Ballochoria: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Panek (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
WP:SK, drobne techniczne
Linia 1:
'''Ballochoria''' - to sposób rozsiewania nasion ([[diaspora (botanika)|diaspor]]) za pomocą mechanizmów eksplozyjnych (balistycznych), na drodze zwolnienia naprężeń w owocni, co powoduje wyrzucenie nasion. Ruchy te spowodowane są wzrostem [[turgor]]u w trakcie dojrzewania owocu, oraz różnicami w ułożeniu elementów tkanek. Nasiona mają zwykle kształt kulisty lub owalny.
 
[[Torebka (botanika)|Torebki]] roślin z rodzaju [[niecierpek]] ''Impatiens'' mają dwuwarstwowe ściany - rozciągliwą zewnętrzną i włóknistą wewnętrzną. Lekko potrącona dojrzała torebka pęka wyrzucając nasiona na odległość 3-6 m.
 
Nasiona [[szczawik zajęczy|szczawika zajęczego]] pęcznieją rozsadzając torebkę, z której pod ciśnieniem 1,8 [[Megapaskal|MPa]] są wyrzucane na odległość do 2,3 m.
 
[[Tryskawiec]] wykształca owoce, których [[miękisz]] jest silnie uwodniony i cechuje się dużym turgorem. Po opadnięciu na ziemię, z owocu w miejscu gdzie był przyrośnięty do szypułki, wytryska pod cisnieniem wodnista tkanka wraz z nasionymi przenoszonymi na odległość do 13 m.
Linia 11:
Ballochoria może zachodzić także pod wpływem sił kohezyjnych, wyzwalanych na skutek utraty wody w komórkach. Ściany komórkowe zapadają się do środka. W ten sposób otwierają się zarodnie niektórych [[Paprotniki|paprotników]]. Na zewnątrz mają one pierścień komórek, których ściany promieniste i wewnętrzne są grube, a tylko ściany zewnętrzne są cienkie i elastyczne. Wysychanie resztek wody w martwych już [[protoplast]]ach tych komórek powoduje kurczenie się cienkich ścian, wyginanie pierścienia na zewnątrz, a tym samym otwieranie zarodni i wysypywanie [[zarodnik]]ów.
 
Innym czynnikiem powodującym eksplozyjne rozsiewanie nasion są siły higroskopowe (wywołujące [[ruchy higroskopowe]]), powstające w martwych komórkach na skutek naprzemiennego wysychania i pęcznienia tkanek organów. Wywołują one ruchy odwracalne i mogące się powtarzać. Przykładem są ruchy [[haptery|hapter]] na zarodnikach np. [[skrzyp]]ów.
 
 
 
=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}
<div style="font-size:85%">
# {{cytuj książkę |nazwisko=Podbielkowski |imię=Zbigniew |autor link= |inni= |tytuł=Wędrówki roślin |rok=1995 |wydawca=Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne |miejsce=Warszawa |isbn = 83-02-05615-4}}
{{Bibliografia stop}}
</div>
 
 
'''== Zobacz też:''' ==
* [[autochoria]] (samosiewność)
* [[allochoria]] (obcosiewność)
 
[[Kategoria:Rozsiewanie]]