Konstytucja weimarska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, grafika
Edk (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
Linia 2:
'''Konstytucja weimarska''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Die Verfassung des Deutschen Reiches'') - [[konstytucja]] niemiecka z [[11 sierpnia]] [[1919]] r., uchwalona przez rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe .
 
[[Republika weimarskaWeimarska|Niemcy (Deutsches Reich)]] były [[republika|republiką]], a władza pochodziła od narodu. Na obszar Rzeszy składało się 18 [[kraj związkowy|krajów związkowych]] z wyjątkiem terenów wyłączonych przez [[traktat wersalski]]. Były to:
* [[Anhalt]]
* [[Badenia]]
Linia 10:
* [[Hamburg]]
* [[Hesja]]
* [[Księstwo Lippe|Lippe]]
* [[Lubeka]]
* [[Meklemburgia-Schwerin]]
* [[Meklemburgia-Strelitz]]
* [[Oldenburg (kraina)|Oldenburg]]
* [[Prusy (kraj związkowy)|Prusy]]
* [[Saksonia]]
Linia 27:
* prezydent Rzeszy ([[Reichspräsident]])
* rząd Rzeszy
* rada Rzeszy ([[Reichsrat]]).
 
== Parlament Rzeszy ==
Linia 34:
== Prezydent Rzeszy ==
Wybierany jest przez naród na 7-letnią [[kadencja (politologia)|kadencję]] w wyborach powszechnych. Może nim zostać każdy Niemiec, który ukończył 35 lat.
Prezydent reprezentuje państwo na zewnątrz, zawiera w imieniu Rzeszy traktaty, przyjmuje ambasadorów, mianuje [[kanclerzpremier|kanclerza]]a (szefa rządu) i ministrów, oraz posiada władzę nad siłami zbrojnymi, podpisuje i ogłasza ustawy oraz ma prawo łaski.
Wszystkie rozporządzenia prezydenta wymagają kontrasygnaty kanclerza i odpowiedniego ministra.
Prezydent może zostać odwołany przez parlament za naruszenie konstytucji lub ustawy. [[Wypowiedzenie wojny]] i zawarcie pokoju musi być dokonane ustawą.
Prezydent zwołuje obrady parlamentu. Mógł zawiesić prawa obywatelskie po powiadomieniu parlamentu.
 
Linia 43:
 
== Rada Rzeszy ==
Stanowi reprezentację krajów w procesie ustawodawstwa i administracji. Kraje związkowe reprezentowane są przez członków swoich rządów. Każdy kraj ma jeden głos, a w większych krajach przypada jeden głos na 1 milion mieszkańców. Połowa głosów pruskich jest obsadzana przez zarządy [[Prowincjeprowincje Królestwa Pruspruskie|pruskich prowincji]].
Rada nie posiada prawa ustawodawczego, ma tylko prawo wniosku i opinii o wnioskach rządu. '''Inicjatywa ustawodawcza''' przysługuje parlamentowi i rządowi, który jednak musi uwzględnić wnioski na życzenie rady Rzeszy, narodu lub Rady Gospodarczej (jeżeli takie będą). W razie sprzeciwu rady Rzeszy do ustawy już uchwalonej, wymagana jest [[większość kwalifikowana]] przy powtórnym uchwalaniu ustawy. Zawetowaną ustawę prezydent może poddać pod głosowanie ludowe.