Staroluteranizm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m regeneracja szablonu {{Wyznanie infobox}} + WP:SK |
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Halle - Zmieniono link(i) Halle (Saale); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 11:
'''Staroluteranie''' - protestancka wspólnota religijna [[luteranizm|konfesji ewangelicko-augsburskiej]] powstała na początku [[XIX]] wieku.
== Historia ==
Staroluteranizm powstał w [[Królestwo Prus|Królestwie Prus]] w [[1817]] roku w związku ze sprzeciwem części wiernych i duchowieństwa luterańskiego na utworzenie przez króla [[Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern|Fryderyka Wilhelma III Hohenzollerna]] [[Kościół ewangelicko-unijny|Pruskiego Kościoła Unijnego]].
Początkowo stanowił jedynie ruch religijny w państwie pruskim krytykujący postępowanie władz kościelnych w kwestii reformy doktrynalnej. Należeli do niego konserwatywni pastorzy i teologowie wywodzący się ze środowiska pietystów skupionych na uniwersytecie w [[Halle (Saale)|Halle]], a także część pruskiej szlachty zwłaszcza na [[Pomorze Zachodnie|Pomorzu]] gdzie pod opieką Adolfa von Thaddena organizowane były staroluterańskie Spotkania Trzygławskie.
Po [[1830]] roku ruch ten przekształcił się w organizację separatystyczną i na synodzie we Wrocławiu w [[1841]] roku odłączył się od kościoła państwowego jako [[Kościół Ewangelicko-Luterański|Kościół Ewangelicko-Luterański w Prusach]].
Linia 20:
Staroluteranizm pomimo dotkliwych represji uzyskał legalizację w [[1845]] roku. Rozwijał się głównie we wschodniej części państwa pruskiego, a później w krajach i prowincjach wschodnich [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwa Niemieckiego]]. Znaczna część staroluterańskiej wspólnoty w czasie prześladowań ze strony władz państwowych wyemigrowała do [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] i [[Australia|Australii]]. Skąd prowadziła działalność misyjną na resztę świata.
== Charakterystyka ==
Obecnie staroluteranie mieszkają głównie w [[Niemcy|Niemczech]] i [[USA|Stanach Zjednoczonych Ameryki]].
Wiernych Kościołów staroluterańskich cechuje [[pietyzm|pietystyczna]] pobożność oraz konserwatywne stanowisko w kwestiach liturgii, nauczania moralnego i dyscypliny kościelnej. Stanowczo odrzucają teologię [[Chrześcijaństwo liberalne|liberalnego chrześcijaństwa]].
Linia 26:
Większość Kościołów staroluterańskich zrzeszona jest w [[Międzynarodowa Rada Luterańska|Międzynarodowej Radzie Luterańskiej]] (ILC).
== Kościoły staroluterańskie ==
=== Afryka ===
'''[[Ghana]]'''
*Kościół Ewangelicko-Luterański Ghany (ELCG)
Linia 38:
*Wolny Kościół Ewangelicko-Luterański w Południowej Afryce (FELSISA)
=== Ameryka Południowa ===
'''[[Argentyna]]'''
*Kościół Ewangelicko-Luterański Argentyny (IELA)
Linia 53:
'''[[Wenezuela]]'''
*Kościół Luterański Wenezueli (ILV)
=== Ameryka Północna ===
'''[[Gwatemala]]'''
*Kościół Luterański Gwatemali (ILG)
Linia 67:
*Stowarzyszenie Amerykańskich Kościołów Luterańskich (AALC)
=== Australia i Oceania ===
'''[[Australia]]'''
*Luterański Kościół Australii (LCA)
'''[[Papua Nowa Gwinea]]'''
*Kościół Luterański Guntius (GLC)
=== Azja ===
'''[[Chiny]]'''
*Kościół Luterański Synodu Hong Kongu (LCHKS)
Linia 88:
*Chiński Kościół Ewangelicko-Luterański (CELC)
=== Europa ===
'''[[Anglia]]'''
*Kościół Ewangelicko-Luterański Anglii (ELCE)
Linia 110:
{{stub}}
[[Kategoria:Staroluteranizm| ]]
| |||