Debaj: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Kontrolowany przez użytkownika robot poprawia składnię tabeli; zmiany kosmetyczne
ToSter (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
Linia 1:
'''Debaj''' (D) ([[język angielski|ang.]] debye) - [[jednostka miary]] [[elektryczny moment dipolowy|elektrycznego momentu dipolowego]] nie należąca do [[układ SI|układu SI]] stosowana w fizyce atomowej i chemii do opisu momentów dipolowych cząsteczek.
 
1 D = 3,33564 10<sup>–30</sup> [[kulomb|C]] · [[metr|m]]
 
Nazwę jednoskijednostki nadano na cześć holenderskiego fizyka [[Peter Debye|Petera J.W. Debye]] (1884-19661884–1966), który badał własności cząstek polarnych.
 
Momenty dipolowe cząsteczek mieszczą się najczęściej w przedziale 0-5 D.
Linia 9:
Przykłady:
 
{| borderclass="1wikitable" bgcolor="#c0c0c0"
<center>
 
{| border="1" bgcolor="#c0c0c0"
|----- align="center"
! width="30" bgcolor="#f0f0f0" | Nazwa związku
Linia 17 ⟶ 15:
! width="50" bgcolor="#f0f0f0" | Wzór sumaryczny
|----- align="center"
| [[tlenek węgla]] || 0,112 || CO
|----- align="center"
| [[siarkowodór]] || 0,97 || H<sub>2</sub>S
|----- align="center"
| H<sub>2</sub>S || [[chlorowodór]] || 1,05 || HCl
| HCl
|----- align="center"
| [[chloroform]] || 1,08 || CHCl<sub>3</sub>
|----- align="center"
| [[fosgen]] || 1,17 || COCl<sub>2</sub>
| COCl<sub>2</sub> || [[amoniak]] || 1,48
|----- align="center"
| [[amoniak]] || 1,48 || NH<sub>3</sub>
|----- align="center"
| [[alkohol etylowy]] || 1,69 || C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>O
|----- align="center"
| [[woda]] || 1,85
| H<sub>2</sub>0 || [[hydrazynawoda]] || 1,85 || H<sub>2</sub>0
|----- align="center"
| [[hydrazyna]] || 1,85 || N<sub>2</sub>H<sub>4</sub>
|----- align="center"
| [[aceton]] || 2,91 || C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>O
|----- align="center"
| [[mocznik]] || 4,56 || CH<sub>4</sub>N<sub>2</sub>O
|}
</center>
 
* [[propan]] 0,083 C3H8
* [[styren]] 0,13 C8H8
* [[podtlenek azotu]] 0,166 N2O
* [[ozon (chemia)|ozon]] 0.53 O<sub>3</sub>
* [[hydroksyloamina]] 0,675 NH2OH
* [[eter dietylowy]] 1,15 C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>O
* [[eter dimetylowy]] 1,30 C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>O
* [[kwas mrówkowy]] 1,41 CH<sub>2</sub>O<sub>2</sub>
* [[alkohol metylowy]] 1,69 CH4O
* [[kwas benzoesowy]] 1,72 C<sub>7</sub>H<sub>6</sub>O<sub>2</sub>
* [[kwas octowy]] 1,74 C2H4O2
* [[octan etylu]] 1,78 C<sub>4</sub>H<sub>8</sub>O<sub>2</sub>
* [[fluorowodór]] 1,91 HF
* [[cyjanowodór]] 2,98 HCN
* [[nadtlenek wodoru]] 2,26 H<sub>2</sub>O<sub>2</sub>
* [[glikol dietylenowy]] 2,31 C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>O<sub>3</sub>
* [[aldehyd mrówkowy]] 2,33 CH<sub>2</sub>O
* [[aldehyd octowy]] 2,7 C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>O
* [[dimetylosulfotlenek]] 3,96 C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>OS
* [[cyjanamid]] 4.27 CH<sub>2</sub>N<sub>2</sub>
 
Przykłady związków o zerowym momencie dipolowym:
 
* [[dwutlenek węgla]] CO<sub>2</sub>
* [[dwusiarczek węgla]] CS<sub>2</sub>
* [[metan]] CH<sub>4</sub>
* [[czterochlorek węgla]] CCl4
* [[benzen]] C<sub>6</sub>H<sub>6</sub>
* [[hydrochinon]] C6H4(OH)2
* [[kwas tereftalowy]] C6H4(COOH)2
* [[dimetyloglioksym]] C4H8N2O2
* [[azobenzen]] C12H10N2 (izomer trans)
 
 
Inne:
* [[benzyloamina]]
* [[tlenek arsenu(III)]]
* [[kwas siarkowy(VI)]]
* [[indol]] 2,11 C8H7N
* [[imidazol]]
* [[pirydyna]]
* [[kwas propionowy]]
* [[kwas trichlorooctowy]]
* [[tetrahydrofuran]]
* [[alkohol izopropylowy]]
* [[Chlorek fosforu(V)]]
* [[Chlorek fosforu(III)]]
* [[Chlorek rtęci(II)]]
* [[Chlorek boru]]
* [[Chlorek antymonu(V)]]
* [[3-metylopentan]]
* [[alkohol butylowy]]
* [[chlorek metylenu]]
* [[tlenochlorek fosforu(V)]]
* [[octan metylu]]
* [[oksiran]]
* [[guanidyna]]
 
Zobacz też: [[pozaukładowe jednostki miary]], [[układ SI]], [[Moment przejścia]]