Wikiprojekt:Tłumaczenie artykułów/Isaac Asimov: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
m spolszczenie angielskich szablonów cytowania, using AWB |
Cordeliane (dyskusja | edycje) tłumaczenie ciąg dalszy |
||
Linia 92:
[[Plik:Heinlein-decamp-and-asimov.jpg|thumb|right|250px|Od lewej: [[Robert A. Heinlein]], [[L. Sprague de Camp]] i Asimov. Stocznia wojenna w [[Filadelfia|Filadelfii]], gdzie pracowali w czasie II wojny światowej, 1944.]]
Po ukończeniu doktoratu Asimov rozpoczął pracę na wydziale Szkoły Medycyny [[Uniwersytet Bostoński|Uniwersytetu Bostońskiego]], z którym pozostał związany także później. Począwszy od roku 1958 nie była to już praca dydaktyczna, ponieważ zajął się pisaniem na pełen etat (już wtedy dochody z pisarstwa przewyższały jego pensję akademicką). Mając stałe zatrudnienie na uczelni zatrzymał jednak tytuł ''associate professor'' (odpowiednik adiunkta), a w roku 1979 uniwerstytet w uznaniu dla jego twórczości przyznał mu tytuł profesora biochemii. Prywatne dokumenty Asimova z roku 1965, przekazane przez niego na prośbę kustosza Howarda Gottlieba, przechowywane są w muzealnej bibiliotece uniwersyteckiej ([[Mugar Memorial Library]]).
W lipcu 1942 Asimov poślubił Gertrudę Blugerman (ur. 1917, Kanada – zm. 1990, Boston). Mieli dwoje dzieci, Davida (ur. 1951) i Robyn Joan (ur. 1955). Od 1970 pozostawali w separacji. Rozwiedli się w 1973, później w tym samym roku Asimov ożenił się z Janet O. Jeppson.
Linia 117:
== Stanowiska intelektualne ==
Isaac Asimov był [[humanizm|humanistą]] i [[racjonalizm|racjonalistą]].<ref>Isaac Asimov, "The Way of Reason," in ''In Pursuit of Truth: Essays on the Philosophy of Karl Popper on the Occasion of his 80th Birthday,,'' ed. [[Paul Levinson]], Humanities Press, 1982, pp. ix-x.</ref> Nie sprzeciwiał się przekonaniom religijnym innych, często jednak podnosił głos przeciw [[przesąd|przesądom]] i pseudonaukowym wierzeniom próbującym uchodzić za prawdziwą naukę. Gdy był dzieckiem, jego rodzice przestrzegali reguł [[judaizm#judaizm ortodoksyjnego|judaizmu ortodoksyjnego]], choć nie tak rygorystycznie jak wcześniej w Pietrowiczach; nie narzucali jednak swoich przekonań młodemu Isaakowi. Dorastając bez silnych wpływów religijnych wyrobił sobie pogląd iż [[Biblia]] opisuje mitologię hebrajską, w podobny sposób jak [[Iliada]] opisywała [[mitologia grecka|mitologię grecką]] (przez krótki czas jego ojciec pracował w lokalnej [[synagoga|synagodze]], aby nacieszyć się znajomym otoczeniem i zabłysnąć jako uczony w piśmie. To doświadczenie nie wywarło wpływu na Isaaka, poza tym że nauczył się wtedy [[alfabet hebrajski|alfabetu hebrajskiego]]). Przez wiele lat Asimov opisywał siebie jako [[ateizm|ateistę]]; uważał jednak to określenie za niadekwatne, ponieważ odnosiło się raczej do tego, w co nie wierzył, niż do tego, w co wierzył. W końcu określił się jako [[humanizm|humanista]], uważając ten termin za bardziej praktyczny.
W swojej ostatniej autobiografii Asimov napisał: "Gdybym nie był ateistą, wierzyłbym w Boga który osądza ludzi na podstawie całego ich życia, a nie ich słów. Myślę, że wolałby on uczciwego i prawego ateistę, niż telewizyjnego kaznodzieję, który ma Boga na ustach, a jego czyny są plugawe." Ten sam pamiętnik wyraża jego przekonanie, iż [[piekło]] to "sen zaślinionego [[sadyzm|sadysty]]", prymitywnie przypisany wszechmiłosiernemu Bogu; skoro nawet ludzkie rządy skłaniały się ku ograniczeniu okrutnych i wyszukanych kar, dlaczego kara w życiu pośmiertnym miałaby być nieograniczona? Asimov odrzucał ideę, że jakikolwiek ludzkie przekonanie bądź czyn mógłby zasługiwać na wieczne potępienie. Gdyby istniało życie pośmiertne, a w nim sprawiedliwe sądy, jak twierdził, najdłuższy i najsurowszy wymiar kary byłby zarezerwowany dla tych, którzy "spotwarzyli Boga wymyślając piekło". Jak świadczą jego książki ''Treasury of Humor'' i ''Asimov Laughs Again'', chętnie opowiadał [[dowcip|dowcipy]] dotyczące judeo-chrześcijańskiego [[Bóg|Boga]], [[Szatan|Szatana]], [[Raj|Raju]], i innych tematów religijnych, wychodząc z założenia że dobry żart bardziej prowokuje do myślenia niż godziny dysput filozoficznych.
W okresie reform [[New Deal]] Asimov stał się zagorzałym zwolennikiem [[Partia Demokratyczna (USA)|Partii Demokratycznej]] i odtąd pozostał liberałem. Głośno wyrażał sprzeciw wobec [[wojna wietnamska|wojny w Wietnamie]] w latach 60-tych, a w wywiadzie udzielanym telewizji we wczesnych 70-tych publicznie poparł [[George McGovern|George'a McGoverna]]. Był niezadowolony z "irracjonalistycznej" - jak uważał - postawy przyjmowanej przez wielu polityków liberalnych w późnych latach 60-tych i później. W swojej autobiografii ''In Joy Still Felt,'' wspomina spotkanie z przedstawicielem kontrkultury, [[Abbie Hoffman|Abbie Hoffmannem]]; Asimov's impression was that the [[Counterculture of the 1960s|1960s' counterculture]] heroes had ridden an emotional wave which, in the end, left them stranded in a "no-man's land of the spirit" from which he wondered if they would ever return. (This attitude is echoed by [[Fear and Loathing in Las Vegas#The .22wave speech.22|The Wave Speech]] in [[Hunter S. Thompson]]'s ''[[Fear and Loathing in Las Vegas]]''.) Jego poparcie dla cywilnych zastosowań [[energia atomowa|energii atomowej]] po wypadku w elektrowni [[Three Miles Island]] spowodowało pogorszenie stosunków z niektórymi z pozostałych liberałów. W liście przedrukowanym później w ''Yours, Isaac Asimov,'' stwierdzał że choć wolałby żyć "w całkowitym bezpieczeństwie", to jednak lepiej jest mieszkać w pobliżu elektrowni jądrowej, niż w slumsach [[Love Canal]] czy obok "fabryki ''Union Carbide'' produkującej [[izocyjanian metylu]]" (w nawiązaniu do katastrofy w [[Bhopal]]). Wystosował wiele apeli w kwestii [[kontrola urodzeń|kontroli urodzeń]], odzwierciedlających poglądy prezentowane od [[Thomas Malthus|Thomasa Malthusa]] po [[Paul R. Ehrlich|Paula R. Ehrlicha]]. Asimov uważał się za [[feminizm|feministę]] jeszcze zanim Ruch Wyzwolenia Kobiet "Women's Liberation" stał się popularny; <!-- fragment nie daje się oddać po polsku: he joked that he wished women to be free "because I hate it when they charge"{{Fakt|data=July 2008}}. More seriously,--> argumentował, że kwestia wyzwolenia kobiet jest ściśle powiązana z kontrolą urodzeń. Ponadto wierzył, iż [[homoseksualizm]] powinien być uważany za "prawo moralne" z punktu widzenia populacji, tak samo jak inne nie prowadzące do reprodukcji rodzaje aktywności seksualnej między dorosłymi, którzy wyrażają na to zgodę (''Yours, Isaac Asimov'').
W swoich ostatnich latach Asimov składał winę za pogorszenie jakości życia, jakie zaobserwował w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], na obniżenie wpływów z podatków spowodowane przez wyprowadzanie się obywateli należących do [[klasa średnia|klasy średniej]] na przedmieścia. Jego ostatnia książka niefabularna ''[[Our Angry Earth]]'' (1991, napisana wspólnie z długoletnim przyjacielem, autorem science-fiction [[Frederik Pohl|Frederikiem Pohlem]]), traktuje o problemach kryzysu ekologicznego takich jak [[globalne ocieplenie]] czy zniszczenie [[warstwa ozonowa|warstwy ozonowej]].
Linia 173:
Od roku 1977 użyczył swojego nazwiska ''[[Isaac Asimov's Science Fiction Magazine]]'' (teraz ''[[Asimov's Science Fiction]]''), i pisał artykuł wstępny do każdego wydania. Przez krótki czas istniały również ''Asimov's SF Adventure Magazine'' i towarzyszący mu ''Asimov's Science Fiction Anthology'', publikowane jako magazyny (podobnie jak "antologie" ''[[Ellery Queen's Mystery Magazine]]'' oraz ''[[Alfred Hitchcock's Mystery Magazine]]'').
W późnych latach 50-tych i w 60-tych Asimov zmienił nieco profil swojej twórczości i znacznie ograniczył liczbę publikowanych powieści fabularnych (wydał jedynie cztery powieści dla dorosłych pomiędzy ''[[Nagie słońce|Nagim słońcem]] w 1957 oraz ''[[Agent Fundacji|Agentem Fundacji]] w 1982, z czego dwie to kryminały). Zwiększył natomiast liczbę publikacji popularnonaukowych; wystrzelenie [[Sputnik|Sputnika]] w 1957 uświadomiło społeczeństwu istnienie "luki naukowej", którą wydawcy Asimova chcieli zapełnić za pomocą wszelkich materiałów, jakie ten był w stanie stworzyć.
Asimov wrote several essays on the social contentions of his time, including "Thinking About Thinking" and "Science: Knock Plastic" (1967).
It is a mark of the friendship and respect accorded Asimov by [[Arthur C. Clarke]] that the so-called "Asimov-Clarke Treaty of Park Avenue", put together as they shared a cab ride along [[Park Avenue (Manhattan)|Park Avenue]] in [[New York]], stated that Asimov was required to insist that Clarke was the best science fiction writer in the world (reserving second best for himself), while Clarke was required to insist that Asimov was the best science writer in the world (reserving second best for himself).<ref>{{Cytuj stronę
|