Język walijski: Różnice pomiędzy wersjami

Późny współczesny walijski liczy się od publikacji przekładu Biblii Williama Morgana w roku 1588. Podobnie jak jego angielski odpowiednik, Wersja Króla Jamesa, spowodował ustabilizownie języka, i rzeczywiście współcześnie brzmi on prawie tak samo jak u Morgana, choć oczywiście zaszły pewne drobne zmiany.

 

Język cieszył się wtedy wrastającym znaczeniem wraz z publikacją pierwszych walijskich słowników. Praca leksykografów, takich jak Daniel Silvan Evans, spowodowała udokumentowanie języka tak dokładnie jak to możliwe. Współczesne słowniki, jak Geiriadur Prifysgol Cymru (Słownik Uniwersytetu Walijskiego) kierują się właśnie tymi pierwszymi.

 

Wpływy języka angielskiego w czasie Rewolucji Przemysłowej od około 1800 roku doprowadziły do zmniejszenia się liczby mówiących walijskim. Przybysze z Anglii rzadko uczyli się walijskiego, a Walijczycy w relacjach z nimi preferowali angielski. Status prawny walijskiego zmniejszył się w porównaniu z angielskim, który stopniowo zaczął dominować, z wyjątkiem terenów wiejskich, szczególnie w północno-zachodniej i środkowej Walii. Wyjątek stanowiły tradycjonalne kościoły, mocno przywiązane do języka walijskigo.

 

W 20. stuleciu liczba użytkowników walijskiego zaczęła gwałtownie sie kurczyć i twierdzono, że wygaśnie on w przeciągu kilku pokoleń. Spis powszechny zaczął zadawać pytania o język w 1891 roku, w tym czasie 54% ludności wciąż posługiwało się walijskim. Liczba ta malała z każdym kolejnym spisem, osiągając najniższy wynik w 1981 (19%), który utrzymał się w 1991, natomiast w roku 2001 wynosiła 21%. W spisie z roku 2001 odnotowano także, iż 20% osób potrafiło po walijsku czytać, 18% pisać, a 24% rozumieć mówiony walijski. Co wiecej, największy ich odsetek był wśród młodych ludzi, co dobrze rokuje temu językowi. W roku 2001, 39% dzieci w wieku 10-15 lat potrafiło mówić, czytać i pisać po walijsku (wiele z nich poznało go w szkołach), odpowiednio 25% w wieku 16-19 lat. Jednakże, odsetek mówiących walijskim na obszarach, gdzie język ten jest głównym, wciąż maleje.

Wydaje się, że to wzrastający walijski nacjonalizm utrzymuje ten język, a powstanie walijskiego radia i telewizji zachęciło do jego poznawania. Prawdopodobnie najważniejsze okazało się wprowadzenie obowiązku nauczania walijskiego w szkołach dzieci do 16 lat, co spowodowało zwiększenie się popularności języka na obszarach walijskojęzycznych i podstawowej znajomości go tam, gdzie dominuje angielski. Spadek odsetku Walijczyków znających walijski został zahamowany, a nawet obserwuje się wzrost jego popularności. Obecnie walijski stał się językiem codziennym w wielu regionach Walii.