Michał Zbaraski Wiśniowiecki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m lit. |
m int. |
||
Linia 1:
[[Plik:Herb Korybut.jpg|right]]
'''Michał Zbaraski Wiśniowiecki''' herbu [[Korybut (herb szlachecki)|Korybut]] (zm. w [[1517]] r. lub następnym)
W [[1475]] r. udało mu się na mocy wyroku królewskiego (występował w imieniu swoim i innych spadkobierców ojca) odzyskać od stryja Semena Zbaraskiego połowę włości po stryju Sołtanie Zbaraskim, którą wspólnie zarządzali po śmierci Sołtana ([[1472]]) Semen i ojciec Michała Wasyl, a po śmierci Wasyla przejął ją w całości Semen. W dzielnicy tej znajdował się Wiśniowiec. W [[1478]] r. dział ten został potwierdzony przez wszystkich zainteresowanych: z jednej strony Semena Zbaraskiego, a z drugiej wdowę po Wasylu Zbaraskim, nieznaną z imienia kniahinię Wasilewę wraz z synami Michałem, trzema Semenami i Fedorem. Do podziału całej ojcowizny, łącznie z częścią odzyskaną od stryja, doszło w [[1482]] r. Michał wspólnie z jednym z Semenów otrzymali uzyskaną od stryja część, którą podzielili tak, że Wiśniowiec przypadł Michałowi.
W [[1490]] r. Michał Zbaraski pojawia się po raz pierwszy w dokumentach jako ''kniaź Michajło Wisznowiecki'' (świadek w procesie w [[Krzemieniec (miasto)|Krzemieńcu]]). Od tej pory występuje w dokumentach, w których podaje swoje nazwisko jako Wiśniowiecki (Wisznowiecki, Wisznewecki, Wiszniewiecki) ([[1511]], [[1512]]), a w ostatnim ze znanych jako ''kniaź Michał Wasilewicz Wisznewecki i Zbarażski'' (1517). Kancelaria królewska nazywa go jednak ciągle w dokumentach (nadaniach wsi i pismach urzędowych) Zbaraski (Zbarażski) ([[1491]], [[1504]], [[1507]], [[1509]], [[1514]]).
W czasie pobytu w niewoli [[Wielkie Księstwo Moskiewskie|moskiewskiej]] [[hetman]]a [[Konstanty Ostrogski (hetman wielki litewski)|Konstantego Ostrogskiego]] Wiśniowiecki sprawował za niego w latach (1504-1507) urząd namiestnika [[Bracław|bracławskiego]] (wcześniej Ostrogskiego zastępował kniaź Andrzej Sanguszko), zdając go po powrocie hetmana. Brał aktywny udział w życiu publicznym, m.in. ''razem z innymi kniaziami i panami, sądził sprawy ziemian wołyńskich''. Tereny jego włości znajdowały się na szlaku najazdów [[Tatarzy|tatarskich]]. W [[1512]] r. [[bitwa pod Łopusznem|koło Wiśniowca]] polskie wojska pod dowództwem obu hetmanów wielkich, koronnego [[Mikołaj Kamieniecki|Mikołaja Kamienieckiego]] i litewskiego Konstantego Ostrogskiego, rozbiły Tatarów. W bitwie brał udział Wiśniowiecki z synami Iwanem i Aleksandrem.
Michał Wiśniowiecki był również uczestnikiem typowych szlacheckich sporów. W [[1511]] r. został oskarżony przez szlachcica Dawidowskiego o zbrojny najazd dóbr, a w 1512 r. wraz z synami i hetmanem Ostrogskim zgłosił pretensje do spadku po szlachcicu Kuczuku.
Powiększał swoje posiadłości, otrzymując od króla w dożywocie kilka nadań, a w 1514 r. otrzymał na ''wieczność'' [[Brahiń]], w którym prawie 100 lat później pojawił się na dworze Wiśniowieckich [[Dymitr Samozwaniec I|Dymitr Samozwaniec]].
Ostatni raz Michał Zbaraski Wiśniowiecki pojawia się w dokumencie w 1517 r., biorąc udział w sądach.
Miał prawdopodobnie dwie żony nieznanych imion i pochodzenia. <ref>Pierwsza była prawdopodobnie siostrą Anny, podskarbiny Iwanowej Stretowiczowej i kniahini Andrzejowej Prichabskiej oraz siostrzenicą Eudoksji z Rohatyńskich 1 voto kniahini Kobryńskiej, 2 voto Pacowej, 3 voto Radziwiłłowej</ref> Z pierwszą miał trzech synów, kniaziów Iwana (protoplastę starszej linii Wiśniowieckich), Fedka, i Fedora. Z drugą syna Aleksandra (protoplastę tzw. młodszej, królewskiej linii Wiśniowieckich).
Wszyscy synowie Michała konsekwentnie używali już nazwiska Wiśniowiecki, tak też nazywani byli w dokumentach urzędowych. Według [[popis]]u z [[1528]] r. bracia Wiśniowieccy mieli obowiązek wystawić łącznie 46 konnych rycerzy, co świadczy, że ich fortuna nie mogła być jeszcze uznana za magnacką.<ref>Najwięksi właściciele ziemscy mieli obowiązek wystawić ponad 700 koni - [[Kieżgajłowie]], [[Radziwiłłowie]], a krewny kniaziów hetman Konstanty Ostrogski sam był zobowiązany do wystawienia 426 koni (''Popis wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1528 r.'', Mińsk 2003).</ref>
{{Przypisy}}
| |||