Substancje barwiące: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ClueBot~plwiki (dyskusja | edycje)
Anulowanie wersji użytkownika 85.128.1.2 do wersji użytkownika Lord Ag.Ent. Zgłoś nieprawidłowy rewert. (13413)
Mix321 (dyskusja | edycje)
WP:SK, poprawa linków
Linia 1:
'''Substancje barwiące''' – [[substancja (fizyka)|substancje]] nadające [[Barwa|barwę]] innej substancji pozbawionej barwy (przezroczystej, białej lub szarej), lub też zmieniające barwę substancji posiadającej już jakąś barwę. Można je podzielić na pigmenty, laki i barwniki. Pigmenty są nierozpuszczalnymi kryształami wymagającymi procesu dyspersji w celu ich użycia do barwienia substancji. Barwniki są substancjami rozpuszczalnymi. Barwniki są łatwe w użyciu niemniej jednak ich odporności są mniejsze od pigmentów. Barwniki są transparentne, pigmenty są różne - część jest kryjąca, część transparentna.<br />
 
* '''Pigment''' ([[łacina|łac.]] ''pigmentum'') – kryjąca substancja barwiąca. Drobno zmielona substancja stała, nierozpuszczalna i najczęściej nieprzezroczysta, zabarwiająca sobą powierzchnię pokrywanej substancji. Zazwyczaj są to rozdrobnione [[minerał]]y. W [[farba]]ch dla oszczędności stosuje się pigmenty razem z wypełniaczami. Ziarna wypełniacza są wielokrotnie większe od ziaren pigmentów, które wypełniacz pokrywają tworząc w ten sposób większą powierzchnię kryjącą. Pigmenty można podzielić na [[pigment absorpcyjny|pigmenty absorpcyjne]] (m.in. [[biel barowa]], [[błękit pruski (pigment)|błękit pruski]] (inaczej błękit berliński), [[cynober]], [[czerń frankfurcka]], [[Tlenek ołowiu(II)|glejta ołowiana]], [[minia ołowianaołowiowa]], [[ultramaryna]], [[zieleń szwajnfurcka]]), [[pigment metaliczny|pigmenty metaliczne]], [[pigment perłowy|pigmenty perłowe]]. W [[farba|farbie]] mogą występować pigmenty z różnych grup jednocześnie, np. jeśli w farbie metalicznej znajdą się dodatkowo pigmenty absorpcyjne, wówczas dzięki takie farbie można uzyskać barwę z połyskiem metalicznym. Farbę z pigmentami metalicznymi można też wzbogacić pigmentami perłowymi, otrzymując dodatkowo efekty właściwe pigmentom perłowym.
 
{{seealso|Pigment (modelarstwo)}}
 
* '''Lak''' – barwnik wytrącony z roztworu do postaci stałej, który tym sposobem uzyskuje właściwości pigmentu. Laki są terminem stosowanym m.in. w przemyśle farbiarskim, a pośrednio również tam, gdzie są wykorzystywane, czyli w przemysłach: gumowym i tworzyw sztucznych, papierniczym, włókienniczym, poligraficznym itp.
 
* '''Barwnik''' – jest substancją przepuszczającą [[światło]] i zabarwiającą sobą ośrodek, w którym jest rozpuszczona lub stopiona. Może również reagować z tym ośrodkiem. W odróżnieniu od pigmentów, wśród barwników występuje również wiele substancji organicznych.
 
W przemyśle [[chemia organiczna|chemii organicznej]] barwnikami są substancje wchodzące w reakcję chemiczną z włóknem naturalnym, sztucznym lub skórą.
Linia 13:
Rozpowszechnione naturalne barwniki to np. [[hemoglobina]] – czerwony barwnik krwi, [[chlorofil]] – zielony barwnik roślinny.
 
=== Zobacz też ===
* [[barwa|barwa (kolor)]], [[farba drukowa]]
* [[lista kolorów w języku polskim]]
* [[poligrafia]]
* przegląd zagadnień z zakresu [[przegląd zagadnień z zakresu DTP|DTP]] oraz [[przegląd zagadnień z zakresu teorii koloru|teorii koloru]]
* [[środek barwiący|środki barwiące]]
 
[[Kategoria:DTP]]
Linia 30:
[[ja:染料]]
[[simple:Dye]]
[[zh:染料]]
[[uk:Барвники]]
[[zh:染料]]