Mandat Niebios: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne, dla oznaczenia jako przejrzane
mNie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Mandat Niebios''' (chińchin. 天命, [[Pinyinpinyin]]: ''Tiānmìng'') – tradycyjna teoria filozoficzna w Chinach, według której władca musi mieć poparcie [[Tian|Niebios]] (天), by rządzić. Mandat zyskują władcy sprawiedliwi, postępujący moralnie i obyczajnie, którzy dbają o swój lud. Jeżeli na tronie zasiada despota, Niebiosa mogą wycofać swój mandat, co sygnalizują poprzez np. poprzez katastrofy, klęski głodu, powodzie, trzęsienia ziemi, wojny itd. W takiej sytuacji sprawiedliwie jest wszcząć bunt przeciw takiemu władcy.
 
Mandat mógł dotyczyć zarówno pojedynczego władcy, jak i całej dynastii. Nie miał ograniczeń czasowych, ani klasowych, gdyż zakładał ciągłość instytucji cesarstwa bez względu na zmianę rodziny panującej. Dwa razy w historii Chin zdarzyło się, że założycielami dynastii były osoby wywodzące się z ludu ([[Dynastia Han|Han]] i [[Dynastia Ming|Ming]]). Do tej koncepcji musieli się odwoływać także rządzący Chinami cudzoziemcy, [[Mongołowie]] z [[Dynastia Yuan|dynastii Yuan]] czy [[Mandżurowie]] z [[Dynastia Qing|dynastii Qing]].