Kultura starej Europy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
opis
poprawki
Linia 1:
[[Image:Neolithic_expansion.svg|thumb|left|250px|Ekspansja neolityczna 7 to 5 tysiąclecia p.ch.]]
[[Image:European Middle Neolithic.gif|thumb|250px|Europa ca. 4500 - 4000 BC p.ch.]]
[[Image:European Late Neolithic.gif|thumb|250px|Europa ca. 4000 -3500 BC3500 p.ch.]]
[[Image:Old Europe.png|thumb|250px|Mapa większych Staro-Europejskich kultur w późnym 4-tym tysiącleciu p.ch. Zielony: [[Kultura pucharów lejkowatych]] (TRB). Niebieski: [[Kultura ceramiki wstęgowej rytej]] (LBK). Pomarańczowy: [[Kultura lendzielska]]. Purpurowy: [[Kultura Vinča]]. Czerwony: [[Kultura Cucuteni-Trypole]]. Żółty: zachodnia cześć kultury Yamna.]]
 
Linia 9:
 
== Opis==
Rożne grupy na obszarze Europy neolitycznej wykazują pewne podobieństwa. Ludzie żyli w małych, rodzinnych społecznościach, które były bardziej egalitarne niż miasta-państwa lub królestwa późniejszej epoki brązu. Gospodarka była oparta na udomowionych roślinach i zwierzętach, ale z udziałem zbieractwa i łowiectwa. Ceramika była produkowana ręcznie (bez koła garncarskiego). Było również wiele różnic, na przykład osady w południowo-wschodniej Europie miały około 3 000 - 4 000 mieszkańców i były silnie fortyfikowane (np. [[Sesklo]] w Grecji), a grupy w Anglii to małe (50-100 osób) i wysoce wędrowne grupy pasterskie.
 
Gimbutas badała okres neolityczny w celu zrozumienia kulturalnych przemian na terenie południowych Bałkanów w tym okresie. Według niej, w osiadłych wioskach południowych Bałkanów, społeczeństwo było pokojowe, zorganizowane matriarchalnie, i z boginiami w centrum religii. Kontrastuje ona to z późniejszym wpływem indoeuropejskim: wojowniczym, wędrownym i patriarchalnym. Używając poszlak z ceramiki, rzeźby i (bardziej kontrowersyjnie) folkloru, Gimbutas wprowadziła nową dziedzinę badań: archeomitologię.
 
W czasach historycznych, wierzono ze niektóre [[etnonimy]] odnosiły się do społeczności praindoeuropejskichprzed-indoeuropejskich, a te wywodziły się z wcześniejszych staro-europejskich kultur: [[Pelazgowie]], [[Kultura minojska|twórcy kultury minojskiej]], [[Lelegowie]], [[Język iberyjski|mieszkańcy Iberii]], [[Etruskowie]] i [[Baskowie]]. Również dwa z trzech przed-greckich narodów Sycylii (en:Sicani, en:Elymians) były prawdopodobnie praindoeuropejskienieindoeuropejskie. Gimbutas wskazuje na podobieństwa symbolów na garnkach i innych przedmiotach i postuluje, ze jeden język mógł być używany w Starej Europie. Ta idea wspólnego językowego [[Substrat językowy|substratu]] praindoeuropejskiegoprzed-indoeuropejskiego nie jest całkowicie nowa.
 
== Zobacz też ==