Brekcja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, poprawa linków
źródła/przypisy
Linia 5:
 
==Brekcje powstałe w środowisku lądowym==
*'''brekcja tektoniczna''' – jest efektem kruszenia skał podczas [[ruchy tektoniczne|ruchów tektonicznych]], i wtórne spojenie okruchów[[okruch]]ów, zwykle przez substancje krystalizujące z roztworów wodnych.
*'''brekcja wulkaniczna''' – powstaje w wyniku aktywności wulkanicznej, kiedy to [[materiał piroklastyczny]] wyrzucany na powierzchnię Ziemi w wyniku [[erupcja wulkanu|erupcji wulkanu]] scementowany zostaje [[popiół wulkaniczny|popiołem wulkanicznym]];
*'''brekcje osadowe''' – powstają dzięki niszczącemu działaniu takich czynników jak: [[wietrzenie]], [[erozja]] wód płynących i lodowców, falowanie wód stojących. Najczęściej spotykane brekcje osadowe:
**'''brekcja piargowa''' – ma zwykle urozmaicony skład okruchów odpowiadający budowie zbocza ponad miejscem jej osadzenia się. Selekcja materiału w niej jest słaba, ułożenie materiału jest podobne jak w stożku nasypowym. W spoiwie może występować materiał ilasty. Powstaje przez scementowanie stożków piargowych[[piarg]]owych; jest charakterystyczna dla terenów górskich.
**'''brekcja krasowa''' – składa się z okruchów [[skały węglanowe|skał węglanowych]] spojonych najczęściej [[kalcyt]]em. Zazwyczaj zawiera wkładki mulaste pochodzące z [[namulisko|namulisk jaskiniowych]]. Wielkość okruchów jest różnorodna. Powstaje przez scementowanie zapadających się stropów jaskiń krasowych.
**'''brekcja kostna''' – odmiana brekcji osadowej, tworzą ją nagromadzony materiał mineralny w postaci kości i zębów ssaków (sedymentacja organogeniczna); w Polsce występuje w Wężach k. [[Działoszyn]]a.
*'''brekcja intruzyjna''' – spoiwem jest tu [[magmaskały magmowe|skała magmowa]].
 
==Brekcje powstałe w środowisku wodnym==
*'''brekcja klifowa''' – ma urozmaicony skład litologiczny, uzależniony od budowy brzegu klifowego[[klif]]owego. Materiał jest na ogół lepiej posegregowany niż w poprzednich typach.
*'''brekcja śródwarstwowa''' – utworzona jest z okruchów identycznych z materiałem warstwy podścielającej ([[intraklast|intraklastów]]); spoiwo jest zbliżone składem do warstwy leżącej nad brekcją. [[Miąższość]] takiej brekcji nie przekracza 0,5 m, rozciągłość może być znaczna. Przyczyną powstania jest skruszenie osadu np. przez wyjątkowo silne falowanie.
*'''brekcja rafowa''' – składa się z okruchów [[rafa|rafy]] koralowej zlepionej spoiwem węglanowym z domieszką piasku wapiennego. W brekcji mogą występować okruchy np. [[muszla|muszli]].
 
 
 
===Bibliografia===
*W. RykaJaroszewski i A(red. Maliszewska). ''SłownikPrzewodnik petrograficznydo ćwiczeń z geologii dynamicznej''. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 19821986. ISBN 8382-220-01500180-90.
*W. Ryka i A. Maliszewska. ''Słownik petrograficzny''. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1982. ISBN 83-220-0150-9.