Gustav Noske: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
uzupełnienie, kat. |
||
Linia 18:
(''Sozialdemokratische Partei Deutschlands''). W roku 1906 dostał się do [[Reichstag|Reichstagu]]. Pozostał posłem w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Interesował się sprawami wojskowymi
oraz [[Kolonie niemieckie|kwestiami kolonialnymi]]. Można go zakwalifikować do prawego skrzydła socjalistów.
Noske pełnił funkcję prezydenta [[Hanower|Hanoweru]] od roku 1920. Został zdymisjonowany przez rząd kanclerza [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] po przejęciu władzy przez [[NSDAP]] w trybie tzw. [[Język niemiecki|niem.]] ''gleichschaltung'' ([[Język polski|pol.]] "ujednolicenie"), czyli wprowadzenia komisarycznych rządów kontrolowanych przez NSDAP w krajach związkowych Rzeszy wiosną 1933, na podobieństwo komisarycznego rządu Prus wprowadzonego przez kanclerza Rzeszy [[Franz von Papen|von Papena]] latem 1932. Po odsunięciu od władzy Noske nie został poddany represjom i regularnie pobierał rentę państwową w pełnym wymiarze należnym emerytowanemu prezydentowi Hanoweru. Po [[20 lipca]] [[1944]] został aresztowany przez [[Gestapo]] za domniemany udział w [[zamach 20 lipca|próbie zamachu stanu 20 lipca]]. Noske został uwolniony przez wkraczające do Niemiec oddziały alianckie. Po wojnie mieszkał w [[Hanower|Hanowerze]]. Zmarł podczas przygotowań do wykładów w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].▼
Najbardziej wsławił się poprzez stłumienie powstania komunistów i lewicowych socjaldemokratów w styczniu 1919 roku. W tym celu zalegalizował i posłużył się skrajnie prawicowymi organizacjami paramilitarnymi [[Freikorps|Freikorpsów]]. W dniach 10-17 stycznia 1919 Freikorpsy wraz żołnierzami [[Reichswehra|Reichswehry]] pod dowództwem generała [[Walther von Lüttwitz|von Lüttwitza]] stłumiły tzw. [[Związek Spartakusa|powstanie komunistyczne w Berlinie]], którego przywódcy - [[Róża Luksemburg|Róża Luksemburg]] i [[Karl Liebknecht]] - zostali po aresztowaniu zamordowani przez oficerów Freikorpsów, którzy nie ponieśli z tego tytułu żadnej odpowiedzialności. Już ze względu na ten fakt Noske jest postacią kontrowersyjną. Był jednym z nielicznych przedstawicieli [[SPD]] gotowych na współpracę z konserwatywną, monarchistyczną kadrą oficerską, pozostawiając jej kontrolę nad armią. Był jednak zaskoczony, gdy w konsekwencji swej polityki, po rozmowie z gen. [[Hans von Seeckt|Hansem von Seecktem]] w czasie tzw. [[Pucz Kappa-Lüttwitza|puczu Kappa-Lüttwitza]] (skierowanego przeciw rządowi Rzeszy) w marcu 1920 uświadomił sobie, że Reichswehra wykonuje rozkazy swego dowództwa, a nie rządu [[Republika Weimarska|Republiki Weimarskiej]] i uważa się za siłę [[autonomia|autonomiczną]] w państwie.<ref>Hans von Seeckt bezceremonialnie oświadczył Noskemu: "jeden garnizon nie będzie strzelał do innego garnizonu"- odmawiając wykonania rozkazu ministra obrony skierowania wojsk przeciw zamachowcom.</ref>
[[Kategoria:Urodzeni w 1868]]▼
[[Kategoria:Zmarli w 1946]]▼
▲Noske pełnił funkcję prezydenta [[Hanower|Hanoweru]] od roku 1920. Został zdymisjonowany przez rząd kanclerza [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] po przejęciu władzy przez [[NSDAP]] w trybie tzw. [[Język niemiecki|niem.]] ''gleichschaltung'' ([[Język polski|pol.]] "ujednolicenie"), czyli wprowadzenia komisarycznych rządów kontrolowanych przez NSDAP w krajach związkowych Rzeszy wiosną 1933, na podobieństwo komisarycznego rządu Prus wprowadzonego przez kanclerza Rzeszy [[Franz von Papen|von Papena]] latem 1932. Po odsunięciu od władzy Noske nie został poddany represjom i regularnie pobierał rentę państwową w pełnym wymiarze należnym emerytowanemu prezydentowi Hanoweru.
Po [[20 lipca]] [[1944]] został aresztowany przez [[Gestapo]] za domniemany udział w [[zamach 20 lipca|próbie zamachu stanu 20 lipca]]. Noske został uwolniony przez wkraczające do Niemiec oddziały alianckie. Po wojnie mieszkał w [[Hanower|Hanowerze]]. Zmarł podczas przygotowań do wykładów w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
{{Przypisy}}
▲[[Kategoria:Urodzeni w 1868|Noske Gustav]]
▲[[Kategoria:Zmarli w 1946|Noske Gustav]]
[[Kategoria:Politycy SPD|Noske Gustav]]
[[da:Gustav Noske]]
| |||