], [[1845]], [[1878]], [[1947]]-[[1948|48]], [[1970]] i [[2000]]. Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 [[Before Present|BP]], 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e.

Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie [[trzęsienie ziemi|trzęsienia ziemi]] oraz spływy gwałtownie topniejących [[lód|lodów]] tzw. ''[[jökulhlaup]]y'' (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie [[dacyt]]y oraz [[andezyt]]y [[bazalt]]owe.

Hekla często pojawiała się w [[literatura|literaturze]] europejskiej, już od [[średniowiecze|średniowiecza]]. Wielokrotnie pojawiał się motyw Hekli jako "wrót [[piekło|piekieł]]".

===Link zewnętrznyLinki zewnętrzne ===

* [http://wwwwww2.norvol.hi.is/htmlpage/geol/heklavolc/heklaintro.htmlies_hekla Charakterystyka wulkanu na stronie Nordyckiego Instytutu Wulkanologicznego]