Jezioro dystroficzne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
terminologia ze źródłami |
||
Linia 1:
[[
'''Jezioro dystroficzne''' – w [[typologia jezior|typologii jezior]], [[jezioro]], w którym produkcja oparta jest w większości na [[materia allochtoniczna|materii allochtonicznej]], a więc niska jest [[produkcja pierwotna]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Brönmark|imię=Christer|tytuł=The Biology of Lakes and Ponds : Second Edition|wydawca=[[Oxford University Press]]|miejsce=Nowy Jork|data=2008|seria=Biology of Habitats|strony=30|isbn=978-0-19-851613-2|nazwisko2=Hansson|imię2=Lars-Anders}}</ref>. W odróżnieniu od typowych [[jezioro oligotroficzne|jezior oligotroficznych]], które też charakteryzują się małą produkcją pierwotną, ilość [[węgiel organiczny|węgla organicznego]] jest jednak duża. Definicję tę spełniają m.in. [[jezioro saprotroficzne|jeziora saprotroficzne]], ale najczęściej pojęcie ''jezioro dystroficzne'' utożsamiane jest z ''[[jezioro polihumusowe|jeziorem polihumusowym]]''<ref>{{cytuj książkę |imię=Zdzisław |nazwisko=Kajak |tytuł=Hydrobiologia-limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych |miejsce=Warszawa |rok=1998 |wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]]|strony=94 |isbn = 83-01-12537-3}}</ref>. Są to więc najczęściej [[zbiornik wodny|zbiorniki]] śródbagienne charakteryzujące się dużą zawartością [[kwasy humusowe|kwasów humusowych]], [[torf]]u lub [[butwina|butwiny]] (nadającego im kwaśny [[Skala pH|odczyn]] i zabarwienie żółte lub brunatne) i niską [[Produktywność ekosystemu|produktywnością biologiczną]]. Ponieważ pojęcie ''dystrofii'' jest nieścisłe – może obejmować zarówno jeziora skądinąd [[jezioro oligotroficzne|oligotoficzne]], jak i [[jeziora eutroficzne]], niektórzy propagują uściślenie nazwy jezior zawierających duże ilości [[Kwasy humusowe|substancji humusowych]] jako [[jeziora humotroficzne]] (analogicznie do nazw typu [[jezioro syderotroficzne]], [[jezioro słone]], które podkreślają jeden czynnik kluczowy dla produktywności zbiornika modyfikujący trofię wynikającą z zawartości biogenów).
Jezioro dystroficzne, lokalnie zwane też [[suchar]]em, to jeden z typów jezior w nieharmonicznym ciągu [[sukcesja ekologiczna|sukcesyjnym]]. Na ogół są to jeziora małe, najczęściej w zlewni śródleśnej lub torfowiskowej. Mała produktywność biologiczna wynika z dużej ilości substancji humusowych, tworzących trwałe [[Związek kompleksowy|kompleksy]] z [[biogeny|biogenami]] (w konsekwencji [[azot]] i [[fosfor]] nie jest dostępny dla roślin).
Pas roślinności brzegowej składa się zazwyczaj z mchów [[torfowcowate|torfowców]], tworzących pływające [[pło]] (zobacz [[wiszary]]), z licznymi roślinami torfowiskowymi ([[wełnianka]], [[rosiczka]], [[bobrek trójlistkowy]]). W strefie [[litoral]]nej brak jest [[elodeidy|elodeidów]], obecne są [[nimfeidy]]. W osadach dennych tworzy się [[tyrfopel]]. Duża ilość zawiesiny utrudnia przenikanie [[promieniowanie czynne fotosyntetycznie|promieniowania czynnego fotosyntetycznie]] w głąb toni wodnej. W [[fitoplankton]]ie dominują glony [[desmidie]] i [[wiciowce]] miksotroficzne (np. ''[[Cryptomonas]]''). Wśród [[bezkręgowce|bezkręgowców]] wodnych dominują [[tyrfobiont]]y i [[tyrfofil]]e, ryb nie ma w ogóle lub są nieliczne.
Pło torfowcowe – małe pływające wyspy – możemy zaobserwować na jeziorach dystroficznych w puszczy Piskiej i Augustowskiej np. w rezerwacie "Tobolinka" koło Sejn. Mają one kształt kolisty i średnicę 5-20 m. Na takiej pływającej wyspie, będącej fragmentem pła, z czasem kształtuje się koncentryczny układ przestrzenny: w środku wyspy rosną pojedyncze sosny, a wokół mszary przejściowotorfowiskowe (np. rezerwat "Zakręt" w Puszczy Piskiej). Jeziora dystroficzne mają najuboższą florę. Na śródleśnym jeziorze dystroficznym w Lasach Taborskich utworzono rezerwat "Jezioro Czarne".
* [[jezioro oligohumusowe|jeziora oligohumusowe]],
* [[jezioro mezohumusowe|jeziora mezohumusowe]],
* [[jezioro polihumusowe|jeziora polihumusowe]].
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
* E. Kobojek, S.Kobojek, Z.Rdzany, M. Ziułkiewicz, ''Ilustrowana Księga Polski - środowisko przyrodnicze'', Wydawnictwo
{{Bibliografia stop}}
{{Rodzaje jezior}}
| |||