Aleksandr Wwiedienski (przywódca religijny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m nawias
uzupełnienie
Linia 4:
=== Młodość ===
Wwiedeński pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej z Witebska. W 1913 ukończył studia historyczne na uniwersytecie w [[Sankt Petersburg|Petersburgu]], w czasie których zetknął się ze zwolennikami reform w [[Rosyjski Kościół Prawosławny|Rosyjskim Kościele Prawosławnym]]. Zachęcony przez malarkę [[Zinaida Gippius|Zinaidę Gippius]], napisał broszurę ''Przyczyny niewiary wśród inteligencji rosyjskiej'', w której jako główne przyczyny odchodzenia od religii podał różnicę między dogmatami religijnymi a najnowszymi osiągnięciami nauki oraz reakcyjny charakter rosyjskiego duchowieństwa prawosławnego. Równolegle, pragnąc przyczynić się do wewnętrznej reformy w Cerkwi, Wwiedeński rozpoczął naukę w seminarium duchownym w Petersburgu i ożenił się. W 1914 został wyświęcony na kapłana i został kapelanem pułkowym, a następnie kapelanem Nikołajewskiej Szkoły Kawalerii.
 
Sympatyzował z rozwijającymi się ideami reformy liturgicznej oraz reformy prawa kanonicznego wewnątrz Cerkwi prawosławnej. Był bliskim współpracownikiem biskupa, a następnie metropolity [[Weniamin (Kazanski)|Weniamina (Kazanskiego)]], chociaż dzieliły go z nim poglądy - Weniamin był zdeklarowanym monarchistą i przeciwnikiem reform. W [[1921]] razem z metropolitą Wwiedeński uczestniczył w objeździe eparchii petersburskiej.
 
=== Żywa Cerkiew ===
W maju [[1922]] Wwiedeński rozpoczął aktywną działalność w ruchu renowacjonistycznym, prawdopodobnie inspirowaną przez [[GPU]]<ref> R. Pipes, ''Rosja bolszewików'', Warszawa, Magnum 2005, s.385-286</ref>. Spotkał się wówczas z popierającymi reformy w Cerkwi duchownymi, w tym z późniejszą głową Żywej Cerkwi [[Antonin Granowski|Antoninem Granowskim]], by uzgodnić taktykę propagowania renowacjonizmu w miastach i na prowincji. Przygotowany przez nich apel o porzucenie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego został zaakceptowany przez Politbiuro.
 
Wwiedeński kontaktował się również z [[Tichon (patriarcha Moskwy)|patriarchą Tichonem]], któremu zarzucił sabotowanie działalności rządu radzieckiego i zażądał zaakceptowania postulatów Żywej Cerkwi. Mimo sprzeciwu hierarchy Wwiedeński ogłosił, że Tichon zaakceptował powstanie nowych organów władzy cerkiewnej - Wyższej Administracji Cerkiewnej z Antoninem Granowskim na czele i Wwiedeńskim jako jego zastępcą. Wwiedeński usiłował również, bezskutecznie, wpływać na biskupametropolitę Piotrogrodu Weniamina, by ten zaakceptował rozwój Żywej Cerkwi w jego [[eparchia|eparchii]]. Po zdecydowanej odmowie metropolity Wwiedeński najprawdopodobniej przyczynił się do jego aresztowania (był obecny przy rewizji dokonanej przez [[GPU]] w pomieszczeniach zajmowanych przez hierarchę) i postawienia przed sądem. Jak sam twierdził, chciał - mimo wszystko - wystąpić na procesie jako obrońca Weniamina, jednak aktywnie uczestniczył w posiedzeniu sądu tylko w pierwszy dzień. Gdy wychodził z budynku został uderzony kamieniem w głowę przez niezidentyfikowaną kobietę i trafił do szpitala, z którego wyszedł już po skazaniu metropolity na śmierć i wykonaniu wyroku.
 
Przez cały okres istnienia Żywej Cerkwi Wwiedeński pozostawał jednym z jej ideowych i politycznych przywódców, używając różnych tytułów. 10 października 1941 został oficjalnym zwierzchnikiem organizacji z tytułem "pierwszego hierarchy" - próba używania tytułu patriarchy nie została zaakceptowana przez zwolenników ruchu. Działania Wwiedeńskiego nie były jednak w stanie zatrzymać odpływu wiernych od Żywej Cerkwi, zwłaszcza po ugodzie zawartej między [[Sergiusz I (patriarcha Moskwy)|patriarchą Sergiuszem]] a rządem stalinowskim. W odróżnieniu od wielu duchownych popierających renowacjonizm, którym pozwolono pozostać członkami kleru po formalnym powrocie do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, Wwiedeński, jako jeden z inicjatorów rozłamu w rosyjskim prawosławiu, otrzymał propozycję powrotu tylko w charakterze świeckiego. Odmówił; zmarł w 1946 na zawał serca nadal traktowany jako heretyk.